Honeymoon Cystitis ဟန္းနီးမြန္းမွာ ဆီးေအာင့္တာ

အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၆၁)

မဂၤလာေဆာင္ျပီး၊ တခ်ိဳ႕က ခရီးထြက္တယ္။ တခ်ိဳ႕လဲ ခြင့္ယူ၊ အလုပ္နား၊ ေပ်ာ္ပါးၾကပါတယ္။ (ဟန္းနီးမြန္း) ဆိုတာ တသက္မွာတခါ ေပ်ာ္ၾကရတဲ့ေန႔ ျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕ၾက အခါခါ။ (အဲလိဇဘက္-ေတလာ) ကိုးခါထဲနဲ႔ တေန႔ကဘဲ ဆံုးသြားရရွာတယ္။ ေပ်ာ္ရတာနဲ႔ တဆက္ထဲ ငိုရတာလဲ တြဲတတ္တယ္။ ငိုရမဲ့ အေၾကာင္းေတြထဲမွာ ဆရာဝန္နဲ႔ ဆိုင္မွာက ဆီးေအာင့္တာ ျဖစ္တယ္။ အျဖစ္မ်ားလွတယ္။ ဒုတိယ-တရားခံ ျဖစ္တဲ့ ခင္ပြန္းသည္နဲ႔ လိင္ဆက္ဆံရာကေန ျဖစ္လာတယ္။ ေယာက္်ားရဲ႕ လိင္တံ၊ တံေတြး၊ လက္ေခ်ာင္း၊ ဆက္ဆံရာမွာ သံုးတဲ့ ကရိယာပစၥည္းေတြကေန ေရာဂါပိုး ဝင္ႏိုင္တယ္။ (ကြန္ဒြမ္)၊ ေခ်ာဆီ၊ ထံုေဆး၊ သုတ္ပိုးေသေဆး ေတြကေတာ့ ေဆးမတည့္တာသာ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ ပိုဆိုးမွာက ဆက္ဆံတဲ့အခါ စအိုေရာ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ေရာသံုးလို႔ ျဖစ္ရပါတယ္။ အဆိုးထဲက အေကာင္း ေျပာရရင္ ဒီအမ်ိဳးသမီး အရင္က ေယာက္်ားနဲ႔ မေနဘူးခဲ့တာ ျဖစ္ဘို႔မ်ားတယ္။

သတို႔သမီးကိုယ္တိုင္ တတိယ-တရားခံ ျဖစ္ႏိုင္ေသးတယ္။ မ-အဂၤါကို ေရေဆးရင္းနဲ႔ လက္ကို ေရွ႕ျပန္-ေနာက္ျပန္ လုပ္တာကေန ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ အဲလို မလုပ္ရဘူး။ လက္ကို ေရွ႕ကေန ေနာက္ဆီကိုသာ တလမ္းသြား လုပ္ပါေလ။ အိမ္ေထာင္ က်ကာစမွ မဟုတ္ဘူး၊ ေနာင္လဲဘဲ ဆီးေအာင့္တာ ထပ္ထပ္ျဖစ္ႏိုင္ေသးလို႔ ဒီနည္းကိုသာ သံုးပါ။

တရားခံ အစစ္က ဗက္တီးရီးယား၊ နာမည္တပ္ ေျပာရရင္ E. coli ဆိုတဲ့ အေကာင္ျဖစ္တယ္။ ပိုးဝင္လာျပီး၊ ၁-၂ ရက္ဆိုရင္ လကၡဏာေတြ ျပတယ္။ ဆီးသြားရတာ ပူေလာင္၊ နာက်င္ေနမယ္။ ဆီးခဏခဏလဲ သြားခ်င္ေနမယ္၊ သြားခ်င္လာရင္လဲ Bathroom ေရခ်ိဳးခန္း တန္းေျပးမွ မဟုတ္ရင္ တစက္တစက္ လမ္းမွာ ထြက္မယ္။ ၾကာေတာ့ ဆီးကထြက္စရာ မရွိေတာ့ဘူး။ ဆီးထဲမွာ အနယ္ပါေနမယ္။ အနံ႔လဲ ဆိုးလာမယ္။ တခါတေလ ဆီးထဲမွာ ေသြးပါမယ္။

အငိုတိတ္ေအာင္ လုပ္ရတာ ေရာဂါေၾကာင့္ ဆိုရင္ေတာ့ သိပ္မခက္ပါ။
• အဝတ္ကို ေရခပ္ေႏြးေႏြး ဆြတ္ျပီး နာေနတဲ့ ဆီးစပ္ေနရာမွာ အုပ္ေပးပါ။
• ခင္ပြန္းနဲ႔ မဆက္ဆံခင္နဲ႔ ဆက္ဆံအျပီးတိုင္း ဆီးသြားေပးပါ။
• ေရ-အရည္ အမ်ားၾကီးေသာက္ပါ။
• Cranberry juice ေဖ်ာ္ရည္ကို ညႊန္းတယ္။ ကိုယ့္ဆီမွာရွိတဲ့ လိမ္ေမာ္၊ သံပုရာ၊ ကမၺလာ၊ ငွက္ေပ်ာသီး၊ ဖရဲသီး၊ အာလူး၊ ေခ်ာ့ကလက္၊ ပဲေတာင့္ရွည္ ေကာင္းပါတယ္။
• အသား၊ ငါး၊ ဥ၊ အေစ့အဆံ၊ ေျပာင္း-ေျပာင္းဖူး၊ စပ်စ္သီးေျခာက္၊ ဘယ္ရီသီး၊ ေကာ္ဖီ၊ ခ်ဥ္တဲ့ (ခရင္မ္)၊ ဝိုင္၊ ဒိန္ခ်ဥ္ (ေရာဂတ္)၊ (ဘတ္တား-မစ္လ္ခ္)၊ ေတြက အက္စစ္ မ်ားေစလို႔ ေလွ်ာ့ရ-ေရွာင္ရမယ္။
• Medication ဆီးလမ္းပိုးဝင္ျခင္းအတြက္ ပဋိဇီဝေဆးေတြက အသံုးမ်ားတာေတြမို႔ ဝယ္လို႔ လြယ္ပါတယ္။
o Co-trimoxazole = Septrin (Trimethoprim 160 mg + Sulfamethoxazole 800 mg) တခါေသာက္ ၁ ျပား၊ တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၄-၅ ရက္ ေသာက္ပါ၊ ဒါမွမဟုတ္
o Amoxacilin 500 mg တခါေသာက္ ၂ ျပား၊ တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၄-၅ ရက္ ေသာက္ပါ၊ ဒါမွမဟုတ္
o Ciprofloxacin 500 mg တခါေသာက္ ၂ ျပား၊ တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၄-၅ ရက္ ေသာက္ပါ၊ ဒါမွမဟုတ္
o Nitrofurantoin 100 mg တေန႔ ၂-၄ ၾကိမ္၊ ၇ ရက္ ေသာက္ပါ။
• ပိုးေသေဆးေတြကို ျဖစ္မွမဟုတ္ဘဲ ၾကိဳတင္ ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႔ ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။
• နာတာသက္သာဘို႔ အမ်ားဆံုးသံုးၾကတာက Pyridium (Phenazopyridine hydrochloride) ေဆးျပား၊ တခါေသာက္ 200 mg ကို တေန႔ ၃ ၾကိမ္၊ ၂ ရက္။ Spasmogin နဲ႔ Buscopan ေဆးေတြလဲ သံုးႏိုင္တယ္။ တခါေသာက္ ၁ ျပား၊ တေန႔ ၂-၃ ၾကိမ္ ေသာက္ပါ။
• ဆီး အက္စစ္ဓါတ္ မ်ားေနရင္ ပိုးက ၾကိဳက္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အက္စစ္ဓါတ္ နည္းေအာင္ ေရအမ်ားၾကီး ေသာက္တာအျပင္ Cystopurin (Potassium citrate) ေဆးပါေသာက္ သင့္တယ္။
• အစာအိမ္ ေလနာအတြက္ ေပးတဲ့ အက္စစ္ပ်ယ္ေဆး Antacids ေတြကလည္း ေကာင္းတယ္။ Magnesium hydroxide တခါေသာက္ ၁ ျပား၊ တေန႔ ၃ ၾကိမ္၊
• Acidic Urine ဆီး အက္စစ္ဓါတ္မ်ားေနျခင္း ကိုလဲ ဖတ္ပါ။

ဆီးေအာင့္လို႔ ခဏခဏသြားရ၊ ၾကာေတာ့ ဆီးကမရွိတာမို႔ မထြက္လာ၊ ဒါကို အရပ္ထဲမွာ ဆီးအတင္းသြားေစတဲ့ေဆးမ်ိဳး အေသာက္ခိုင္းတတ္တာ လံုးဝမွားပါတယ္။ Lasix လို Diuretic ေဆးေတြက ကိုယ္ေရာင္တာ၊ ေသြးတိုးတာေတြမွာသာ သံုးရတာ ျဖစ္တယ္။ ဒီေရာဂါမွာ မေသာက္ရပါ။ ပိုဆိုးေစတယ္။

Feb 6, 2011 at 7:53 PM
သမီးအသက္ ၂၉၊ အိမ္ေထာင္သက္ ၂ ႏွစ္ပါ။ Honeymoon က ျပန္လာၿပီးကတည္းက ဆီးက်င္တာ မၾကာခဏ ျဖစ္ပါတယ္။ ျဖစ္တိုင္းလည္း ပိုးရွိေနၿပီး ပိုးသတ္ေဆးေသာက္လိုက္ရင္ ေကာင္းသြားပါတယ္။ ေဆးခန္းၿပေပမယ့္လဲ မၾကာခဏ ျပန္ျဖစ္ေနလို႔ စိတ္ညစ္ရပါတယ္။ ပိုးသတ္ေဆးေတြကိုလည္း မၾကာခဏ မေသာက္ခ်င္ပါဘူး။ သမီးတို႔က ကေလးရဖို႔လဲ ၾကိဳးစားေနေတာ့ ဆရာ့စာေတြထဲကအတိုင္း အမ်ိဳးသားနဲ႔ ေနၿပီးရင္ ခ်က္ခ်င္းေဆးရမွာလား။ ဆက္ဆံတိုင္းလိုလို လက္နဲ႔ ကစားတတ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဆီးက်င္တာပါလား။ ပိုးသတ္ေဆးေတြ ခဏခဏ ေသာက္ရလို႔ ကေလး မရေသးတာလား။ အမ်ိဳးသားက လြန္ခဲ့တဲ့ ၁ဝ ႏွစ္ေက်ာ္က ငွက္ဖ်ား အၾကီးအက်ယ္ျဖစ္လို႔ ေဆးသြင္းကုခဲ့ရတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကေလးမရတာေရာ ၿဖစ္ႏုိင္လား။ ပိုးသတ္ေဆးေတြရဲ့ ဆုိးကိ်ဳးေတြကိုလဲ ေၿပာၿပေပးပါေနာ္။

ဆီးေအာင့္လို႔ ေသာက္ရတဲ့ ေဆး ၄ မ်ိဳးရဲ့ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြ ေရးျပပါမယ္။ ကေလးမရတာ မပါပါ။ ဒီေဆးေတြက သိပ္ဆိုးတာေတြေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ေသာက္ဖူးလို႔ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး ခံႏိုင္ရင္ ေသာက္တာ ေသာက္ပါ။ ေရးျပတာေတြဟာ လူတိုင္းမွာ ျဖစ္ၾကတာ မဟုတ္ပါ။ လူေတြအမ်ားၾကီးကို သုေတသန လုပ္ထားတာမို႔ မ်ားေနတာပါ။
1. Co-trimoxazole = Septrin (Trimethoprim + Sulfamethoxazole) ရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား = ေခါင္းကိုက္၊ အနီျပင္ထြက္၊ ဝမ္းပ်က္၊ ပ်ိဳ႕-အန္၊ မိႈပိုးဝင္တတ္၊ ပိုတက္ဆီယမ္မ်ားေစ၊ ဆိုဒီယမ္နည္းေစ၊ သၾကားဓါတ္နည္းေစ၊ အစားပ်က္၊ လွ်ာနာ၊ ေခါင္းမူး၊ စိတ္က်၊ ေခ်ာင္းဆိုး၊ ၾကြက္သားနာ၊ တက္၊ ေက်ာက္ကပ္-အသဲထိခိုက္၊ အေရျပား အဖူးေပါက္၊
2. Nitrofurantoin ရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား = ဝမ္းအရည္သြား၊ အသက္ရွဴမဝ၊ ရင္ပတ္ေအာင့္၊ ကိုယ္ပူ၊ ကိုက္ခဲ၊ ပိန္၊ ေျခဖ်ား လက္ဖ်ားထံု၊ အသားဝါ၊ အစားပ်က္၊ ဆီးနီ၊ ဗိုက္နာ၊ အားနဲ၊ အေရျပားနီ-ျဖဴ၊ ေခါင္းကိုက္၊ ေခါင္းမူး၊ မ်က္စိ ၾကည့္မေကာင္း၊ အစာမေက်၊ အန္၊ ဝမ္းပ်က္၊ ဆီးနီ၊ ေမြးလမ္းေၾကာင္းယား၊ အျဖဴဆင္း၊
3. Doxycycline ရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား = ေခါင္းကိုက္၊ ေခါင္းမူး၊ မ်က္စိၾကည့္မေကာင္း၊ ကိုယ္ပူ၊ ခ်မ္း၊ အေရျပားနီ၊ ဆီးနဲ၊ အသားအေရ ျဖဴေဖ်ာ့၊ အားယုတ္၊ ဗိုက္နာ၊ ပ်ိဳ႕-အန္၊ အစားပ်က္၊ အသားဝါ၊ ေသြးယို၊ လွ်ာနာ၊
4. Amoxacilin ရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား = အေရျပား အနီျပင္ထြက္၊ ယား၊ အသက္ရွဴခက္၊ ဆီးနီ၊ တက္၊ ဝမ္းအရည္သြား၊ ဆီးသြားရခက္၊ ေသြးယို၊ အားယုတ္၊ ဆီး-အသားအေရ-မ်က္လံုးဝါ၊ ေခါင္းမူး၊ ေခါင္းကိုက္၊ ဗိုက္ေအာင့္၊ အိပ္မရ။

၂။ ငွက္ဖ်ားေဆးေတြရဲ့ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးေတြမွာလဲ ကေလးမရေစတာ မပါပါ။
1. Quinine ရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား = ေခါင္းမူး၊ ေခါင္းကိုက္၊ မ်က္ႏွာနီ၊ ပ်ိဳ႕၊ ေခြ်းထြက္၊ (အလာဂ်ီ) ရ၊ ဝမ္းအေရာင္မဲ၊ ဝမ္းထဲေသြးပါ၊ မ်က္စိၾကည့္မေကာင္း၊ ရင္ပတ္နာ၊ ဆံပင္ကြ်တ္၊ ႏွလံုးခုန္ျမန္၊ အားယုတ္၊ ဖ်ား၊ ခ်မ္း၊ လည္ပင္းနာ၊ စိတ္မူေျပာင္း၊ တက္၊ ႏွာေခါင္းေသြးယို၊
2. Chloroquine ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား = အစားပ်က္၊ ဝမ္းပ်က္၊ ေခါင္းမူး၊ ေခါင္းကိုက္၊ ပ်ိဳ႕၊ ဗိုက္နာ၊ အန္၊ (အလာဂ်ီ) ရ၊ ဝမ္းပ်က္၊ အမူအယာေျပာင္း၊ အေရျပားအေရာင္ေျပာင္း၊ ဖ်ား၊ ေသြးယို၊ နားအၾကားခ်ိဳ႕ယြင္း၊ ပိန္၊
3. Artemether/Lumefantrine ရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား = ေခ်ာင္းဆိုး၊ ဝမ္းပ်က္၊ အားယုတ္၊ ေခါင္းကိုက္၊ အဆစ္-ၾကြက္သားနာ၊ အစားပ်က္၊ ပ်ိဳ႕၊ ဗိုက္နာ၊ ေမာ၊ အအိပ္ပ်က္၊ အန္၊ အားယုတ္၊ (အလာဂ်ီ) ရ၊ ဖ်ား၊ ႏွလံုးခုန္မမွန္၊ လည္ပင္းနာ၊ အသားအေရျဖဴေရာ္၊ ေခါင္းကိုက္၊ ၾကြက္သားနာ၊ စကားေျပာခက္၊ ေခါင္းမူး၊ ယား၊ ေလပြ၊

၃။ Clitoris နဲ႔ Vagina ကို လက္နဲ႔ ကစားတာေၾကာင့္ လက္မသန္႔ရင္ ဆီးလမ္း-ေမြးလမ္း ပိုးဝင္ႏိုင္ပါတယ္။ လက္ေဆးပါ။ တံေတြး-ဆီ မသံုးပါနဲ႔။ ေမြးလမ္းကိုလဲ ေဆးပါ။

၄။ ဆက္ဆံျပီးလို႔ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ကို ေရေဆးတာက သုတ္ရည္အျပင္ထြက္ေစႏိုင္တယ္။ ခ်က္ခ်င္းေဆးတာ ပိုျဖစ္ေစမယ္။ ပက္လက္အ ေနအထားနဲ႔ ေရစိုဝတ္သံုးျပီး အျပင္ပိုင္းကို သန္႔ရွင္းေပးတာလဲ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကေလးရဘို႔နဲ႔ ဆီးေအာင္တာ ႏွစ္ခုမွာ အေရးၾကီးတာ ေရြးရပါမယ္။ အိမ္ေထာင္က်စသာ ဆီးေအာင့္တတ္တာမို႔ ေနာင္ဆို ေရေဆးဘို႔ မလိုေတာ့ပါ။

၅။ Infertility (1) ကေလးမရႏိုင္ေသးျခင္း (၁) နဲ႔ Infertility (2) ကေလးမရႏိုင္ေသးျခင္း (၂) ကိုလဲ ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။

က်န္းမာ-ခ်မ္းသာျပီး၊ သားသမီးရတနာေတြ ရၾကပါေစ။

Dr. တင့္ေဆြ
၁-၃-၂ဝ၁၁
၁၉-၄-၂ဝ၁၁