မေလးရွားႏုိင္ငံ၊ ကြာလာလမ္ပူေလဆိပ္မွ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၊ ပီကင္းသို႔အသြား ေပ်ာက္ဆံုးေနသည့္ မေလးရွား ေလေၾကာင္းလိုင္းပိုင္ ဘိုးအင္းေလယာဥ္ေပၚ၌ ခုိးယူႏုိင္ငံကူး လက္မွတ္သံုး ခရီးသည္ ၂ ဦး လိုက္ပါသြားသည္ဟု အတည္ျပဳခ်က္ ထြက္ေပၚၿပီးေနာက္ ထုိင္းႏုိင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ရွိ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ေစ်းကြက္တြင္ အႀကီးအက်ယ္ ႐ုိက္ခတ္သြားသည္ဟု စံုစမ္းသိရွိရသည္။
အင္တာပိုလ္ေခၚ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ မူခင္းစံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ေရး ရဲတပ္ဖြဲ႔၏ အဆုိအရ MH370 မေလးရွား ေလယာဥ္ေပ်ာက္ေပၚတြင္ လုိက္ပါသြားသည့္ အီရန္ လူငယ္ ၂ ဦးသည္ ၾသစႀတီးယားႏွင့္ အီတလီ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္တုိ႔ကို ထုိင္းႏုိင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွ ရရွိသြားခဲ့သည္ဟူသည့္ စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ရွိ ပတ္စ္ပုိ႔ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူမ်ား ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္မႈ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
“ပတ္စ္ပုိ႔ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္တဲ့ ေစ်းကြက္ထဲက အခုေတာ့ တခ်ိဳ႕လည္း ထုိင္းရဲေတြ ေမးတာ ေျဖေပးေနရတာေတြ ရွိသလုိ တခ်ိဳ႕လည္း အစစ္အေမး မခံခ်င္လို႔ ထြက္ေျပးကုန္တယ္ ၾကားတယ္” ဟု ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေန ပတ္စ္ပုိ႔ အေရာင္းအ၀ယ္ လုပ္သူမ်ားႏွင့္ နီးစပ္သူတဦးက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
မေလးရွား ေလယာဥ္ေပ်ာက္ဆံုးမႈ ျပႆနာျဖစ္ၿပီးေနာက္ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ ပတ္စ္ပုိ႔ ေစ်းကြက္ရွိ ပြဲစားမ်ားအား ထုိင္းလူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးဌာန၊ ထုိင္းရဲတပ္ဖြဲ႔မ်ား အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ လံုၿခံဳေရး အဖြဲ႔မ်ားက စံုစမ္းေမးျမန္းမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္လာေနေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံသား တခ်ိဳ႕လည္း အဆုိပါလုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားရွိေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
ယခင္က ျမန္မာပတ္စ္ပုိ႔ တခုလွ်င္ ထိုင္း ဘတ္ေငြ ၄ ေသာင္း (က်ပ္ေငြ ၁၂ သိန္းဝန္းက်င္) မွ ၆ ေသာင္း( က်ပ္ေငြ ၁၈ သိန္း ၀န္းက်င္) အထိ ေပါက္ေစ်းရွိၿပီး အေမရိကန္ပတ္စ္ပို႔ တခုလွ်င္ ဘတ္ေငြ ၁ သိန္း (က်ပ္ေငြ သိန္း ၃၀) ႏွင့္ အထက္ရွိေၾကာင္း၊ ဥေရာပ ႏုိင္ငံမ်ား၏ ပတ္စ္ပုိ႔မ်ားသည္လည္း အနည္းဆံုး ဘတ္ေငြ ၈ ေသာင္း (က်ပ္ေငြ ၂၄ သိန္းဝန္းက်င္) ေစ်းေပါက္ၾကေၾကာင္း စံုစမ္းသိရွိရသည္။
ထိုင္းႏုိင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ရွိ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ ေမွာင္ခုိေစ်းကြက္တြင္ ခိုးယူထားသည့္ ပတ္စ္ပို႔မ်ား၊ ႏုိင္ငံျခားသား ကမာၻလွည့္ခရီးသည္ ကိုယ္တုိင္ အခက္အခဲ တစံုတရာရွိ၍ ျပန္လည္ေရာင္းခ်ေသာ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္မ်ားႏွင့္ အတုျပဳလုပ္ထားသည့္ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္မ်ားဟူ၍ ၃ မ်ိဳး ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
“Original ပတ္စ္ပုိ႔ေတြကို ကပ္ခြာ လုပ္တာမ်ိဳးလည္း ရွိသလုိ ဒီအတုိင္း ေရာင္းတာမ်ိဳးလည္း ရွိတယ္” ဟု ပတ္စ္ပုိ႔ ပြဲစားတဦးက ရွင္းျပသည္။
အတုျပဳလုပ္ထားသည့္ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္မ်ားသည္ စနစ္တက် စစ္ေဆးလုိက္မည္ဆုိပါက အလြယ္တကူ အတုအျဖစ္ သိႏုိင္ေၾကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္ ခုိးယူထားျခင္း သို႔မဟုတ္ ၀ယ္ယူထားသည့္ ႏုိင္ငံကူး လက္မွတ္မ်ားမွာမူ အခ်က္အလက္ႏွင့္ စာရြက္မ်ားက အစစ္အမွန္ ျဖစ္ေနၿပီး အဆုိပါ ပတ္စ္ပို႔ စာအုပ္အား ပယ္ဖ်က္ထားသည္ကို အလြယ္တကူ သိႏုိင္ရန္ ခဲယဥ္းေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ အေရာင္းအ၀ယ္ လုပ္ၾကရာ၀ယ္ ပြဲစားမ်ားက ၀ယ္ယူလုိသည့္သူအား တယ္လီဖုန္း နံပါတ္တခုကို ေပးၿပီး ေနရာတေနရာတြင္ ခ်ိန္းဆုိေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေနာက္ တခါသာ အဆုိပါ ဖုန္းကတ္ကုိ အသံုးျပဳၿပီး ဖုန္းကတ္ကုိ ဖ်က္ဆီးပစ္ေလ့ရွိေၾကာင္းလည္း စံုစမ္းသိရသည္။
ပတ္စ္ပုိ႔ ေမွာင္ခိုလုပ္ငန္းသည္ သက္ဆုိင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္သည္မ်ားလည္း ရွိၿပီး အဆုိပါ ကိစၥသည္ အႀကီးစား ရာဇ၀တ္မႈျဖစ္၍ အလြန္လ်ိဳ႕၀ွက္စြာ လုပ္ေဆာင္ၾကေၾကာင္း သိရသည္။ အသက္ ၁၉ ႏွစ္ရွိ အီရန္ ႏုိင္ငံသား Pouria Nur Mohammad Mahrdad သည္ ထုိင္းႏုိင္ငံသုိ႔ အီရန္ ႏုိင္ငံကူး လက္မွတ္ျဖင့္ ၀င္ေရာက္လာၿပီး မေလးရွားသုိ႔ အီရန္ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ျဖင့္ ထြက္မသြားခင္ မေလးရွားႏုိင္ငံ ကြာလာလမ္ပူမွ ပီကင္းသို႔ သြားမည့္ ေလယာဥ္လက္မွတ္ကို ၾသစႀတီးယားႏုိင္ငံကူး လက္မွတ္ျဖင့္ ၀ယ္ယူခဲ့သူျဖစ္ေၾကာင္း ႏုိင္ငံတကာ ရဲတပ္ဖြဲ႔ အင္တာပိုလ္ႏွင့္ မေလးရွား အာဏာပိုင္မ်ားက ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
အလားတူ အီရန္ ႏုိင္ငံသား ေနာက္တဦးကလည္း ထိုင္းႏုိင္ငံသုိ႔ အီရန္ႏုိင္ငံကူး လက္မွတ္ျဖင့္ ၀င္ေရာက္လာၿပီး မေလးရွားသုိ႔ အီရန္ႏုိင္ငံကူး လက္မွတ္ျဖင့္ပင္ ထြက္မသြားခင္ အီတလီႏုိင္ငံကူး လက္မွတ္ျဖင့္ ေလယာဥ္လက္မွတ္ ၀ယ္ျခင္းျဖစ္သည္။
အသက္ ၃၇ ႏွစ္ ရွိ အီတလီ ႏုိင္ငံသား Luigi Maraldi ၏ ပတ္စ္ပုိ႔သည္ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔က ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ ခုိးယူခံခဲ့ရေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေနာက္ အီတလီသုိ႔ ျပန္သြားကာ ႏုိင္ငံကူး လက္မွတ္အသစ္ ျပန္လည္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ၿပီး သူ၏ ပတ္စ္ပုိ႔သစ္ျဖင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ ေရာက္ရွိေနၿပီး ႏုိင္ငံတကာရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
ၾသစႀတီးယားႏုိင္ငံသား Christian Kozel သည္ လြန္ခဲ့သည့္ ၂ ႏွစ္ခန္႔က ထုိင္းႏုိင္ငံသုိ႔ အလည္အပတ္သြားစဥ္ ၄င္း၏ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ ေပ်ာက္ဆံုးခဲ့ေၾကာင္း၊ ယခုအခါ ၾသစႀတီးယားႏုိင္ငံတြင္ က်န္းမာစြာ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္မွ စၿပီး အင္တာပိုလ္၏ အခ်က္အလက္ စုေဆာင္းမႈဌာန မွတ္တမ္းမ်ားအရ ေပ်ာက္ဆံုး ပတ္စ္ပုိ႔ႏွင့္ ခရီးသြားလက္မွတ္ Traval Document စုစုေပါင္း သန္း ၄ဝ ေက်ာ္ ရွိေၾကာင္း မၾကာခင္က ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ထိုင္းႏုိင္ငံသည္ ပတ္စ္ပုိ႔ အခုိးခံရျခင္း သုိ႔မဟုတ္ ေပ်ာက္ဆံုးမႈ အမ်ားဆံုး ျဖစ္သည္ဟု အင္တာပိုလ္က ဆုိသည္။
ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ ေပ်ာက္ဆံုးမႈႏွင့္ ခုိးယူခံရမႈ အမ်ားဆံုး ပတ္စ္ပို႔မ်ားမွာ ႐ုရွား၊ ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံတုိ႔၏ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
ထုိင္းႏုိင္ငံသည္ ႏုိင္ငံျခားသား ခရီးသြားအမ်ားဆံုး ၀င္ထြက္သြားလာသည့္ ႏုိင္ငံျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ ခိုးယူမႈအတြက္ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ မူးယစ္ေဆးမ်ားကို ငါးစာခ်ကာ စနစ္တက် ခိုးယူမႈမ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း စံုစမ္းသိရသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔ သိခ်င္တာက သူတို႔ ပတ္စ္ပုိ႔ေတြ ေပ်ာက္တာလား၊ အခုိးခံရတာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ထုိင္းႏုိင္ငံျပင္ပက ဂုိဏ္းဖြဲ႔လုပ္ေနတာလား ဆုိတာပါပဲ” ဟု ထုိင္းရဲဗုိလ္ခ်ဳပ္ Pynya က ဘန္ေကာက္ပုိ႔စ္တြင္ ေျပာထားသည္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသတြင္း အၾကမ္းဖက္မႈဆုိင္ရာ သံုးသပ္ေဝဖန္သူ Rommel Banlaoi ကလည္း ႏုိင္ငံတကာမွ အၾကမ္းဖက္အုပ္စုတခ်ိဳ႕သည္ အၾကမ္းဖက္မႈ အစီအစဥ္ေရးဆြဲရန္ႏွင့္ ရန္ပံုေငြရရွိေရး ကိစၥမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ လႈပ္ရွား နယ္ေျမတခုအျဖစ္ ထုိင္းႏုိင္ငံကို အသံုးခ်ေနၾကေၾကာင္း ၾသစေတးလ် အေျခစိုက္ News.com.au သို႔ ေျပာ ထားသည္။
အေမရိကန္၊ တကၠဆပ္ ျပည္နယ္ ဟူစတန္ရွိ Rice University ၏ Baker Institute for Public Policy မွ ႏုိင္ငံကူး လက္မွတ္ နည္းပညာကြ်မ္းက်င္ပညာရွင္ Chris Bronk က ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္မ်ားတြင္ e-Chip ဟုေခၚေသာ အီလက္ထရြန္နစ္ နည္းပညာ ခ်စ္ပ္ျပား ထည့္သြင္းအသံုးျပဳေသာ ႏုိင္ငံေပါင္း ၃၈ ႏုိင္ငံသာ ရွိေၾကာင္း၊ အေမရိကန္ အေနျဖင့္ လြန္ခဲ့သည့္ ၁၀ ႏွစ္ ၁၅ ႏွစ္ေက်ာ္မွစၿပီး အတုလုပ္ရန္ ပိုမုိခက္ခဲသည့္ နည္းပညာမ်ား ပတ္စ္ပုိ႔မ်ားတြင္ ထည့္သြင္းထားေၾကာင္း ဗီအုိေအသတင္းဌာနကို ေျပာဆုိထားသည္။
ခုိးယူ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ေစ်းကြက္ အားနည္းသြားေစရန္ သက္ဆုိင္ရာႏုိင္ငံ လူ၀င္မႈ ႀကီးႀကပ္ေရးဌာနမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ ေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ား အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္မ်ားကို ေသခ်ာစြာ စစ္ေဆးျခင္း အပါအ၀င္ အင္တာပိုလ္မွတ္တမ္းဌာနႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ပုိမုိလုပ္ေဆာင္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပၾကသည္။
ဧရာ၀တီ