Tuesday, June 4, 2019

ဥပေဒစာစုမ်ား (၁) အလုပ္သမားဆိုသည္မွာ --


ဥပေဒစာစုမ်ား (၁)
 အလုပ္သမားဆိုသည္မွာ --  

အလုပ္သမားဆိုေသာ စကားစုကို ဥပေဒအသံုးအႏႈန္းအရ အဓိပၸါယ္သတ္မွတ္ခ်က္ေတြဖြင့္ဆိုၾကပါတယ္။ အလုပ္သမား၊ လူဝင္မႈၾကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အားဝန္ၾကီးဌာနက ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒအသီးသီးက အလုပ္သမားဆိုေသာ ေဝါဟာရကိုဘယ္လိုအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုထားသလဲဆိုတာ ေဖာ္ျပေပးလိုက္ရပါတယ္။

(၁) ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ ကြ်မ္းက်င္မႈဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဥပေဒ

          ပုဒ္မ ၂ (ခ)
          အလုပ္သမား ဆိုသည္မွာ အစိုးရဌာန၊ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းတြင္လည္းေကာင္း၊ သမဝါယမပိုင္၊ ပုဂၢလိကပိုင္ သို႔မဟုတ္ ဖက္စပ္ပိုင္လုပ္ငန္းတြင္လည္းေကာင္း၊ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုခုတြင္လည္းေကာင္း၊ ကုမၸဏီတြင္လည္းေကာင္း၊ ကြ်မ္းက်င္မႈလိုေသာအလုပ္ကိုျဖစ္ေစ၊ ကြ်မ္းက်င္မႈမလိုေသာအလုပ္ကိုျဖစ္ေစ အခေၾကးေငြျဖင့္လုပ္ကိုင္သူကိုဆိုသည္။

(၂) ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ အလုပ္သမားေရးရာ အျငင္းပြားမႈေျဖရွင္းေရးဥပေဒ

          ပုဒ္မ ၂ (က)
          အလုပ္သမား ဆိုသည္မွာ ေန႔စားအလုပ္သမား၊ ယာယီအလုပ္သမား၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးအလုပ္သမား၊ အိမ္အကူအလုပ္သမား၊ အစိုးရဝန္ထမ္း၊ အလုပ္သင္တို႔အပါအဝင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခုခုတြင္ျဖစ္ေစ မိမိ၏လုပ္အားအေပၚ အားကိုး၊ အားထားျပဳ လုပ္ကိုင္ေနသူကိုဆိုသည္။ ထို႔ျပင္ အျငင္းပြားမႈျဖစ္ပြားေနစဥ္အတြင္း အလုပ္မွရပ္စဲခံရသူ သို႔မဟုတ္ အလုပ္ထုတ္ခံရသူအလုပ္သမားလည္း ပါဝင္သည္။
ယင္းစကားရပ္တြင္
-       တပ္မေတာ္သား
-       ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႕
-       တပ္မေတာ္၏ ကြပ္ကဲမႈေအာက္ရွိ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းတို႔ မပါဝင္။

(၃) ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ လူမႈဖူလံုေရးဥပေဒ

          ပုဒ္မ ၂ (က)
          အလုပ္သမားဆိုသည္မွာ လုပ္ငန္းဌာနတစ္ခုခုတြင္ အျမဲတမ္းျဖစ္ေစ၊ ယာယီျဖစ္ေစ ကာယအား သို႔မဟုတ္ ဉာဏအားကိုအသံုးျပဳၿပီးလုပ္ကိုင္၍ ရရွိေသာလုပ္ချဖင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းမႈျပဳေနသူကို ဆိုသည္။ ယင္းစကားရပ္တြင္ လုပ္ခရသည္ျဖစ္ေစ၊ မရသည္ျဖစ္ေစ အလုပ္လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိေသာ အလုပ္သင္မ်ား၊ ပညာသင္မ်ားလည္းပါဝင္သည္။ သို႔ရာတြင္ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ အတူေနၿပီး အလုပ္ရွင္အေပၚမွီခိုေနေသာ အလုပ္ရွင္၏မိသားစုမပါဝင္။ 

(၄) ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ အနည္းဆံုးအခေၾကးေငြဥပေဒ

          ပုဒ္မ ၂ (က)
          အလုပ္သမားဆိုသည္မွာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးလုပ္ငန္း၊ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းႏွင့္ ဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္း စိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းတစ္ခုခုတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ရန္ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ သေဘာတူညီခ်က္ျပဳလုပ္၍ ကာယအား ဉာဏအားကိုအသံုးျပဳျပီး အျမဲတမ္းအလုပ္၊ ယာယီအလုပ္ကို လုပ္ကိုင္၍ရရွိေသာအခေၾကးေငြျဖင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းျပဳသူကိုဆိုသည္။ ယင္းစကားရပ္တြင္ အခေၾကးေငြရရွိေသာ အလုပ္သင္မ်ားႏွင့္ ပညာသင္မ်ား စာေရးႏွင့္ ရံုးဝန္ထမ္းမ်ား၊ လုပ္ငန္းခြင္ျပင္ပအလုပ္သမားမ်ား၊ အိမ္အကူႏွင့္ အိမ္ယာဥ္ေမာင္းမ်ား၊ လံုးျခံဳေရး၊ အေစာင့္ဝန္ထမ္းမ်ားႏွင့္ သန္႔ရွင္းေရး၊ မြန္းမံျပင္ဆင္ေရးအလုပ္သမားမ်ားလည္း ပါဝင္သည္။ သို႔ရာတြင္ ေအာက္ပါအလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ ဝန္ထမ္းမ်ား မပါဝင္-
          (၁)     အလုပ္ရွင္အေပၚမွီခို၍ အတူေနၿပီး အလုပ္ရွင္၏ အလုပ္ကိုလုပ္ကိုင္ေနသည့္ အလုပ္ရွင္၏ မိသားစုဝင္ျဖစ္ေသာ ဇနီး၊ ခင္ပြန္း၊ သားသမီး မိဘႏွင့္ ညီအကိုေမာင္ႏွမအရင္းမ်ား
          (၂)     ႏိုင္ငံ့ဝန္ထမ္းမ်ား
          (၃)     ပင္လယ္ကူးသေဘၤာသားမ်ား