Thursday, February 23, 2012

၁၈နွစ္ျပည့္မွဖတ္ပါ

ဆရာေရးတဲ့ (လူပ်ိဳျဖစ္ျပီ) မွာ ေရးထားတဲ့ ႏို႔သီး၀ိုင္းဟာ ပန္းေရာင္၊ အညိဳေရာင္ မတူၾကဘူး။ အပ်ိဳစစ္ ေနသ၍ (ကိုယ္၀န္ မေဆာင္ဘူးေသးခ်ိန္အထိ) ထိပ္ဖ်ားမွာ ပန္းေရာင္ေလး ရွိေနရမယ္။ အဲဒါ မိန္းကေလး အကုန္လံုးကို ေျပာတာပါလား။ ထိပ္ဖ်ားမွာ ပန္းေရာင္မရွိတဲ့ မိန္းမတိုင္းဟာ အပ်ိဳ မစစ္တာလား ဆရာ။ အညိဳျဖစ္ေနရင္ အပ်ိဳမဟုတ္ေတာ့ဘူးလား။ အဲဒါေလး ေသခ်ာေအာင္ သိခ်င္လို႔ပါ။

ရင္သား အေရာင္ကို ေျပာရင္ ႏွစ္ေနရာမွာ ေျပာဘို႔ လိုတယ္။ Areola အေရာင္ရင့္အ၀ိုင္း နဲ႔ Nipple ထိပ္ဖ်ား။ ႏွစ္ခုလံုးက Virginity အပ်ိဳရည္နဲ႔ ဘယ္လို ဆက္စပ္သလဲ။ အပ်ိဳစစ္တယ္ဆိုတာ ဘာလဲ။

ခႏၡာေဗဒက “In the virgin the areola is of a delicate rosy hue” လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဘာသာျပန္ရင္ “အပ်ိဳဘ၀မွာ ႏို႔အလည္၀ိုင္း Areola ဟာ ႏွင္းဆီေသြး အေရာင္ရွိတယ္” လို႔ ေျပာတာပါ။ ကိုယ္၀န္ ၂ လရွိတာနဲ႔ အေရာင္က ရင့္လာျပီး၊ Dark brown or even black color ညိဳမဲမဲကေန အနက္ေရာင္အထိ ျဖစ္တယ္။ ကေလး ႏို႔ျဖတ္ခ်ိန္ ေနာက္ပိုင္းမွာ အေရာင္ ျပန္ေလွ်ာ့ က်လာတယ္။ ဒီလို အေရာင္အေျပာင္းအလဲဟာ ပဌမဆံုး-ကိုယ္၀န္ ရွိတယ္-ရွိဘူးတယ္ ဆိုတာကို ဆံုးျဖတ္ရာမွာ အသံုး၀င္ပါတယ္။

အပ်ိဳစစ္စစ္ေရာ လူပ်ိဳစစ္စစ္ပါ Virgin လို႔ဘဲ ေခၚတယ္။ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္တာ မတူၾကပါ။ အမ်ားစုကေတာ့ “မိန္းကေလး တေယာက္ သူ႔ဘ၀မွာ ပဌမဆံုးအၾကိမ္ မိန္းမအဂၤါ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲကို က်ားအဂၤါ (လိင္တံ) ထိုးသြင္းျပီး၊ လိင္ဆက္ဆံတာ ေတြ႔ၾကံဳဘူးလိုက္တာနဲ႔၊ အပ်ိဳ မစစ္ေတာ့ဘူး။” “ေယာက္်ားလည္း အဲလို အေတြ႔အၾကံဳရွိဘူးတာနဲ႔ လူပ်ိဳ မစစ္ေတာ့ဘူး။” လို႔ နားလည္၊ လက္ခံထားၾကတယ္။ (လိင္တူ-ဆက္ဆံတာကို ဒီေနရာမွာ ခ်န္ထားပါရေစ။)

ဘယ္လို ေခၚေခၚပါ၊ အေျခအေန အမ်ိဳးေပါင္း မ်ားစြာ ျဖစ္ေနႏိုင္တယ္။ အပ်ိဳစစ္စစ္၊ လိင္ဆက္ဆံဘူးေပမဲ့ အိမ္ေထာင္ မက်ေသးသူ၊ လိင္ဆက္ဆံတာ မ်ားလွေပမဲ့ ကုိယ္၀န္မရဘူးသူ၊ ကေလး မေမြးဘူးသူ၊ ကုိယ္၀န္ရွိလို႔ ပ်က္-ဖ်က္ဘူးျပီး၊ အိမ္ေထာင္မရွိ၊ ကေလးမရွိသူ၊ ဗမာေတြက တခုလပ္၊ တလင္ကြာ၊ မုဆိုးမ ေခၚၾကေပမဲ့ သူမ်ားဆီမွာ ေယာက္်ား မရွိရင္လဲ (ဆင္ဂယ္လ္) ဘဲ၊ ေယာက္်ား မယူဘဲ ကေလးရသူကို (ဆင္ဂယ္လ္-မားသား)။ ဦးစားေပးေတာင္ ခံရမယ္။ ရွိေသးပါတယ္ အအိုေပမဲ့ ပ်ိဳေအာင္ လုပ္ထားသူဆိုတာ ကေလးေမြးျပီး မ-အဂၤါကို ခြဲစိတ္ ျပဳျပင္ထားသူ၊ အပ်ိဳေျမွး အသစ္ျပဳျပင္ထားသူ၊ ဒါ့အျပင္လဲ ရွိခ်င္ ရွိအံုးမွာ။

Virginity ပ်က္ယြင္းတာကို ေဆးပညာအရ စစ္လို႔ ရႏိုင္ပါတယ္။ Rape အဓမၼျပဳက်င့္လို႔ ရာဇ၀တ္မႈ ျဖစ္ရင္ ဆရာ၀န္ဆီ ေခၚလာရတယ္။ ေဆးစစ္ရာမွာ (၁) Rape အထေျမာက္-မေျမာက္၊ ေယာက္်ား သုတ္ပိုး ေပက်န္ေနတာ လိုက္ရွာျပီး၊ ဓါတ္ခြဲအတည္ျ႔ပဳခ်က္ ယူေပးရတယ္။ (၂) အသက္ငယ္ရင္ အသက္ ျပည့္-မျပည့္ပါ စစ္ရေသးတယ္။ (၃) ထိခိုက္ ဒဏ္ရာေတြ ရွိ-မရွိ ၾကည့္ရတယ္။ (၄) တကယ္လို႔ ခံရသူဟာ အပ်ိဳျဖစ္ခဲ့ရင္ အပ်ိဳရည္ ပ်က္တဲ့ အခ်က္ပါ ၾကည့္ရတယ္။

လိင္ဆက္ဆံဘူးတာနဲ႔ ရင္သားအေရာင္ မေျပာင္းလဲေသးပါ။ ရာသီျဖစ္စဥ္က ရင္သားကို တစံုတရာ သက္ေရာက္ေစတယ္။ တင္းတာ၊ နာတာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္တယ္။ အသက္ရလာရင္ အ၀ိုင္းေရာ ထိပ္ဖ်ားပါ အေရာင္ ရင့္လာတယ္။ ကိုယ္၀န္ရွိတယ္ ဆိုတာနဲ႔ ေျပာင္းလဲတာေတြ တေလွၾကီးထဲမယ္ ရင္သား ေျပာင္းလဲတာလဲ ပါတယ္။ ရင္သား ထိပ္၀ိုင္း အေရာင္ ရင့္လာျပီး၊ ႏို႔သီး-ထိပ္ဖ်ားက အေရာင္လဲ ေျပာင္းတယ္။ “အသားအေရာင္ ျဖဴျဖဴ၊ ညိဳညိဳ၊ ႏို႔သီး-ထိပ္ဖ်ား အလည္ေလာက္မွာ ပန္းေရာင္ စက္ကေလး ရွိေနရင္ ကုိယ္၀န္ မေဆာင္ဘူးေသးသူ” လို႔ ေျပာႏိုင္ေပမဲ့၊ ပန္းေရာင္ မေတြ႔ရရင္ အပ်ိဳ မဟုတ္ဘူးလို႔ အရင္ထုတ္ ေဆးစာအုပ္ေတြက ဆိုေပမဲ့ ရာႏွဳန္းျပည့္ မမွန္ပါဘူးတဲ့။

ေယာက္်ားေတြမွာ အသက္ၾကီးလာလို႔ ေဟာ္မုန္း အခ်ိဳးအစား ေျပာင္းခ်ိန္မွာ ႏို႔အံုက မိန္းမေတြလို ၾကီးလာရင္ Gynecomastia လို႔ ေခၚတယ္။ Testosterone ေဟာ္မုန္း နည္းလာလို႔ပါ။

“ႏို႔” ဟာ Mammals ႏို႔တိုက္သတၲ၀ါ အထီးမွာ ပါတယ္ ဆိုယံုသာ ျမင္ရျပီး၊ အမမွာေတာ့ သိသိသာသာ၊ ထူးထူးျခားျခား၊ မရွိမျဖစ္ အသံုး၀င္လွတဲ့ မ်ိဳးပြားျခင္းဆိုင္ရာ အဂၤါတခု ျဖစ္ပါတယ္။ Breasts ကို Mammary Gland လို႔ေခၚတာက Milk ႏို႔ရည္ ထုတ္ေပးတဲ့ အိတ္လို႔ ေျပာတာပါ။ ဘယ္ေလာက္ ေလးတယ္၊ တင္းတယ္၊ ေျပာ့တယ္၊ ဘယ္ပံုပန္း ရွိတယ္ဆိုတာ အေတာ္ၾကီး မတူၾကပါ။ အစက ကမၻာလံုးျခမ္း လိုရွိရာကေန ၾကာရင္ ေခါင္ေလာင္းပံု ျဖစ္လာတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ရင္ သိသိသာသာ ပိုၾကီးျပီး၊ ကေလး ႏို႔တိုက္ေနခ်ိန္မွာ အၾကီးဆံုး။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဘယ္ဘက္က ပိုၾကီးတယ္ ဆိုတာကို ေဆးပညာကေရာ အရပ္စကားပါ ထပ္တူၾကတယ္။ ႏို႔အဂၤါဟာ လံုး၀န္းတယ္ ဆိုေပမဲ့ တိတိက်က် ေျပာရင္ အထက္-ေဘးဘက္၊ ခ်ိဳင္းဘက္ဆီ နဲနဲ ပိုရွည္ထြက္ေနတယ္။ ေဆးစာမွာ Tail of breast အျမီးလို႔ ေခၚတယ္။

Nipple ႏို႔သီးမွာ ျပြန္ေပါက္ေလးေတြ ၁၅-၂၀ ရွိတယ္။ Nipple piercing လုပ္ရင္ အဲဒါေတြ ပ်က္စီးေစတယ္။ Nipple ဟာ ဆလင္ဒါပံု၊ ကေတာ့ပံုနဲ႔၊ ၁၀ မီလီမီတာ ျမင့္တယ္။ သူ႔ကို ဆြေပးရင္ သန္မာမႈ Erection ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ႏို႔သီးထိပ္ကို ဆြလို႔ သန္မာမႈ ျဖစ္ရတာက Erectile tissue ေၾကာင့္ မဟုတ္ပါ။ ၾကြက္သားႏု Smooth muscle ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာပါ။ ၾကက္သီး-ေမြးညင္းထတာမ်ိဳး၊ ရာသီဥတု ေအးရင္ ျဖစ္ရတာမ်ိဳးလိုပါဘဲ။ လိင္စိတ္ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ မင္းသမီးကို အဲဒီ ေနရာကို ေရခဲ အကပ္ခိုင္းျပီး ခ်စ္ခန္း-ၾကိဳက္ခန္း ရိုက္ရတယ္။ ႏို႔စို႔ေနရင္လည္း ျဖစ္တယ္။ ဒီႏွစ္မ်ိဳးလံုးက Oxytocin ေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ပါ။ တခ်ိဳ႕မွာ ဒီလို ဆြေပးတာနဲ႔ဘဲ Orgasm လိင္စိတ္ျပည့္၀ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာတယ္။

ႏို႔သီးအေျခ အေရာင္အရင့္ အ၀ိုင္းကို Areola ေခၚတယ္။ သူ႔အေပၚမွာ တျခားေနရာက ေခြ်းထြက္ အိတ္ေတြထက္ ပိုၾကီးတဲ့ အိတ္ေလးေတြရွိျပီး၊ အဆီထုတ္ေပးတာမို႔ ကေလးႏို႔စိုေနတံုး အကာကြယ္ ေပးရာက်တယ္။ Nipple က Pink ပန္းေရာင္ ဒါမွမဟုတ္ Brownish hue ခပ္ညိဳညိဳ အေရာင္ ျဖစ္တယ္။ ပန္းေရာင္က ပိုလွတယ္ ေျပာရင္ "မဟူရာ" မေလးေတြက ကေလာတယ္။ "ပန္းေရာင္ဘဲ ၾကိဳက္ရင္ ၀က္မၾကီးဆီ သြားပါလား" တဲ့။

(ေအရီယိုလာ) က အေရာင္ မတူၾကသလို အရြယ္အစား သာမက ပံုပန္းလဲ မတူၾကပါ။ အမ်ားဆံုးက စက္၀ိုင္းလို ရွိၾကေပမဲ့ Elliptical ဘဲဥပံုလည္း ရွိေသးတယ္။ ေယာက္်ားေတြမွာ အခ်င္း ၁ လကၼရွိၾကျပီး၊ မိန္းမေတြက ၁႕၂ ကေန ၄ လကၼအထိ ရွိၾကတယ္။ ဒီအ၀ိုင္းက ဘာလို႔ပါတာလဲကို မွန္းေျပာတခုရွိတယ္။ ႏို႔ဆာတဲ့ကေလး ရွာရတာ လြယ္ေအာင္တဲ့။ မဟုတ္ႏိုင္ပါ။ ကေလးဆိုတာ ေမြးကတည္းက သူ႔ပါးကေလးကို တခုခုနဲ႔ ထိလိုက္တာနဲ႔ ႏို႔မွတ္ျပီး၊ ေခါင္း လွည့္လာမယ္။ ႏို႔ရွာရာမွာ မ်က္စိ မလိုပါ။

ကိုယ္၀န္ မေဆာင္ဘူးသူ တခ်ိဳ႕မွာ Breast နဲ႔ Areola အေရာင္ အေတာ္နီးစပ္ေအာင္ တူေနတတ္တယ္။ အိမ္ေထာင္ရွိေပမဲ့ ကိုယ္၀န္မေဆာင္ဘူးသူနဲ႔ အပ်ိဳဘ၀မွာ အခန္႔မသင့္လို႔ မွားယြင္းမိတာမို႔ ဖ်က္ေဆးေသာက္ရသူတို႔ ရင္သား အေရာင္ မတူၾကပါ။ သူငယ္ခ်င္းေတြ ေျပာၾက-ျငင္းၾကတာတခု ရွိတယ္။ မိန္းကေလး တေယာက္မွာ ႏႈတ္ခမ္း အေရာင္နဲ႔ ႏို႔သီးဖ်ား အေရာင္က တူၾကသတဲ့။ “မေရႊတိက်” က လာေသးတယ္၊ အေပၚ ႏုတ္ခမ္း အေရာင္နဲ႔သာ တူတာပါတဲ့။

ေမြးကာစ ေယာက္်ားေလးျဖစ္ျဖစ္၊ မိန္းကေလးျဖစ္ျဖစ္ ႏို႔ရည္ထြတ္တာ မ-ေဟာ္မုန္း သတၴိအရ ျဖစ္တယ္။ ႏို႔ဆိုတာ ၂ ခုထဲလို႔ သိၾကေပမဲ့၊ တခ်ိဳ႕မွာ ၂ ခုမက ရွိတတ္တယ္။ ဗိုက္ထဲ ေနတံုးကတည္းက ရွိခဲ့တာပါ။ မင္းသား Mark Wahlberg တီဗြီ တင္ဆက္သူ Lily Allen အဲလီဇဗက္ (၁) ရဲ႕မယ္ေတာ္ Anne Boleyn တို႔မွာ တတိယႏို႔ ရွိၾကတယ္။ ဂ်မ္းစ္-ဘြန္း ရုပ္ရွင္ “ေရႊသနတ္နဲ႔လူ” ထဲက လူဆိုးဆရာၾကီး Francisco Scaramanga မွာလည္း အဲလို အပိုရွိတာကို ျပေသးတယ္။

လမ္းေလွ်ာက္ရင္း၊ ေျပးရင္းကေနျဖစ္တဲ့ အေျခအေနတခုကို Jogger's nipple လို႔ ေခၚတယ္။ ႏို႔သီးအဖ်ား နာ၊ ေျခာက္၊ အေနရခက္၊ ေသြးထြက္တာမ်ိဳး ေျပာတာပါ။ ၀တ္ထားတဲ့ အ၀တ္အစားနဲ႔ ပြတ္တိုက္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အတြင္းခံ မပါဘဲ ေျပးပါတဲ့။ ရွက္တတ္ရင္ေတာ့ တထပ္ထဲ ခပ္ေခ်ာင္ေခ်ာင္သာ ၀တ္ပါတဲ့။ ျမင္ၾကရင္လဲ က်န္းမာေရးအရ ၀တ္ၾကတာလို႔ သိထားလိုက္ေပါ့။

ယဥ္ေက်းမႈ မတူရင္ တန္ဘိုးထားမႈ ကြဲျပားတယ္။ အံ့ၾသရေလာက္ေအာက္ မတူတာေတြ ရွိတယ္။ ေဟာလိ၀ုဒ္ ရုပ္ရွင္ တခုမွာ အသက္ ၁၈ ႏွစ္လဲ ျပည့္ျပီ၊ ေကာလိပ္ သြားရေတာ့မယ္၊ Virgin ဘ၀နဲ႔ မသြားခ်င္ဘူးလို႔ မင္းသမီးေလးကို အေျပာခိုင္းတယ္။ သူ႔စရိုက္နဲ႔သူ ကိုက္ပါတယ္။ သတို႔သမီးကို စစ္သလား ဘယ္သူကမွ မေမးဘူး။ တေထာင့္တည ပံုျပင္ တခုထဲမွာ သမီးရဲ႕ မဂၤလာဦးမွာ ဖေအလုပ္သူက ေအာ္တဲ့အသံကို နားစြန္႔ေနသတဲ့။ မေအက မနက္က်ရင္ အိပ္ရာခင္း ေသြးစြန္းတာ လိုက္ရွာသတဲ့။ သူမ်ားေတြ လက္ညွိဳးထိုးမေနနဲ႔ ပုဂံေခတ္မွာ ပန္းဦးလႊတ္ထာ မလုပ္ မေနရတဲ့။

ေယာက္်ားနဲ႔ ပဌမဆံုး ဆက္ဆံခ်ိန္မွာ ေသြးထြက္တာျဖစ္ရင္ အပိ်ဳစစ္တယ္။ ေသြးမထြက္ရင္ အပ်ိဳမဟုတ္ဘူးလို႔ မေျပာဘဲ အပ်ိဳေျမွး မရွိသူျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာလာၾကတယ္။ အဲဒီေသြးက အပ်ိဳေျမွး စုတ္ျပဲသြားလို႔ ထြက္တာကိုး။ တျခားေၾကာင့္ ေသြးထြက္တာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ Endometritis, Yeast, Infections, Cervical Dysplasia, Vaginitis, Cervical Polyps, Chlamydia, Gonorrhea & other STDs ေရာဂါတခုခု ရွိေနရင္လဲ ေသြးထြက္ႏိုင္တယ္။ လိင္ဆက္ဆံလို႔ မဟုတ္ဘဲ အပ်ိဳေျမွး စုတ္ျပဲေစႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းေတြလဲ ရွိတယ္။ စက္ဘီးစီး၊ ျမင္းစီး၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရ၊ (မာစတာေဘးရွင္း) လုပ္၊ ေဆးစစ္တံုးက ကရိယာထည့္လို႔။

အပ်ိဳစစ္ လကၡဏာဆိုတာေတြကို ေဆးပညာအရ ေျပာပါဆိုရင္ -
• ရင္သား၊ တင္းေနမယ္၊ လံုး၀န္းျပီး ဆန္႔ႏိုင္-ၾကံဳ႕ႏိုင္တယ္၊ ႏို႔သီးထိပ္က မာတင္းတင္း၊ ေအာက္ေျခ အ၀ိုင္းက ပင္ကိုယ္အသားအေရာင္ လိုက္ျပီး ပန္းေရာင္ကေန ညိဳမဲမဲေနမယ္၊ ႏိုးသီးအဖ်ားမွာ ပန္းေရာင္အစက္ရွိမယ္၊
• မိန္းမကိုယ္ အျပင္ႏုတ္ခမ္းသား လံုး၀န္းျပီး၊ ဆန္႔ႏိုင္-ၾကံဳ႕ႏိုင္တယ္၊ ႏုတ္ခမ္းသား ႏွစ္ဖက္ ထိကပ္ေနမယ္၊ အတြင္းႏုတ္ခမ္းသား နဲ႔ မ-အစိေတြကို လံုး၀ ဖံုးအုပ္ေနမယ္၊
• မိန္းမကိုယ္ အတြင္း-ႏုတ္ခမ္းသား ပန္းေရာင္ရွိမယ္၊ ထိရင္ သိလြန္းတယ္၊
• မ-အစိ Clitoris ေသးငယ္တယ္၊
• အတြင္း-ႏုတ္ခမ္းသားႏွစ္ခုကို ေဘးဖယ္ကား ၾကည့္တဲ့အခါ ျမင္ႏိုင္တဲ့ေနရာ Vestibule က်ဥ္းတယ္၊
• မိန္းမကိုယ္ ေအာက္ဖ်ား အလယ္ေနရာ Fourchette အေကာင္းပကတိ ရွိေနတယ္၊
• မိန္းမကိုယ္ ေအာက္ဖ်ား အလယ္ေနရာရဲ႕ဆံုခ်က္ Posterior commissure အေကာင္းပကတိ ရွိေနတယ္၊
• ဗဂ်ိဳင္းနား Vagina က်ဥ္းတယ္၊
• ဗဂ်ိဳင္းနားကို ဖံုးထားတဲ့အလႊာ အေရာင္က နီတယ္၊ ထိရင္ သိလြန္းတယ္၊ ေဘးႏွစ္ဖက္ ထိကပ္ေနတယ္၊
• အပ်ိဳေျမွး Hymen အေကာင္း ပကတိ ရွိေနတယ္၊ လက္ေခ်ာင္း တေခ်ာင္းစာထက္ ပိုမဆံ့ဘူး၊ ႏုတ္ခမ္းသားက စုတ္ျပဲသလို မဟုတ္ရဘူး၊ တိတိက်က် ျဖစ္ေနရမယ္။

ဆရာ၀န္ေျပာတာထက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အသိဆံုး ျဖစ္ၾကမွာပါ။
Drတင့္ေဆြ

ရက္ေရြးခ်ယ္၍ ဓမၼတာေသြးေပၚေစၿခင္း





ဒီတစ္ေခါက္ေဆာင္းပါးမွာေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ရဲ႕ လစဥ္ေပၚေနက် ရာသီေသြး ေပါ့ အဲဒီရာ သီေသြးေပၚ တဲ့အခ်ိန္ကို မိမိလိုအပ္သလို ေရွ႔တိုးလို႔ရတယ္ ေနာက္ဆုတ္လို႔ ရတယ္ဆို တဲ့အေၾကာင္းေလး ကို ေၿပာၿပ သြားမွာၿဖစ္ ပါတယ္ ။ ကိုယ္အေရးၾကီးတဲ့အ ခ်ိန္မွာ ဒီလိုကိစၥနဲ႔ၾကံဳလာရင္ ေရွ႕တိုးခ်င္တယ္ ၊ ေနာက္ ဆုတ္ခ်င္ တယ္ဆိုရင္ အဲဒီအေၾကာင္းကို ကာယကံရွင္အမ်ိဳးသမီးအေနနဲ႔သိဖို႔လိုပါတယ္ ။ တစ္ခုေၿပာခ်င္တာက ဒီလိုုကိစၥ ကို ေဆာင္ရြယ္ေပးတဲ့ ေနရာမွာ သားဖြားမီးယပ္ဆရာ၀န္မွမဟုတ္ပါဘူး ။ အေထြေထြေရာဂါကုဆရာ၀န္ ေတြ family doctors ေတြနဲ႔ ေနာက္ဆံုးေၿပာရရင္ ေတာဖက္ေတြမွာဆိုရင္ သြားဖြားဆရာမ ေတြ ကိုယ္တိုင္ လုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္တဲ့အပိုင္းၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဒီေနရာမွာ ေသြးေပၚၿခင္းအေၾကာင္းကို အရင္ဆံုးေၿပာခ်င္ပါတယ္ ။ တခ်ိဳ႕ေတာ့ ေသြးေပၚၿခင္းနဲ႔ပတ္သတ္လို႔ ထမင္းစားေရေသာက္ သေဘာမ်ိဳး ဘာမွအခက္အခဲမရွိေပမယ့္ တခ်ိဳ႔ မွာေတာ့ ဆိုးဆိုးရြားရြားၾကံဳရေလ့ရွိပါတယ္ ။ တခ်ိဳ႔က ေသြးေပၚခါနီးရင္ အိပ္မေပ်ာ္ၿခင္း ၊ ဆံဳးၿဖတ္ ခ်က္မ ခ်ႏုိင္ ၿခင္း ၊ စိတ္ဇေ၀ဇ၀ါၿဖစ္ၿခင္း စတာေတြနဲ႔ ၾကံဳရေလ့ရွိတယ္ ။ ေသြးေပၚလို႔ႊ ကိုက္ခဲၿပီး အိပ္ရာထဲ လဲသြား တဲ့လူရွိ သလို သာမန္ ေရေႏြးအိပ္နဲ႔ကပ္ရံုနဲ႔မသက္သာပဲ စားေဆး ထိုးေဆးေတြနဲ႔မွ သက္သာသြားတဲ့ လူေတြ လည္းရွိပါတယ္ ။

ပထမဆံုး ဆိုးရြားမႈအပိုင္း မွာ က႑ ၂ ခုရွိပါတယ္ ။ ပထမကေတာ့ ေသြးေပၚေတာ့မယ္ဆိုရင္ တစ္ရက္ ႏွစ္ရက္ သံုးရက္ေလာက္ ၾကိဳၿပီးဒုကၡေပးတတ္ပါတယ္ ။ ဘာၿဖစ္လဲဆိုရင္ ဗိုက္ၾကီး ကယ္ လာၿပီး ေလေတြ တဘုန္းဘုန္းနဲ႔ ဗိုက္ၾကီးတင္းလာပါတယ္ ။ တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္နဲ႔ ေနရတာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေပါ့ေပါ့ပါးပါး မရွိေတာ့ဘူး ။ စိတ္ဓါတ္ေတြ က်လာတယ္ ။ ဆံုးၿဖတ္မႈ မပီၿပင္ေတာ့ဘူး ။တ စ္ခုခုလုပ္မယ္ဆိုရင္ လုပ္ရေကာင္းႏိုးႏိုး မလုပ္ ရေကာင္းႏိုးႏိုးနဲ႔ ဇေ၀ဇ၀ါၿဖစ္တတ္ပါတယ္ ။ အိပ္မေပ်ာ္ေတာ့ပဲ စိတ္အားငယ္လာတယ္ ။ အေနာက္တိုင္းမွာေတာ့ အဲဒါကို Premenstrual Tension သို႔မဟုတ္ Premenstrual Syndrome လို႔ေခၚၾကပါတယ ္။ ဘာလို႔ လည္း ဆိုေတာ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြ ၊ တရားမမႈေတြ ၊ ၾကီးေလးတဲ့ အမႈေတြက်ဴးလြန္တာေတြကို ၿပန္လည္ ဆန္းစစ္ၾကည့္ တဲ့အခါ ေသြးေပၚခါနီး တစ္ရက္ႏွစ္ရက္ နဲ႔ေသြးေပၚေနတုန္းမွာ ၿဖစ္တာမ်ားတာကိုေတြ႔ရပါတယ္ ။ အဲဒီအေၾကာင္း ကို သုေတသန လုပ္ထားတာေတြလည္းရွိပါတယ္ ။ အမွန္ေတာ့ ေ သြးေပၚခါနီးမွာ အမ်ိဳးသ မီးေတြ ရဲ႕ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာဟာ ပံုမွန္ေတာ့မဟုတ္ပါဘူး ။ ေၿပာင္လဲမႈရွိၿပီး စိတ္ဓါတ္က်ေနတဲ့သူရွိသလို ဆံုးၿဖတ္မႈ အားနည္း တဲ့သူလည္းရွိပါတယ္ ။ စိတ္တိုေနၿပီး အိပ္မေပ်ာ္ပဲ ဘာတစ္ခုမွ စိတ္၀င္စားၿခင္းမရွိပဲ အာရံုမစိုက္ႏိုင္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြရွိပါတယ္ ။

အဲဒီလိုအမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲုဒီလို ရက္ေရြးခ်ယ္ၿပီး ေသြးေပၚေစတဲ့နည္းက အသံုး၀င္ပါလိမ့္မယ္ ။ ဒုတိယ အမ်ိဳးအ စား ကေတာ့ ေသြးေပၚခါနီးတင္မကပဲ ေပၚခါနီးမွာေရာ ေပၚတဲ့အခ်ိန္မွာေရာ အလြန္အမင္း ဆီးစပ္ေတြ ကိုက္ ပါတယ္ ။ ကိုယ္ေအာက္ပိုင္းလည္းကိုက္လာၿပီး ေနလို႔မရဘူး ။ ပံုမွန္ေရေႏြးအိတ္ကပ္တာေလာက္နဲ႔ အနာ က်က္ေပ်ာက္ေဆးေသာက္တာေလာက္နဲ႔ မရဘူး ။ ေဆးထိုးေဆးေသာက္ တာေတြ ေတာက္ေလွ်ာက္ လုပ္ေန ရတယ္ ။ ဒီလို အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးအၿပင္းစားေတြသံုးေနေပမယ့္လည္း မသက္သာတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ ရံုး၀န္ ထမ္းေတြဆို ရံုးကေနခြင့္ယူရပါတယ္ ။ အဲဒီလို ခြင့္ယူရတာကလည္း တစ္လနဲ႔မၿပီး ႏွစ္လနဲ႔မၿပီး လစဥ္နဲ႔အမွ် ဆိုေတာ့ ၀န္ထမ္းကလည္း၀န္ထမ္းအေလွ်ာက္ ၊ ဆရာမကလည္းဆရာမအေလွ်ာက္ ၊ လုပ္ေဖာ္ ကိုင္ ဖက္နဲ႔ အထက္လူၾကီးေတြရဲ႕ၿငိဳၿငင္မႈကိုခံရေလ့ရွိပါတယ္ ။ ေက်ာင္း သူေတြဆိုရင္ လည္း ေက်ာင္း ပ်က္တာမ်ားလာတဲ့အတြက္ စာသင္တဲ့ေနရာမွာ အေႏွာက္အ ယွက္ၿဖစ္လာ တာကိုေတြ ႔ရၿပီးေနာက္ ဆံုး စာေမးပြဲေၿဖတဲ့အထိပါ အေႏွာက္အယွက္ၿဖစ္ႏုိင္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ မၿဖစ္မေန ကိုယ္လုပ္ရမယ့္ ကိစၥနဲ႔ ၾကံဳလာ ရင္ ေရွ႔ကိုတိုးၿပီး ဓမၼတာ ၿပီးႏွင့္ေအာင္လုပ္ထားမလား ေနာက္ဆုတ္ၿပီး အားလံုးၿပီး မွ ေသြးေပၚ ခြင့္ေပးမလား ကိုယ္ၾကိဳက္သလို လုပ္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းရွိပါတယ္ ။

မီးယပ္ေသြးေပၚၿခင္းသေဘာတရား



မီးယပ္ေသြးေပၚတယ္ဆိုတာ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးရဲ႔ေသြးသားထဲမွာ Oestrogen နဲ႔ Progesterone လို႔ေခၚ တဲ့ ေဟာ္မုန္းဓါတ္ႏွစ္ခုက တၿဖည္းၿဖည္းေသြးထဲမွာ မ်ားလာပါတယ္ ။ အဲဒီလိုမ်ားလာတာနဲ႔အမွ် သားအိမ္ ရဲ႕အတြင္း လႊာကလည္း ထူထူလာပါတယ္ ။ တစ္လကုန္သြားလို႔ ေလးပတ္ေလာက္ ဒါမွမဟုတ္ ရက္ ၃၀ ေလာက္က်တဲ့အခါ က်ေတာ့ ေသြးသားထဲမွာရွိတဲ့ ေဟာ္မုန္းဓါတ္ေတြကလည္း အၿမင့္ဆံုး ပမာဏေရာက္ လာပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္လို႔ ဒါ့ထက္ပိုၿမင့္တဲ့ ေဟာ္မုန္းဓါတ္က ထြက္လာရပါတယ္ ။ အမ်ိဳးသမီး တိုင္း၇ဲ႕ သဘာ၀က ၂၈ ရက္ ဒါမွမဟုတ္ ေလးပတ္ၿပည့္တာနဲ႔ ေဟာ္မုန္းဓါတ္ထပ္မထြက္ပဲ ေဟာ္မုန္းဓါတ္ က်သြားတာနဲ႔ ခုနထူၿပီးသားနဲ႔ ဆက္လက္ထူေနတဲ့ သားအိမ္အတြင္းလႊာက ေက်ပ်က္ၿပီး ေပ်ာ္ၿပီး ကြာက်ၿပီး မီးယပ္ေသြး အေနနဲ႔ ဆင္းလာၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္ ။ အေၿခခံကေတာ့ ေသြးေပၚတာကို လာေနက်ထက္ပိုၿပီး တစ္ပတ္တန္ သည္ႏွစ္ပတ္တန္သည္ ေနာက္က်ခ်င္တယ္ဆိုရင္ ေနာက္က်ခ်င္သေလာက္ သားအိမ္အ တြင္းလႊာ ကို ေက် ပ်က္ မသြားေအာင္ ထိမ္းထားႏုိင္တဲ့ ေဟာ္မုန္းဓါတ္ကို ၿပင္ပေဆးအေနနဲ႔ ဆက္ေပးထားရပါမယ္ ။ ဒီလို ဆက္ေပး ထားရင္ ေသြးပံုမွန္ေပၚေနက်အခ်ိန္မွာ မေပၚေတာ့ဘူး ။ တစ္လေနာက္ ဆုတ္ခ်င္ရင္ တစ္လေပး ထားရပါ မယ္ ။ ႏွစ္လေနာက္ ဆုတ္ခ်င္ရင္ ႏွစ္လေပး ထားၿပီးသံုးလ ေနာက္ ဆုတ္ခ်င္ရင္ သံုးလေပး ထားရ မွာၿဖစ္ပါတယ ္။

ဒီလိုပဲ ေစာၿပီး ေပၚခ်င္ရင္ေတာ့ ပထမရက္ကေန သူ႔ဟာသူ မွန္မွန္ ၂၈ ရက္ အထိ မွန္မွန္ေလး တက္ေန တဲ့ ေဟာ္မုန္း ဓါတ္ပမာဏ ကို ၿပင္ပေဆးေပးၿပီး အေသြးအသားမွာ ေဟာ္မုန္းဓါတ္ပမာဏ အမ်ားၾကီး တက္ လာေအာင္ ၀ုန္းကနဲ ဆိုလုပ္လိုက္ပါတယ္ ။ တစ္ပတ္ေလာက္ေဆးေပးၿပီး ရပ္လည္းရပ္လိုက္ေရာ တစ္ခါ တည္း ေသြးေပၚလာပါတယ္ ။ Family doctor ေတြအေန နဲ႔လည္း ေသြးေပၚၿခင္း ကို ေစာေအာင္ေနာက္ က်ေအာင္ ေဆးေပး ၿပီး ထိမ္းခ်ဳပ္ႏုိင္ တယ္ဆိုတာကို သိေစခ်င္ပါတယ ္။ ေငြကုန္ေၾကးက်မမ်ားသလို လနဲ႔ႏွစ္ နဲ႔ခ်ီၿပီး ေဆးစားရမယ့္ကိစၥလည္းမဟုတ္ပါဘူး ။

ေသြးေပၚၿခင္းအား ေရွ႔တိုးေနာက္ဆုတ္လုပ္ၿခင္းအေၾကာင္း

ရက္ေရြ႔ခ်င္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးအေနနဲ႔ ေရွ႔ပဲ တိုးတိုး ေနာက္ပဲဆုတ္ဆုတ္ အနညး္ဆံုး တစ္ပတ္ကေနၿဖစ္ႏုိင္ ရင္ႏွစ္ပတ္ေလာက္ ထိေစာၿပီး ဆရာ၀န္နဲ႔ အခ်ိန္ေပးဖို႔လိုပါတယ္ ။ အလယ္အလတ္ေၿပာရရင္ ၁၀ ရက္ေလာက္ေစာ လာရင္အဆင္ေၿပပါတယ္ ။ ဥပမာ အခုမွ ေသြးေပၚၿပီးတာ ၁၅ ရက္ေလာက္ပဲရွိေသးတယ္ ။ လက္ထပ္ မွာက ေနာက္ ၁၀ ရက္ဆိုလက္ထပ္မယ္ ။ လက္ထပ္ၿပီးေနာက္တစ္ပတ္မွာ ပ်ားရည္ဆမ္း ခရီးထြက္မယ္ ဆိုရင္ လက္ထပ္ဖို႔ မတိုင္ခင္ ၁၀ ရက္ တစ္ပတ္အလိုမွာ ဆရာ၀န္နဲ႔ၿပဖို႔လိုတယ္ ။ ဆရာ၀န္ က ေဟာ္မုန္းဓါတ္ ႏွစ္မ်ိဳးပါတဲ့ေဆးေပးလိုက္မယ္ ။ တစ္ပတ္စာပဲေပးမယ္ ။ တစ္ပတ္ေပးၿပီးေဆး ရပ္ လိုက္တာနဲ႔တစ္ၿပိဳင္နက္ ေသြးေပၚမယ္ ။ တကယ္ေပၚမယ့္အခ်ိန္မွာ မေပၚေတာ့ဘူး ။ ေစာၿပီးေပၚမယ္ ။ ဒီေတာ့ မဂၤလာဦး ညမွသည္ ပ်ားရည္ဆမ္းခရီးထြက္တဲ့အခ်ိန္အထိ ေပ်ာ္ရြင္ႏုိင္ပါၿပီ ။ ေရွ႔ေစာတာက ကသီလင္ တၿဖစ္ၿပီး ေနာက္ဆုတ္တာ ပိုေကာင္း မယ္ထင္ရင္လည္း ေနာက္ဆုတ္လို႔ရပါတယ္ ။

Oestrogen နဲ႔ Progesterone ႏွစ္မ်ိဳးပါတဲ့ေဆး ။ အလြယ္ေၿပာရရင္ အိမ္ေထာင္ရွင္ေတြေသာက္ေနၾကတဲ့ OC Pill လို႔ေခၚ တဲ့ ( Oral Contraceptive pill ) ေတြေပါ့ ။ အဲဒီမွာ ေဟာ္မုန္း ႏွစ္မ်ိဳးလံုးပါပါတယ္ ။ ေရွ႔တိုးခ်င္ တယ္ဆိုရင္ အဲဒီေဆးကို ၇ ရက္ တန္သည္ ၁၀ ရက္တန္သည္ ေတာက္ေလွ်ာက္ေပးလို႔ရပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ တစ္လံုးတစ္ၾကိမ္မဟုတ္ပါဘူး ။ ႏွစ္လံုးေပးရပါတယ္ ။ တစ္ေန႔ႏွစ္လံုး တစ္ၾကိမ္နဲ႔ ေတာက္ေလွ်ာက္ေပးၿပီး ၇ ရက္သို႔ မဟုတ္ ၁၀ ရက္ ၿဖတ္လိုက္ရင္ တစ္ခါတည္းေသြးေပၚတယ္ ။ ဒါက ၾကိဳၿပီးေပၚေစခ်င္တာ ။ ၿဖတ္လိုက္ ရင္ေပၚမယ္ ။ ေပၚတာ သံုးေလးရက္မွ်လိုက္ရင္ လိုတဲ့ရက္ကို ေရွာင္လို႔ရသြားမယ္ ။ ေတာ္ေတာ္ေလး လြတ္ခ်င္ ရင္ေတာ္ေတာ္ေလးေစာေပးလို႔ရပါတယ္ ။ ေနာက္ဆုတ္ဖို႔က်ေတာ့ ရိုးရိုးကိုယ္၀န္ေဆာင္တားေလးပါပဲ ။ တစ္ေန႔ တစ္ လံုး ညေနပိုင္းထမင္းစားၿပီးၿပီးခ်င္းေန႔စဥ္ေသာက္ရပါမယ္ ။ ေဆးကတ္က ၂၈ လံုးပါတယ္ ။ ၂၁ လံုးက ေဟာ္မုန္းပါတယ္ ။ က်န္တဲ့ ၇ လံုးက သံဓါတ္ပါတဲ့အားေဆးၿဖစ္ပါတယ္ ။ အဲဒါမ်ိဳးက်ေတာ့ ခုႏွစ္လံုပါတဲ့ အားေဆး ကိုမစားေစပဲ ၂၁ လံုး ကုန္တာနဲ႔ ေနာက္ထပ္ တစ္ကတ္က ၂၁ လံုးကို ဆက္စားေစရမယ္ ။ ၂ လေပးရင္ ၂ လ မေပၚဘူး ။ ၃ လေပးရင္ ၃ လမေပၚဘူး ။ မွန္မွန္ မပ်က္မကြက္ေသာက္ဖို႔လိုပါတယ္ ။ ေန႔စဥ္ ညေနစာ စားၿပီးတစ္ေန႔တစ္လံုး ။ ေပၚခ်င္တဲ့အခ်ိန္ က်မွ ရပ္လိုက္ေပါ့ ။

တစ္ခုေတာ့ရွိတယ္ အခုလိုေရးလိုက္လို႔ လူနာေတြက ဆရာ၀န္ေတြဆီမလာပဲ သူတို႔ဘာ သာ ေလွ်ာက္ေသာက္ေန မလား ဆိုၿပီးစိုးရိမ္စရာေတာ့ရွိပါ့တယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ၿမိဳ႔ၾကီးၿပၾကီးေတြမွာ ပဋိဇီ၀ပိုး သတ္ေဆးေတြကို အထိန္းအကြပ္မရွိပဲ သံုးေနက်တဲ့ အႏၱရာယ္နဲ႔စာရင္ဘာမွ မေၿပာပေလာက္ပါဘူး ။ ဒါေၾကာင့္ ဗဟုသုတ အေနနဲ႔ၿဖစ္ေစ အမ်ိဳးသမီးထုအတြက္ၿဖစ္ေစ ဆရာ၀န္ေတြအတြက္ၿဖစ္ေစ အက်ိဳးတစ္ခု ရွိမယ္ဆို ရင္ ေက်နပ္ပါၿပီ ။

Ref : Health Education on Reproductive Health by Prof . Myint Mg Mg

သက္တန္႔ခ်ိဳ
15 August 2011

စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္..................

အခ်စ္နဲ႔လိင္

အခ်စ္ဟာ ဘ၀အတြက္ အဓိက လိုအပ္ခ်က္မဟုတ္ေပမဲ႔ အခ်စ္မရိွရင္ ဘ၀မွာေပ်ာ္ရႊင္မႈဆိုတာေတြလည္း ေပ်ာက္ဆံုးကုန္ေရာ။ အခ်စ္နဲ႔ပတ္သက္လာရင္ လူတိုင္းမွာ ခံစားခ်က္ကိုယ္စီရိွၾကတယ္။ ထင္ျမင္ခ်က္ ကိုယ္စီလည္း ရိွၾကပါတယ္။ က်ေနာ္အခုေျပာျပခ်င္တာက ဘာလို႔ ေယာက်ာ္းေလးမိန္းကေလး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ခ်စ္သူတစ္ဦးတည္းကို တသက္လံုး ဘာလို႔မခ်စ္ႏိုင္တဲ႔အေပၚ သံုးသပ္ၾကည္႔မိတဲ႔ အေၾကာင္းအရာေတြပါ။
ေဖာက္ျပန္ၾကတယ္ဆိုတဲ႔အသံေတြကို ေနရာတိုင္းမွာၾကားေနရတယ္။ အရြယ္ေရာက္ၿပီးၾကတဲ႔လူတိုင္း ဒီလိုအျဖစ္မ်ိဳး ၾကံဳခဲ႔ဖူးတာမ်ားပါတယ္။ ကိုယ္႔ရည္းစားကရႈပ္တယ္ ဆိုၿပီး ျပတ္သြားၾကတဲ႔ သမီးရည္းစားေတြကလည္းမနည္းပါဘူး။ ဘာလို႔လဲ။ အခ်စ္ အခ်စ္ ဆိုတဲ႔ အေၾကာင္းကို ေသခ်ာမသိၾကလို႔ေလ။ အခ်စ္နဲ႔ လိင္ကို ေသခ်ာမသိၾကလို႔ ေဖာက္ျပန္ေနၾကတာေပါ႔။ ငယ္ငယ္က မိဘအခ်စ္ငတ္ခဲ႔ရသူ၊ အခ်စ္ဦးက ရက္ရက္စက္စက္အသည္းခြဲၿပီး အပစ္ခံခဲ႔ရသူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ရႈပ္တတ္ၾကတယ္။ ေဖာက္ျပန္တတ္ၾကတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ႔ သူတို႔မွာ အခ်စ္ဆိုတဲ႔အရာကို မယံုၾကေတာ႔ဘူးေလ။ အခ်စ္က လံုျခံဳမႈ တည္ျမဲမႈကိုမေပးႏိုင္ဘူးလို႔ထင္ေနၾကတယ္ေလ။ ကိုယ္႔လိုပဲ ျမာေပြတဲ႔သူေတြ ခ်ည္းပဲလို႔ ထင္မွတ္ေနၾကတယ္ေလ။ ရည္းစားေတြထည္လဲတြဲ ၿပီး သူတို႔မွာလိုအပ္ေနတဲ႔အခ်စ္ေတြကို ျဖည္႔ၾကတာေပါ႔။ ဒါကအခ်စ္ရွာေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။လိင္ပါ။
တခ်ိဳ႕က်ေတာ႔ အခ်စ္စစ္နဲ႔ကို ခ်စ္ၾကတာပါ။ ဒါေပမဲ႔ သူ႔တို႔ ေရွ႕ဆက္ေလွ်ာက္ဖို႔ အခ်စ္လမ္းခရီးက အခက္အခဲေတြရင္ဆိုင္ၾကတဲ႔အခါမွာ နားလည္မႈေတြ၊ ယုယမႈေတြ၊ ခ်စ္စၾကင္စကလို တက္ၾကြမႈေတြကို ခ်စ္သူႏွစ္ဦးစလံုးက ပ်ိဳးေထာင္ေပးဖို႔ေမ႔ေနၾကေတာ႔ အထီးက်န္မႈေတြ သိမ္ငယ္မႈေတြေပၚလာေတာ႔တာေပါ႔။ ဒါကလည္း လူတိုင္းမွာ ခ်စ္သက္တမ္းရွည္လာသမွ် ၿငီးေငြ႔မႈေတြ ျဖစ္လာတတ္ၾကတာ သဘာ၀ပဲေလ။ အထူးသျဖင္႔ လိင္အမႈကို ဦးစားေပးတဲ႔ သမီးရည္းစားေတြဆို ပိုၿပီးကြဲဖို႔အခြင္႔အေရးမ်ားတယ္။ ခ်စ္သူရဲ႕ ကိုယ္သင္းနံ႔၊ လွပမႈအဆင္း၊ ကိုယ္လံုးကိုယ္ေပါက္၊ လိင္ဆက္ဆံမႈ၊ ဟန္အမူအရာ၊ စကားသံေလးေတြဟာ ခ်စ္စခင္စက ဘယ္ေလာက္ပဲခ်စ္ဖို႔ေကာင္းပါတယ္ ေျပာေျပာ ၾကာရင္ အီသြားၾကတာပဲ။ ရိုးသြားၾကတာပဲ။ ေပါက္စီ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းေကာင္း မနက္တိုင္း သားေရစာကို ဒါပဲစားေနရေတာ႔ ေျပာင္းၿပီးစားခ်င္လာၾကတယ္ေလ။ ဒါေတြဟာ လူေတြရဲ႕သဘာ၀ပဲေလ။ အေျပာင္းအလဲေလးေတြကို အေခ်ာင္ရရင္ အားလံုး ေျပာင္းစားၾကည္႔ခ်င္ၾကတာပါပဲ။ ခိုးစားၾကည္႔ၾကတယ္ေလ။ကာယံကံအမႈနဲ႔ မဟုတ္တာေတာင္ ၀စီကံေလးေတြ၊ မေနာကံေလးေတြနဲ႔ ခံစားၾကည္႔တတ္ၾကတယ္။ မမိေသးသေရြ႕ေတာ႔ ခ်စ္သူနဲ႔ အဆင္ေျပေနတာေပါ႔။ မိသြားၾကေတာ႔ ကြဲၾကျပဲၾကေတာ႔တာပဲ။မိန္းကေလးေကာ ေယာက်ာ္းေလးေတြအားလံုးလုပ္ေနၾကတာပါ။ ရွက္လို႔တာဖံုးထားၾကတာ။ လိမ္ေနၾကတာပါ။ က်ေနာ္ေျပာတာမယံုရင္ ေန႔တိုင္းတက္ေနတဲ႔ အြန္လိုင္းကို ၾကည္႔ေလ။ လင္ရိွမယားရိွ ရည္းစားရိွ ပိုင္ရွင္ရိွၿပီးသားေတြေတာင္ ကိုယ္ၾကိဳက္တဲ႔ ေခ်ာေခ်ာလွလွ ေကာင္ေလး(သို႔)ေကာင္မေလးေတြနဲ႔ မိတ္ေဆြျဖစ္ေနရရင္ ေပ်ာ္လို႔ကို မဆံုးၾကပါဘူး။ အျဖဴေရာင္ခင္မင္မႈေတြလို႔တာေျပာေနၾကတာပါ။ သူတို႔နဲ႔ စာေပးစာယူ စကားေျပာေနရတဲ႔အခ်ိန္ဟာ ကိုယ္႔ခ်စ္သူနဲ႔ ေျပာတဲ႔အခ်ိန္ေတြထက္ေတာင္ပိုၿပီး ေပ်ာ္ေနၾကတယ္၊ ရင္ခုန္ေနၾကတယ္၊ စိတ္ခ်မ္းသာေနၾကတယ္ဆိုရင္ ဒါဟာလည္း ကာယကံ မေနာကံေတြနဲ႔ ကိုယ္႔ခ်စ္သူအေပၚေဖာက္ျပန္ေနတာပဲေလ။ ေပါက္စီမစားေတာ႔ပဲ ဟန္ဘာကာေျပာင္းစားၾကည္႔တာနဲ႔အတူတူပဲေလ။
ကိုယ္႔ရည္းစားအေပၚ ဘယ္ေလာက္ခ်စ္တာပါလို႔ ပဲ ေျပာေျပာ ဒီလိုေဖာက္ျပန္ေနၾကတဲ႔သူေတြ အမ်ားၾကီးပါ။ မိန္းကေလးေတြက က်ေနာ္ ဒီလိုေျပာတာကို ကပ္သီးကပ္သတ္ေျပာေနတယ္လို႔ထင္ၾကမွာပဲေနာ္။ မင္းသားေတြအဆိုေတာ္ေတြကိုၾကိဳက္ေနၾကတာ၊ ေဘာလံုးသမားေတြ အားကစားသမားေတြကို ၾကိဳက္ေနၾကတာလည္း ေဖာက္ျပန္ေနတာပဲေလ။ သူတို႔က ျပန္မၾကိဳက္ၾကလို႔တာ ကိုယ္႔ခ်စ္သူနဲ႔ ဘာမွမျဖစ္ၾကတာ။ တဖက္က တကယ္ျပန္ၾကိဳက္ပါတယ္လို႔တာ ေျပာၾကည္႔ပါ။ ကိုယ္႔ခ်စ္သူကို ပစ္ၿပီး ေကာက္ေကာက္ပါေအာင္ လိုက္သြားၾကမည္႔သူေတြ အမ်ားၾကီးပါ။ အေနေ၀းတယ္ လြမ္းတယ္ အထီးက်န္ဆန္ေနတယ္ ဆိုတဲ႔ ခံစားခ်က္ေတြကိုဦးစားေပးၿပီး ငါ႔ခ်စ္သူမသိပါဘူးဆိုၿပီး ေဖာက္ျပန္ေနၾကတဲ႔သူေတြလည္း အမ်ားၾကီးပါပဲ။ ေရေဆးလိုက္ရင္ ၿပီးတာပဲဆိုတာမ်ိဳးေတြေပါ႔။ ကိုယ္႔ခ်စ္သူက သိတာမွမဟုတ္တာ။ တခါခိုးစား ေနာက္လည္း အခြင္႔ရတိုင္း ခိုးစားတတ္လာၾကတယ္ေလ။ ခိုးစားတတ္ေနတုန္းေတာ႔ အဆင္ေျပေနဦးမွာပါ။ အရိုးေတာ႔ မဆူးေစနဲ႔ေပါ႔။ ခ်စ္သူထက္အေပးေကာင္းတဲ႔သူနဲ႔ေတြ႔ သြားလို႔ကေတာ႔ ခ်စ္သူကို ပစ္သြားၿပီး တျခားသူဆီလိုက္ၾကေတာ႔တာပဲေလ။ ၾကားဖူးတာမ်ားေနလို႔ေျပာေနတာေနာ္။ေကာင္မေလးေတြ.ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက .... က်ေနာ္တို႔ေယာက်ာ္းေလးေတြကပဲ မေကာင္းဘူးထင္ေနမွာစိုးလို႔ပါ။
ေယာက်ာ္းေလးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ႔ အေခ်ာင္ရရင္ အကုန္စားမွာပဲေလ။ E majorကေကာင္မေလး ၁၈ႏွစ္ပဲရိွေသးတယ္။ သူ႔မွာ ရည္းစားလည္းရိွတယ္။ သူနဲ႔သူ႔ရည္းစားက ရြယ္တူေတြ။ သူက အင္းစိန္မွာေနတာေလ။ ေတာ္ေတာ္ေလး ေခ်ာတာပါ။က်ေနာ္႔အသိ လမ္း၄၀နားက(လမ္းအတိအက်မေျပာခ်င္လို႔ပါ)အသက္၄၀ေက်ာ္ဘုိးေတာ္တစ္ေယာက္နဲ႔ခင္သြားတယ္။ သူ႔မွာ မိန္းမလည္းရိွ၊ သားကလည္း ဒီေကာင္မေလးနဲ႔ ရြယ္တူပဲေလ။ေကာင္မေလးက ရည္းစားနဲ႔အဆင္မေျပတိုင္း ဘုိးေတာ္ဆီလာတယ္ေလ။ ဘိုးေတာ္က အေခ်ာ႔လည္းေကာင္း အေျပာလည္းေကာင္း နာမည္လည္းၾကီးတဲ႔သူဆိုေတာ႔ ေကာင္မေလးက ခင္တာေပါ႔။မၾကာပါဘူး ၃လေလာက္ပဲရိွေသးတယ္။ ဘုိးေတာ္နဲ႔ ျဖစ္ၾကေရာ။ ေနာက္ပိုင္း ဘုိးေတာ္ဆီကို အျမဲလာတယ္။ သူ႔ရည္းစားက သူ႔ေလာက္အေပးမေကာင္းဘူးဆိုပဲ။ သိပ္မၾကာပါဘူး သူက သူ႔ရည္းစားကို ျဖတ္လိုက္တယ္။ မေပ်ာ္ေတာ႔လို႔တဲ႔။ သူ႔ေကာင္ေလးမွာ အသည္းကြဲၿပီး ရူးမတတ္က်န္ခဲ႔တာပါ။ အခ်စ္ဦးကို။ ေကာင္မေလးကေတာ႔ ဘုိးေတာ္နဲ႔ေပ်ာ္ေနလိုက္တာ။ သူတို႔ေနတဲ႔ပံုေတြေတာင္ အမွတ္တရ ရိုက္ထားၾကတာ။ အေပၚကခ်ည္းပဲ။ အားလံုးရင္သပ္ရႈေမာပါပဲ။ လိင္လိင္လိင္ေတြပါ။ လူေတြဟာ အခ်စ္အခ်စ္လို႔ ေျပာေနၾကၿပီး လိင္ကိုရွာေဖြေနၾကတာပါ။ အခ်စ္ဆိုတာ အလြန္သန္႔ရွင္းတဲ႔အရာပါ။ ဒီလို အခ်စ္ေရးမွာအဆင္မေျပတိုင္း ေနာက္ရည္းစားအသစ္ရွာေနၾကတာေတာ႔မေကာင္းပါဘူး။ ကိုယ္႔ခ်စ္သူက ရႈပ္ေန ေပြေနတာတကယ္မွန္လို႔ ရည္းစားသစ္ ေျပာင္းရွာတာ ကုိေတာ႔ အျပစ္မေျပာပါဘူး။ ျမန္ျမန္ျဖတ္ေလ ေကာင္းေလပါပဲ။ ဒီလိုလူနဲ႔ ျပတ္သြားတာ ကိုယ္႔အတြက္ပိုေကာင္းတယ္ေလ။ ေနာင္ေရးအတြက္လည္း စိတ္ဆင္းမရဲရေတာ႔ဘူးေပါ႔။အလိုမလိုက္လို႔၊ နားလည္မႈမရိွလို႔၊ အေခ်ာ႔မေကာင္းလို႔၊ သူမ်ားလို အေပ်ာ္ေတြမေပးႏိုင္လို႔၊ Romanticမရိွလို႔၊ ေရခဲတံုးၾကီးမလို႔ဆိုၿပီးေတာ႔ ရည္းစားကိုျဖတ္တာကေတာ႔ မေကာင္းပါဘူး။ ခ်စ္သူတိုင္း နားလည္ထားဖုိ႔က ကိုယ္ကလည္း မေဖာက္ျပန္ေအာင္ေနတတ္ၾကဖို႔ပါ။ အခ်ိန္တိုင္း ကုိယ္႔ခ်စ္သူကို ခ်စ္ေနတတ္ၾကဖို႔ပါ။ ေပါက္စီ စားရတာ အီလာလို႔ ဟမ္ဘာကာေျပာင္း စားခ်င္ရင္ ခ်စ္သူကို ပြင္႔ပြင္႔လင္းလင္းေျပာၿပီး ဟမ္ဘာကာျဖစ္ေအာင္ အမိ်ဳးမိ်ဳးေျပာင္းၿပီးလုပ္စားၾကေပါ႔။ လိင္ကိုခ်ည္း ဦးစားမေပးၾကပါနဲ႔။
၀ါသနာ၊ အလုပ္၊အားကစားေတြမွာလည္း ခ်စ္သူႏွစ္ဦးလံုး အၾကိဳက္တူေအာင္ ညိွႏိုင္ၾကရင္ပိုေကာင္းပါတယ္။ အားလပ္ခ်ိန္တုိင္းမွာ ခ်စ္သူႏွစ္ဦးအတူ ခံစားေပ်ာ္ရႊင္ႏိုင္လို႔ေလ။ လိင္ထက္ေတာင္ ပိုၿပီးၾကာရွည္တည္ျမဲပါတယ္။ေပ်ာ္ရႊင္မႈေတြကို ပိုၿပီးေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေတြက အရြယ္ေရာက္လာေလ ခ်စ္သူႏွစ္ဦးပိုခ်စ္လာေအာင္ဖန္တီးေပးႏိုင္ၾကေလပါပဲ။ ကိုယ္႔ခ်စ္သူနဲ႔အတူ က်န္းမာေရးလိုက္စားတတ္ေအာင္ ပိ်ဳးေထာင္ထားၾကပါ။ အားလပ္ခ်ိန္မွာ ၀ါသနာပါရာေလးေတြကို အတူ ခံစားႏိုင္ေအာင္ ညိွထားၾကပါ။ သီခ်င္းၾကိဳက္ရင္ သီခ်င္းနားေထာင္ေပါ႔။ ရုပ္ရွင္ၾကိဳက္ရင္ ရုပ္ရွင္ၾကည္႔ၾကေပါ႔။ အခ်က္အျပဳတ္ၾကိဳက္ရင္ ႏွစ္ေယာက္အတူတူ ခ်က္ျပဳတ္ၿပီးစားၾကေပါ႔။ ခရီးထြက္တာၾကိဳက္ရင္ အတူခရီးထြက္ၾကေပါ႔။ ဒါေပမဲ႔ ဒါေတြလုပ္ဖို႔ အရမ္းၾကီး ဖိအားေပးမလုပ္ၾကပါနဲ႔။အၾကိဳက္ခ်င္းတူေအာင္ လုပ္ဖို႔က နည္းနည္းခက္တယ္ေလ။ အခ်စ္ေတြပိုၿပီးတိုးလာခ်င္လို႔တာ လုပ္ေနၾကတာေလ။ တခါတေလ အလုပ္မအားလို႔ အေရးေပၚအေၾကာင္းေတြရိွလာလို႔ ဆိုၿပီး အစီအစဥ္ေတြျပတ္သြားတာေတြရိွႏိုင္တယ္ေလ။ဒါကို ငါထက္ပိုၿပီး ဦးစားေပးရမည္႔အရာေတြရိွေနတယ္ေပါ႔လို႔ စိတ္ဆိုးသြားၿပီး ခ်စ္သူေတြရန္ပြဲျဖစ္ၾကရတာလဲ ခဏခဏပါပဲ။ ဒီလိုအခ်ိန္မွာလည္း နားလည္မႈတည္ေဆာက္ႏိုင္ေအာင္ ၾကိဳးစားၾကပါ။ အခ်စ္ဆိုတာ နားလည္မႈပါ။ ကိုယ္႔ခ်စ္သူအေပၚ နားလည္တတ္မႈပါ။ ကိုယ္႔အခ်စ္အေပၚမွာလည္း နားလည္တတ္မႈပါ။
အခ်စ္စစ္နဲ႔ ခ်စ္မိၾကတာမွန္ရင္ နားလည္မႈကို အရင္တည္ေဆာက္ၾကပါ။ ဘာပဲလုပ္လုပ္ အခ်စ္ကို ေရွ႔တန္းတင္ပါ။ လိင္ကို ေလွ်ာ႔ပါ။ သိမ္ငယ္မႈ၊ အထီးက်န္ဆန္မႈျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ႔အေတြးေတြကို ေလွ်ာ႔ပါ။ ကိုယ္႔အခ်စ္ကို တန္ဖိုးထားပါ။ ကိုယ္႔အခ်စ္ကို တန္ဖိုးရိွလာေအာင္လုပ္ၾကပါ။ ခ်စ္စၾကင္စကလို အခ်စ္စိတ္ေတြမေပ်ာက္သြားေအာင္ ျမတ္ႏိုးၾကပါ။ ေဖာက္ျပန္ခ်င္တဲ႔စိတ္ေတြေပၚလာတိုင္း ကိုယ္႔ခ်စ္သူေလးမ်က္ႏွာကို ျပန္ျမင္ၾကပါ။ ခ်စ္သူအေပၚ ေျပာခဲ႔တဲ႔ စကားေတြ၊ ခ်စ္မိခဲ႔တဲ႔အျဖစ္ေလးေတြကို ျပန္စဥ္းစားၾကည္႔ၾကပါ။ ခ်စ္သူမ်ားေန႔မွာ ကိုယ္႔ခ်စ္သူေတြကို ေမးၾကည္႔ပါ။ ကိုယ္႔ကို ဘာလို႔ခ်စ္တာလဲ။ အေပ်ာ္သေဘာအတြက္လား။ တသက္လံုးအတြက္လားလို႔။ တသက္လံုးအတြက္လို႔ အေျဖေပးရင္ တုိ႔ဒီေန႔ကစၿပီး တေယာက္ကို တေယာက္ တေန႔တျခား ပိုခ်စ္ျမတ္ႏိုးတတ္လာေအာင္ ၾကိဳးစားၾကမယ္ေနာ္ ဆိုၿပီးေျပာလိုက္ပါ။ ေရွ႕ဆက္ရမည္႔အခ်စ္ခရီးလမ္းမွာ ေဖာက္ျပန္ခ်င္တဲ႔စိတ္ေတြမျဖစ္လာေအာင္လို႔ေလ။ ကိုယ္႔ဘက္က ေဖာက္ျပန္တဲ႔စိတ္ေတြျဖစ္လာတိုင္း ဒီစကားေလးကို သတိရၾကပါ။ အခ်စ္လိုေနတာလား။ လိင္လိုေနတာလားလို႔။ ကိုယ္႔မွာ အခ်စ္ပိုင္ဆိုင္ထားရင္ ဘာနဲ႔မွ မလဲႏိုင္တဲ႔ လိင္အရသာကို ပိုင္ဆိုင္ထားတာပဲဆိုတဲ႔အခ်က္ကိုလည္း မေမ႔ၾကပါနဲ႔။ လိင္က အခ်စ္ကို မေပးႏိုင္ပါဘူး။ အခ်စ္စစ္အခ်စ္မွန္က အခ်စ္ေတြ အၾကင္နာေတြ ယုယမႈေတြ လိင္ေပ်ာ္ရႊင္မႈေတြ အရာရာအားလံုးကိုေပးႏိုင္ပါတယ္။ ေဖာက္ျပန္စိတ္ဟာ တခဏပါ။ ဒီအတြက္နဲ႔ကိုယ္႔မွာရိွေနတဲ႔ တန္ဖိုးရိွတဲ႔အခ်စ္ေတြ ဆံုးရွဴံးသြားႏိုင္တယ္ဆိုတာကိုလည္း မေမ႔ၾကပါနဲ႔။ ညစ္ပတ္သြားတုိင္း ေရေဆးလိုက္ရင္ သန္႔သြားတာပဲဆိုတဲ႔ အရာေတြထဲမွာ အခ်စ္စစ္အခ်စ္မွန္မပါပါဘူး။ အခ်စ္စစ္အခ်စ္မွန္ဆိုတာ အခ်စ္ကုိ တန္ဖိုးထားနားလည္တတ္တဲ႔ ခ်စ္သူေတြၾကားမွာတာရိွတာပါ။ တကယ္ခ်စ္မိရင္ နားလည္ၾကမွာပါ။ အခ်စ္စစ္ဆိုတာ သူမ်ားနဲ႔ ေ၀ခြဲလို႔လဲမရဘူး။ ေဖာက္ျပန္တာကိုလည္း ခြင္႔မလႊတ္ႏိုင္ဘူးေလ။ ကိုယ္႔ခ်စ္သူက ကိုယ္႔အေပၚ ျမတ္ျမတ္ႏိုးႏိုးေပးေနတဲ႔ အခ်စ္စစ္အခ်စ္မွန္ေတြကို ကိုယ္ကလည္း ျမတ္ႏိုး တန္ဖိုးထား တတ္ရမယ္ေလ။ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ႏိုင္ေအာင္ ေဖာက္ျပန္ေနတဲ႔စိတ္ေတြကို အခ်ိန္တိုင္းထိန္းသိမ္းႏိုင္ရမယ္ေလ။ အတိတ္က ေပြခဲ႔ ရႈပ္ခဲ႔ မွားခဲ႔တာေတြကို ခြင္႔လႊတ္ႏိုင္ေပမဲ႔ အခ်စ္စစ္နဲ႔ စခ်စ္မိၿပီဆိုကတည္းက ထပ္မေဖာက္ျပန္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ရမယ္ေလ။အခ်စ္စစ္ဆိုတာ အတိတ္က အမွားေတြကို ခြင္႔လႊတ္ႏိုင္ေပမဲ႔ လက္ရိွ ထပ္က်ဴးလြန္ေနတဲ႔ ေဖာက္ျပန္မႈအမွားေတြကိုေတာ႔ ခြင္႔မလႊတ္ႏိုင္ဘူးေလ။    ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြဘေလာ့မွကူးယူေဖာ္ျပသည္။

တားနည္းမ်ား

1. အေရျပားအားကပ္ထားရသည့္ ေဆးကပ္ခြါ၊ The contraceptive patch
2. (ကြန္ဒြန္း)မ်ား၊ Male and female condoms
3. ေဆးႏွစ္မ်ိဳးတြဲစားေဆးမ်ား၊ The combined pill
4. သားအိမ္အ၀အဖံုးမ်ား၊ Diaphragms and caps
5. (ပီ-အို-ပီ)ေဆးလံုး၊ The progestogen-only pill
6. အေရျပားေအာက္ထည့္ရသည့္ ေဆးေခ်ာင္း၊ The contraceptive implant
7. ထိုးေဆး၊ The contraceptive injection
8. အေရးေပၚတားေဆး၊ Emergency contraception
9. သားအိမ္ထဲထည့္ ပစၥည္း၊ The intrauterine device (IUD)
10. သားအိမ္ထဲထည့္ တာရွည္ခံေဆး၊ The intrauterine system (IUS)
11. သဘာ၀နည္း၊ Natural family planning
12. သားေၾကာျဖတ္ျခင္း၊ Male and female sterilization
13. အႏၵိယေစ်းကြက္တြင္သံုးသည့္ ေဟာ္မုန္းမပါေသာစားေဆး၊ Centchroman (Saheli) Tablets
14. က်ားသုတ္ပိုးသတ္ေဆး၊ Spermicides (nonoxynol-9)

1. အေရျပားအား ကပ္ထားရသည့္ ေဆးကပ္ခြါ၊ The contraceptive patch
ေသးငယ္ပါးလႊာ၍ အေရျပား၌ကပ္ရသည့္ ခပ္ညိဳညိဳေဆးျပားလႊာ။
တားေဆးစားေဆးမ်ားနည္းတူ ေဟာ္မုန္းမ်ားပါ၀င္လ်က္ မ်ိဳးဥအိမ္မွ လစဥ္ မမ်ိဳးဥ မထြက္ေစရန္ တားဆီးသည္။ သားအိမ္အ၀ရွိ ခြ်ဲရည္အား ထူျပစ္ေစျခင္းေၾကာင့္ မမ်ိဳးဥထြက္ေစဦးေတာ့ က်ားသုတ္ပိုးႏွင့္ ေတြ႕ရန္ခက္ခဲေစျပီး၊ သားအိမ္ အတြင္းနံရံကို ပါးလႊာေစျခင္းေၾကာင့္ သေနၶဥသည္ သားအိမ္၌မကပ္ေစႏိုင္။ ၉၉%ထိေရာက္သည္။

ရာသီစစဆင္းျပီး (၅)ရက္ေျမာက္ေန႔မွစကပ္ရမည္။ လစဥ္ရက္သတၲ(၃)ပါတ္ကပ္ၾကာ (အနာမရွိ၊ အေမႊးမထူ) သန္႔ရွင္းေသာ မည္သည့္ (ရင္သားမွအပ) အေရျပားမွာမဆို ကပ္ထားရသည္။ ထို႔ေနာက္တပါတ္နားထားစဥ္ ရာသီဆင္းမည္။

ရာသီးအဆင္း နည္းမည္။ ရက္လည္းတိုႏိုင္သည္။ စားေဆးမ်ားကဲ့သို႔ ေဆးေၾကာင္း ပ်ိဳ႔-အန္ျခင္းမျဖစ္။ ကင္ဆာႏွင့္ အျခား အလံုး-အၾကိတ္ျဖစ္မည့္ အႏၲရာယ္ပို၍နည္းသည္။ အမည္းငယ္ေခါင္းကိုင္ျခင္း၊ ရင္သားတင္းျခင္း၊ ၾကားရက္ထဲ ေသြး ဆင္းခ်င္ ဆင္းတတ္သည္။ ျဖစ္ႏိုင္ခဲေသာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ားမွာ ေသြးဖိအားတက္တတ္သည္။ ေသြးခဲျခင္းျဖစ္ႏိင္သည္၊ ၅ ႏွစ္ထက္ ၾကာၾကာ သံုးလ်င္ သားအိမ္အ၀ကင္ဆာျဖစ္ေစႏိုင္သည္။

ကိုယ္၀န္ရွိေနျပီဆိုလ်င္မသံုးရ၊ အသက္ ၃၅ ေက်ာ္လ်င္၊ အ၀လြန္လ်င္၊ ေသြးခဲတတ္သည့္ေရာဂါ၊ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ရင္သားကင္ဆာ၊ (မိုင္ဂရိန္း)ေခါင္းမူး-ေခါင္းကိုက္ေရာဂါ၊ အသဲ-သဲေျခေရာဂါ၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါမ်ား ရွိေနလ်င္ မသံုးသင့္။

ေကာင္းစြာေစးကပ္သျဖင့္ ေရခ်ိဳး-ေရကူးလ်င္လည္း ကြာမက်တတ္ေခ်။ မေတာ္တဆ ကြာက်လ်င္ ၄၈ နာရီ အတြင္းသိပါက ၄င္းကိုပင္ ျပန္ကပ္ႏိုင္သည္။ ၄၈ နာရီေက်ာ္သြားပါက အသစ္တခုကို၄င္း၊ အျခားနည္းကို၄င္းသံုးပါ။

2. Male and female condoms က်ား-မ (ကြန္ဒြန္း) အစြပ္မ်ား
က်ားသုတ္ပိုးမ်ားအား မမ်ိဳးဥႏွင့္ မေတြ႔ေစရန္ ၾကားခံေပးထားသည့္ အဆီးအတားမ်ိဳးျဖစ္သည္။ က်ားသံုး-မသံုး ႏွစ္မ်ိဳးရွိသည္။ latex (rubber) or polyurethane (plastic) ပစၥည္း တမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားသည္။ ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း သံုးတတ္ပါက ၉၅-၉၈% စိတ္ခ်ရသည္။ HIV-AIDS အပါအ၀င္ လိင္မွတဆင့္ကူးစက္ေရာဂါမ်ားကို ကာကြယ္သည္။

က်ား(ကြန္ဒြန္း)အသံုးျပဳနည္း၊
အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ အဂ္ါခ်င္းမထိစပ္မီ၊ မာတင္းလာသည့္ က်ား၏အဂၤါအား က်က်နန စြပ္ဖံုးထားလ်က္သံုးရမည္။ အဆံုးသပ္လ်င္ က်ားအဂၤါ လံုး၀ နဂိုအေနအထားသို႔ ျပန္မေရာက္မီ ခြ်တ္ယူရမည္။ တခုသည္ တခါသံုးသာ ျဖစ္သည္။

၂၅-၄-၀၉။ အသားေရွာင္ျခင္းကို အထူးဂရုျပဳသူမ်ားအတြက္ Fusion အမည္ျဖင့္ (ဗက္ဂ်ီ-ကြန္ဒြန္း)အား ျဗိတိန္ႏိုင္ငံတြင္ မွတ္ပံုတင္လိုက္ျပီျဖစ္သည္။

မ(ကြန္ဒြန္း)အသံုးျပဳနည္း၊

အမ်ိဳးသမီး၏ ေမြးလမ္းေၾကာင္း(Vagina)ထဲ၌ သက္ေတာင့္သက္သာ အ၀ကိုအျပင္-အပိတ္ကို အတြင္း အေနအထားျဖင့္ ထည့္သြင္းရမည္။

ဆက္ဆံမႈျပီးဆံုးလ်င္ အျပင္အ၀အား စုစည္းပိတ္လ်က္ အထဲရွိေနေသာ က်ားသုတ္မ်ား ဖိတ္က်ျခင္း မရွိေစေအာင္ ျပန္ထုတ္၍ စြန္႔ျပစ္ရမည္။

Lower-cost female condom gets FDA approval ေစ်းခ်ိဳေသာ မ(ကြန္ဒြန္း)အား FDA က အသိအမွတ္ျပဳလိုက္ျပီ။

3. The combined pill ေဆးႏွစ္မ်ိဳးတြဲစားေဆးမ်ား၊
COC ဟုလည္းေခၚသည္။ အမ်ိဳးအစားမ်ားစြာရွိသည္။ estrogen and progestogen ေခၚ အမ်ိဳးသမီး ေဟာ္မုန္း ႏွစ္မ်ိဳး ပူးတြဲပါ၀င္သည္။

၄င္းေဟာ္မုန္း ႏွစ္မ်ိဳးသည္ မမ်ိဳးဥအိန္မွ လစဥ္ ထြက္ရမည့္ မမ်ိဳးဥကိုထြက္မလာေစရန္ တားဆီးေပးသည္။ သားအိမ္အ၀ရွိ ခြ်ဲရည္အား ထူျပစ္ေစျခင္းေၾကာင့္ မမ်ိဳးဥထြက္ေစဦးေတာ့ က်ားသုတ္ပိုးႏွင့္ ေတြ႕ရန္ ခက္ခဲေစျပီး၊ သားအိမ္အတြင္းနံရံကို ပါးလႊာေစျခင္းေၾကာင့္ သေနၶဥသည္ သားအိမ္၌မကပ္ေစႏိုင္။

စနစ္တက်သံုးပါက ၉၉%စိတ္ခ်ရသည္။ လစဥ္ရာသီစတင္လာသည့္ေန႔မွ ၅ ရက္ေျမာက္ေန႔ကစ၍ ေဆးသံုးရမည္။ စုစုေပါင္း ၂၁ ရက္ၾကာေန႔စဥ္ ေဆး ၁ ျပားေသာက္ရမည္။ ေနာက္ဆံုးေသာက္ရမည့္ အေရာင္မတူသည့္ေဆးျပား ၇ ျပားမွာ အားေဆးသာ ျဖစ္သည္။ နားထားေသာ ၇ ရက္အတြင္း ေသြးျပန္ဆင္းမည္။ ေဆးမသံုးသည္ထက္ ေသြးဆင္း နည္းမည္၊ ရက္လည္းတိုမည္။

ေသြးဆင္းရက္မွန္ေစသည္။ ရာသီမလာမီျဖစ္တတ္သည့္ လကၡဏာမ်ားနည္းေစသည္။ ၀က္ျခံ၊ အလံုး-အၾကိတ္၊ ကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ နည္းႏိုင္သည္။

မေကာင္းေသာ ေဘးထြက္လကၡဏာမ်ား၊ ေခါင္းကိုက္၊ ပ်ိဳ႕-အန္၊ ၾကားရက္ေသြးဆင္းျခင္း၊ ရင္သားတင္းျခင္း၊ ရွားရွားပါးပါး ျဖစ္ႏိုင္သည္မ်ားမွာ ေသြးဖိအားတက္ျခင္း၊ ေသြးခဲျခင္း၊ သားအိမ္အ၀ကင္ဆာတို႔ျဖစ္ၾကသည္။

ကိုယ္၀န္ရွိေနျပီဆိုလ်င္ မသံုးရ၊ အသက္ ၃၅ ေက်ာ္လ်င္၊ အ၀လြန္လ်င္၊ ေသြးခဲတတ္သည့္ေရာဂါ၊ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ရင္သားကင္ဆာ၊ (မိုင္ဂရိန္း)ေခါင္းမူး-ေခါင္းကိုက္ေရာဂါ၊ အသဲ-သဲေျခေရာဂါ၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါမ်ား ရွိေနလ်င္ မသံုးသင့္။

4. Diaphragms and caps သားအိမ္၀အဖံုးမ်ား၊

က်ားသုတ္ပိုးမ်ားအား မမ်ိဳးဥႏွင့္ မေတြ႔ေစရန္ ၾကားခံေပးထားသည့္ အဆီးအတားမ်ိဳးျဖစ္သည္။ latex (rubber) or polyurethane (plastic) တမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားသည္။ အရြယ္အစား အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိသည္။ diaphragms သည္ ဆန္႔ႏိုင္-ၾကံဳ႕ႏိုင္ေသာ အဖံုးကဲ့သို႔ ပံုပန္းရွိသည္။ Caps တို႔က ပို၍ အရြယ္ငယ္သည္။ က်ားသုတ္ပိုးသတ္ေဆး spermicide ႏွင့္ တြဲသံုးပါက ပိုမိုထိေရာက္သည္။ ၉၂-၉၆% စိတ္ခ်ရသည္။ silicone cap – Femcap သည္ ပို၍ထိေရာက္သည္။

က်ား-မ မဆက္ဆံမီ က်ားသုတ္ပိုးသတ္ေဆး spermicide အား သားအိမ္၀အဖံုး diaphragm ေပၚသုတ္လိမ္းျပီး၊ ေမြးလမ္းေၾကာင္း Vagina ထဲထည့္သြင္းျပီး သားအိမ္၀ Cervix ကို ဖံုးပိတ္ေစရမည္။ ဆက္ဆံျပီးေနာက္ ၆ နာရီ ၾကာအထိ diaphragm ကို ျပန္မထုတ္ရ။ ၾကာၾကာထားလည္းရသည္။

5. The progestogen-only pill (ပီ-အို-ပီ) ေဆးလံုး၊
Progestogen ေခၚ မေဟာ္မုန္းတမ်ိဳးတည္း ပါသည့္စားေဆးျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးအစားအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိသည္။ ၄င္းေဆးေၾကာင့္ သားအိမ္အ၀ရွိ ခြ်ဲၾကိသည့္အရည္သည္ ျပစ္ေစးလာကာ က်ားသုတ္ပိုးအား သားအိမ္ထဲ မ၀င္ေစေအာင္ တားထားသည္။ သားအိမ္အတြင္းသားနံရံကို ပါးလႊာေစသျဖင့္ သေႏၡဥတြယ္ကပ္ျခင္းကိုလည္း တားဆီးေပးသည္။ Cerazette ေဆးျဖစ္ပါက လစဥ္ မမ်ိဳးဥထြက္ျခင္းကို တာဆီးေပးသည္။ သတိထားသံုးပါက ၉၉% ထိေရာက္သည္။

လစဥ္ရာသီစတင္လာသည့္ေန႔မွ ၅ ရက္ေျမာက္ေန႔ကစ၍ ေဆးသံုးရမည္။ စေန႔စဥ္ ေဆး ၁ ျပားကို အခ်ိန္မွန္မွန္ ေဆးကပ္ ကုန္သည္အထိ ေသာက္ရမည္။ ေဆးကပ္ကုန္သည္ႏွင့္ ေနာက္ထပ္တကပ္ ဆက္ေသာက္ပါ။ ကေလးႏို႔တိုက္ေနစဥ္လည္း ေသာက္ႏိုင္သည္။ အသက္ၾကီးလ်င္လည္းေသာက္ႏိုင္သည္။ ရာသီ မလာမီ လကၡဏာမ်ားကို သက္သာေစသည္။

ရင္သားတင္းျခင္း၊ အေရျပားေပၚ အစက္အေပ်ာက္ ေပၚျခင္းတို႔ျဖစ္ေစတတ္သည္။ ရာသီနည္းျခင္း၊ မလာျခင္း၊ ရွားရွားပါးပါး မ်ိဳးဥအိမ္ အၾကိတ္အလံုးေပၚျခင္း ျဖစ္တတ္သည္။

ယခု သို႔မဟုတ္ ယခင္က ရင္သားကင္ဆာရွိေနလ်င္၊ ကုိယ္၀န္ရွိေနလ်င္၊ အသဲႏွင့္သဲေျခေရာဂါရွိေနလ်င္၊ မ်ိဳးဥအိမ္ အၾကိတ္ အလံုးရွိဘူးလ်င္၊ (မိုင္ဂရင္း)အမူးေရာဂါရွိလ်င္ မသံုးသင့္။

6. The contraceptive implant အေရျပားေအာက္ ထည့္ရသည့္ ေဆးေခ်ာင္း၊
ဆံညွပ္အရြယ္၊ ေကြးႏိုင္ ဆန္႔ႏိုင္ေသာ ျပြန္ေခ်ာင္းကေလးတခုျဖစ္သည္။ လက္ေမာင္းအတြင္းဖက္ အေရျပားေအာက္၌ ထံုေဆး-ပိုးသန္႔ျခင္းနည္း သံုး၍ ထည့္ထားရသည္။ ၄င္းမွ progestogen ေဟာ္မုန္းအား ၃ ႏွစ္ၾကာ ထုတ္ေပးေနမည္။ Implanon ဟု ေဆးနာမည္ ေခၚသည္။

progestogen ေဟာ္မုန္းသည္ လစဥ္ မမ်ိဳးဥအိမ္မွ မမ်ိဳးဥမထြက္ေစရန္ တားဆီးသည္။ သားအိမ္အ၀ရွိ ခြ်ဲၾကိသည့္ အရည္သည္ ျပစ္ေစးလာေစကာ က်ားသုတ္ပိုးအား သားအိမ္ထဲ မ၀င္ေစေအာင္ တားထားသည္။ သားအိမ္ အတြင္းသားနံရံကို ပါးလႊာေစသျဖင့္ သေႏၡဥ တြယ္ကပ္ျခင္းကိုလည္း တားဆီးေပးသည္။ ၉၉%မက ထိေရာက္သည္။ အေလးခ်ိန္မ်ားသူမ်ားလည္း သံုးႏိုင္သည္။ လစဥ္ရာသီလာအျပီး ၅ ရက္ေျမာက္ေန႔မွ စထည့္ထားပါက ခ်က္ခ်င္းထိေရာက္ ကာကြယ္သည္။ ကေလးႏို႔တိုက္ျခင္းကို သက္ေရာက္မႈမျပဳ။ လစဥ္ ရာသီမလာမီလကၡဏာမ်ားကို သက္သာေစသည္။

သို႔ေသာ္ ရာသီဆင္းမ်ားတတ္သည္။ မမွန္ျဖစ္တတ္သည္။ ၀က္ျခံေပါက္တတ္သည္။ ရင္သားတင္းတတ္သည္။ ကိုယ္၀န္ရွိေနလ်င္၊ အသဲေရာဂါရွိေနလ်င္၊ ယခုသို႔မဟုတ္ လြန္ခဲ့ေသာ ၅ ႏွစ္က ရင္သားကင္ဆာရွိလ်င္၊ ေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါရွိလ်င္၊ (မိုင္ဂရင္း) အမူးေရာဂါရွိလ်င္ မသံုးသင့္။

7. The contraceptive injection ပဋိသေႏၡတားထိုးေဆး၊
Progestogen ေဟာ္မုန္းတမ်ိဳးပါသည့္ ထိုးေဆးျဖစ္သည္။ Depo-Provera ၃ လခံ၊ Noristerat ၂ လခံ၊ ၁လခံ၊ အမ်ိဳးအစားမ်ားရွိသည္။ လစဥ္ မမ်ိဳးဥအိမ္မွ မမ်ိဳးဥမထြက္ေစရန္ တားဆီးသည္။ သားအိမ္အ၀ရွိ ခြ်ဲၾကိသည့္ အရည္သည္ ျပစ္ေစးလာေစကာ က်ားသုတ္ပိုးအား သားအိမ္ထဲ မ၀င္ေစေအာင္ တားထားသည္။ သားအိမ္ အတြင္းသားနံရံကို ပါးလႊာေစသျဖင့္ သေႏၡဥတြယ္ကပ္ျခင္းကိုလည္း တားဆီးေပးသည္။ ၉၉% ထိေရာက္သည္။ လစဥ္ရာသီလာအျပီး ၅ ရက္ ေျမာက္ေန႔မွ စထည့္ထားပါက ခ်က္ခ်င္းထိေရာက္ ကာကြယ္သည္။ ႏို႔တိုက္ျခင္းကိုမထိခိုက္။ ရာသီမဆင္းမီလကၡဏာမ်ား သက္သာေစသည္။

သို႔ေသာ္ ရာသီလာသည့္ရက္ ေျပာင္းတတ္သည္။ မလာဘဲလည္း ရွိတတ္သည္။ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ တိုးတတ္သည္။ ကိုယ္၀န္ရွိေနလ်င္၊ ေနာက္၁ ႏွစ္အၾကာကေလးလိုခ်င္လ်င္၊ ေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါရွိလ်င္၊ ယခုသို႔မဟုတ္ လြန္ခဲ့ေသာ ၅ ႏွစ္က ရင္သားကင္ဆာရွိလ်င္၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိလ်င္၊ (မိုင္ဂရင္း)အမူးေရာဂါရွိလ်င္ မသံုးသင့္။

8. Emergency contraception အေရးေပၚတားေဆး၊
(၁) ေဟာ္မုန္းပါေသာေဆး emergency pill ႏွင့္ (၂) သားအိမ္ထဲပစၥည္းထည့္ျခင္း (IUD) ႏွစ္မ်ိဳးရွိသည္။

(၁) Emergency contraception (EC) သို႔မဟုတ္ Emergency contraceptive pills (ECPs) သို႔မဟုတ္ morning-after pillေဟာ္မုန္းပါေသာေဆးကို လိင္ဆက္ဆံျပီး ျမန္ျမန္သံုးေလ စိတ္ခ်ရေလျဖစ္သည္။ ဆက္ဆံအျပီး ၇၂ နာရီအတြင္းသံုးပါက အထိေရာက္ဆံုးျဖစ္သည္။ ၅ ရက္အထိလည္း သံုးႏိုင္ႏိုင္သည္။

Progestin (levonorgestrel) 1.5 mg တလံုးတၾကိမ္တည္း သို႔မဟုတ္ 750 μg ႏွစ္ခါခြဲေသာက္ႏိုင္သည္။ ၈၉% ထိေရာက္သည္။ ၄င္းေဆးသည္ RU486, mifestone, or Mifeprex တို႔ကဲ့သို႔ သားပ်က္ေစသည့္ ေဆးမဟုတ္ဘဲ သေႏၶမတည္ေအာင္သာ လုပ္ေပးျခင္း ျဖစ္သည္။ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ားမွာ ပ်ိဳ႔ျခင္း၊ အန္ျခင္း၊ ရင္သားတင္းျခင္းတို႔ ျဖစ္သည္။ အေရးေပၚေဆးေသာက္ျပီး အခ်ိ႕ အမ်ိဳးသမီးမ်ားက ေနမေကာင္း ျဖစ္တတ္သည္။ ေမာပန္းျခင္း၊ ေခါင္းကိုင္ျခင္း၊ ရင္သားတင္းျခင္း၊ ဗိုက္ေအာင့္ျခင္းတို႔ျဖစ္သည္။

လိင္မွတဆင့္ကူးစက္ေရာဂါမ်ားကို အကာအကြယ္မေပးႏိုင္။ ဆက္လက္ကာကြယ္လိုလ်င္ အေရးေပၚ ေဆးအျပင္ အျခားနည္းမ်ားကို သံုးရန္လိုသည္။

(၂) သားအိမ္ထဲပစၥည္းထည့္ျခင္း (IUD)သည္ လိင္ဆက္ဆံျပီး ၇၂ နာရီအတြင္း သံုးႏိုင္ေသာ္လည္း၊ ၉၉% စိတ္ခ်ရသည္။ (IUD)ကမူ တာရွည္ကာကြယ္သည္။

9. The intrauterine device (IUD or IUCD) သားအိမ္ထဲထည့္ ပစၥည္း၊
သားအိမ္ထဲတြင္ plastic သို႔မဟုတ္ copper ျဖင့္ျပဳလုပ္ ထားေသာ ပစၥည္းငယ္ေလးတခု ထည့္ထားေပးျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုသို႔လုပ္ျခင္းျဖင့္ က်ားသုတ္ပိုးသည္ မမ်ိဳးဥႏွင့္ထိေတြ႔ျခင္း မျဖစ္ေအာင္လုပ္ေပးသည္။ ၉၉% ထိေရာက္သည္။

ေၾကးနီဓါတ္ပိုပါ၀င္သည့္ (IUD) အသစ္မ်ားက ပို၍ ထိေရာက္သည္။ တတ္ၾကြမ္းသည့္ ဆရာ၀န္၊ ဆရာမမ်ားကထည့္ေပးရသည္။ သားအိမ္ထဲသို႔ ပစၥည္းထည့္ထားစဥ္ ေအာက္ေျခ ၾကိဳးစေလးႏွစ္ခုက ေမြးလမ္းေၾကာင္း Vagina ထဲရွိေနျခင္းျဖင့္ (IUD) ရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္ကို စစ္ေဆး ၾကည့္ႏိုင္သည္။ ထည့္ျပီးသည္ႏွင့္ အက်ိဳးသက္ေရာက္သည္။ ေဟာ္မုန္းမပါသျဖင့္ မည္သည့္ ေဆးေဘးထြက္ အက်ိဳးမွမရွိ။ ၃ ႏွစ္ခံမွ ၁၀ ႏွစ္ခံအထိ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိသည္။ ParaGard (copper T), Mirena (LNG-IUS), Multiload CU375 စသျဖင့္အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိသည္။

လစဥ္ရာသီမ်ားတတ္သည္။ စစ္ေဆးၾကည့္ေနသင့္သည္။ ထြက္က်ျခင္း၊ ေနရာေျပာင္းျခင္းလည္း တခါတရံ ျဖစ္တတ္သည္။ (ကြန္ဒြန္)ကဲ့သို႔ လိင္မွတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါမ်ားကို မကာကြယ္ႏိုင္။

10. The intrauterine system (IUS) သားအိမ္ထဲထည့္ တာရွည္ခံေဆး၊
T ပံုရွိေသာ ပလပ္စတစ္ျဖင့္ျပဳလုပ္ထားေသာ progestogen ေဟာ္မုန္းအား တေျဖးေျဖး ထုတ္ေပးေနသည့္ ေဆးျဖစ္သည္။ ၅ ႏွစ္အထိခံသည္။ Mirena ဟုေခၚသည္။

သားအိမ္အ၀ရွိ ခြ်ဲၾကိသည့္ အရည္သည္ ျပစ္ေစးလာေစကာ က်ားသုတ္ပိုးအား သားအိမ္ထဲ မ၀င္ေစေအာင္ တားထားသည္။ သားအိမ္ အတြင္းသားနံရံကို ပါးလႊာေစသျဖင့္ သေႏၡဥ တြယ္ကပ္ျခင္းကိုလည္း တားဆီးေပးသည္။ အခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ မမ်ိဳးဥမထြက္ေစရန္ တားဆီးသည္။ ၉၉% ထိေရာက္သည္။

ရာသီစဆင္းသည့္ေန႔မွ ေနာက္ ၅ ရက္အၾကာ ၄င္းပစၥည္းထည့္ရသည္။ ေမြးလမ္းတြင္ ကူးစက္ပိုး မရွိမွ ထည့္ရမည္။ (IUD) မ်ားကဲ့သို႔ ေမြလမ္းေၾကာင္း Vagina ထဲတြင္ ၾကိဳးစေလးႏွစ္ခုရွိေနမည္။

သို႔ေသာ္ လစဥ္ရာသီဆင္းရက္ ေျပာင္းသြားႏိုင္သည္။ ၀က္ျခံထြက္တတ္သည္။ ရင္သားနာတတ္သည္။ ထြက္က်ျခင္း၊ ေနရာေျပာင္းျခင္းလည္း ျဖစ္တတ္သည္။

ကုိယ္၀န္ရွိေနလ်င္ မသံုးရ။ သားအိမ္၊ မ်ိဳးဥအိမ္ကင္ဆာရွိေနလ်င္ မသံုးရ။ ယခုသို႔မဟုတ္ လြန္ခဲ့ေသာ ၅ ႏွစ္က ရင္သားကင္ဆာရွိလ်င္၊ ေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိလ်င္၊ (မိုင္ဂရင္း)အမူးေရာဂါရွိလ်င္ မသံုးသင့္။

11. Natural family planning (NFP) သဘာ၀နည္းမ်ား၊
ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း တိက်စြာလိုက္နာရမည္။ ၉၄% ထိေရာက္သည္။

ကိုယ္အပူခ်ိန္ body temperature ကို ေန႔စဥ္တိုင္းရမည္။ လစဥ္ရာသီပါတ္၏အလည္ရက္တြင္ အရြယ္ေရာက္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ မ်ိဳးဥထြက္လာျခင္းေၾကာင့္ ကိုယ္အပူခ်ိန္ အနည္းငယ္တက္လာသည္။ က်ပ္င္းရက္ကိုသိရန္ အပူခ်ိန္ တိုင္းရျခင္းျဖစ္သည္။

ထို႔ျပင္ သားအိမ္အ၀မွထြက္သည့္ အခြ်ဲအားစစ္ေဆးျခင္းျဖင့္ ေန႔စဥ္-လစဥ္ေျပာင္းလဲေနေသာ estrogen and progesterone ေဟာ္မုန္း အနည္းအမ်ား၊ အျပစ္အခြ်ဲ၊ အေစးအျပစ္တို႔ကို ၾကည့္ႏိုင္သည္။ ျပီးခဲ့ေသာ ၆ လ တာရာသီဆင္းသည့္ရက္မ်ားကို တိတိက်က် မွတ္သားျခင္းျဖင့္ ၄င္းအမ်ိဳးသမီး၏ ရာသီသဘာ၀ကို သိႏိုင္သည္။

(က) ရက္ေရွာင္နည္း Standard Days method သို႔မဟုတ္ calendar method
အၾကမ္းအားျဖင့္ လလည္ရက္တြင္ မမ်ိဳးဥထြက္လာသည့္ေန႔ျဖစ္သည္။ ၄င္းဥႏွင့္ က်ားသုတ္ပိုး ေတြ႔မွသာ ကိုယ္၀န္ ရွိႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၄င္းလလည္ရက္ မတိုင္မီ ၅ ရက္ႏွင့္ ေနာက္ထပ္ ၅ ရက္အတြင္းအတူမေနသင့္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရာသီစလာၿပီး (၇)ရက္အတြင္းနဲ ့ရာသီမလာခင္ (၇)ရက္အလိုရက္မ်ားသည္ ကိုယ္၀န္ မရွိႏိုင္ေသာ ရက္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

ဤရက္ေရွာင္၍ သားဆက္ျခားနည္းသည္ အကုန္အက် အနည္းဆံုးျဖစ္ေသာ္လည္း မေတာ္တဆ ကိုယ္၀န္ ရနို္င္ႏွုန္းမွာ အျမင့္ဆံုးျဖစ္သည္။ လိင္ဆက္ဆံမႈုႏွင့္ ဆႏၶျပည့္၀မႈုကိုမူ အေႏွာက္အယွက္ မျဖစ္ေစသလို၊ ေဘးထြက္ဆိုးကိ်ဳးလည္းမရွိပါ။

(ခ) သုတ္ရည္ ျပင္ပစြန္ ့ထုတ္နည္း Withdrawal
ေယာက္်ားက ဆႏၵျပည့္၀ခါနီးတြင္ မိမိ၏ အဂၤါကို အမ်ိဳးသမီး၏ မိန္းမကိုယ္အတြင္းမွထုတ္ကာ သုတ္ရည္ကို ျပင္ပတြင္ ထြက္ေစေအာင္ ျပဳလုပ္ရသည္။ သို ့ေသာ္ စိတ္ကိုထိန္းထားစဥ္ သုတ္ေကာင္မ်ားပါေသာ Sparm အနည္းငယ္ထြက္ျခင္း ျဖစ္တတ္၍ ကိုယ္၀န္မရဖို ့ စိတ္မခ်ရပါ။ ထို ့ျပင္ ဆႏၵမျပည့္၀ျခင္းကိုလည္း ျဖစ္တတ္ေသး၍ အိမ္ေထာင္ေရး မသာယာျခင္းကို္ ျဖစ္ေစတတ္သည္။ က်ားသုတ္ပိုးသတ္ေဆး spermicide ႏွင့္ တြဲသံုးပါက ပိုမိုထိေရာက္သည္။

Pullout method' nearly as effective as using condoms: Study သုတ္ရည္ ျပင္ပစြန္ ့ထုတ္နည္းသည္ (ကြန္ဒြန္)ေလာက္နီးပါး စိတ္ခ်ရသည္။

(ဂ) ကေလး ႏို႔့တိုက္ျခင္းနည္း Breastfeeding
မိခင္မွကေလးကို မိမိ၏နုိ႔တိုက္ျခင္းျဖင့္ ကေလး (၆)လအထိ သဘာ၀နည္းျဖင့္ သားဆက္ျခားေစျခင္းျဖစ္သည္။ မိခင္ကိုလည္း ေဟာ္မုန္း လည္ပတ္မႈု မွန္ကန္ေစသျဖင့္လည္း အက်ိဳးရွိေစပါသည္။

ရင္သားကင္ဆာျဖစ္မႈုကိုလည္း ကာကြယ္ေစပါသည္။ အားနည္းခ်က္မွာ ကေလးေမြးျပီးစ (၆)လအတြင္းသာ အသံုးျပဳနိုင္ျခင္း ျဖစ္သည္။ မိခင္အေနျဖင့္လည္း ကေလးကို မိမိ၏ႏို႔တမ်ိးတည္းသာ တုိက္ရပါမည္။

12. Male and female sterilization သားေၾကာျဖတ္ျခင္း၊
ရာသက္ပန္ ကေလးမႏိုင္ေတာ့သည့္နည္းျဖစ္သည္။

ေယာက္်ားမ်ားကို ထံုေဆးသံုး၍ က်ားသုတ္ပိုးမ်ားထြက္လာရသည့္လမ္းေၾကာင္းတေနရာရာအား ျဖတ္ျပစ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၂၀၀၀ တြင္ ၁ ေယာက္မွာ မေအာင္မျမင္ျဖစ္တတ္သည္။

အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ ေမ့ေဆး၊ ခါးထံုေဆး တမ်ိဳးမ်ိဳးေပးလ်က္ သားအိမ္၏တဖက္တခ်က္ရွိ သားအိမ္ျပြန္ ႏွစ္ခုလံုးအား ျဖတ္ျပစ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ၂၀၀ မွာ ၁ ေယာက္မွာ မေအာင္မျမင္ျဖစ္တတ္သည္။ ခဲစိတ္ျပီး ၁ လ တိုင္အျခားတားနည္းတခုခု သံုးသင့္သည္။ ေယာက္်ားအားျဖတ္လ်င္ သုတ္ပိုးပါမပါစစ္ေဆးရမည္။ သုေတသန စစ္တမ္းအရ အသက္ ၃၀ ေအာက္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ ေယာက္်ားမ်ားထက္ ထိုနည္းသံုးျပီးေနာက္ ေနာင္တရၾကသည္။

13. အႏၵိယေစ်းကြက္တြင္သံုးသည့္ ေဟာ္မုန္းမပါေသာစားေဆး၊ Centchroman (Saheli) Tablets
Centchroman ေခၚ Saheli Tablets သည္ ပံုမွန္မမ်ိဳးဥထြက္ျခင္းကို တားဆီးျခင္းမလုပ္ဘဲ၊ က်ားသုတ္ပိုးႏွင့္ ေပါင္းစပ္ခဲ့ျပီးေနာက္ သားအိမ္အတြင္းနံရံကို လာတြယ္သည့္ျဖစ္စဥ္ကို တားဆီးျခင္းျဖင့္ သေႏၡဆက္လက္ မတည္ေစရန္ျပဳလုပ္ေပးသည္။

ေဆးကပ္တခုတြင္ 30 mg ေဆးျပား (၈)ျပားပါသည္။ ပဌမ (၃)လအတြက္ wပါတ္လ်င္ ၂ ျပား၊ ေနာက္လမ်ားမွစ၍ ၁ ပါတ္ ၁ ျပားေသာက္ရသည္။ ေဟာ္မုန္းမ်ားမပါသျဖင့္ ပ်ိဳ႔-အန္ျခင္း၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားျခင္း၊ ေသြးခဲေစျခင္းမ်ား မျဖစ္ေစႏိုင္။ သို႔ေသာ္ ရာသီဆင္းျခင္းမ်ားတတ္သည္။

14. Spermicides က်ားသုတ္ပိုးသတ္ေဆး၊
(nonoxynol-9) ပါသည့္ေဆးျဖစ္သည္။ Tablets, jelly (gel), films, and foams စသျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိသည္။ 71-82% ထိေရာက္သည္။ နာရီ၀က္ ၾကိဳတင္ထည့္ထားျပီးမွ ဆက္ဆံရမည္။ ေပ်ာ္၀င္မသြားသည့္ အမ်ိဳးအစားျဖစ္ပါက ဆက္ဆံအျပီး ၈ နာရီၾကာမွ ထုတ္ရမည္။ Vaginal Contraceptive Film (VCF) သည္ ၁၅ မိနစ္ဆိုလ်င္ ရသည္။ Suppositories တို႔မွာ ၂၀ မိနစ္ေစာင့္ရမည္။ Sponges တို႔သည္ ၈၀-၉၁% ထိေရာက္သည္။ ၁၂ နာရီၾကိဳတင္ထည့္ထားႏိုင္ျပီး၊ ဆက္ဆံျပီးေနာက္ ၆-၈ နာရီၾကာမွ ျဖဳတ္ရမည္။

တမ်ိဳးတည္းသံုးသည္ထက္ သားအိမ္အ၀အဖံုးမ်ား၊ သုတ္ရည္ ျပင္ပစြန္ ့ထုတ္နည္းတို႔ႏွင့္ တြဲသံုးပါက ပိုမိုထိေရာက္စြာ ကာကြယ္ႏိုင္သည္။ အက္စစ္ဓါတ္ပါသျဖင့္ ပူစပ္သည္။

Scientist close to realising contraceptive pill for men
Reference : http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2009/04/different-methods-...