Honeymoon Cystitis ဟန္းနီးမြန္းမွာ ဆီးေအာင့္တာ

အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၆၁)

မဂၤလာေဆာင္ျပီး၊ တခ်ိဳ႕က ခရီးထြက္တယ္။ တခ်ိဳ႕လဲ ခြင့္ယူ၊ အလုပ္နား၊ ေပ်ာ္ပါးၾကပါတယ္။ (ဟန္းနီးမြန္း) ဆိုတာ တသက္မွာတခါ ေပ်ာ္ၾကရတဲ့ေန႔ ျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕ၾက အခါခါ။ (အဲလိဇဘက္-ေတလာ) ကိုးခါထဲနဲ႔ တေန႔ကဘဲ ဆံုးသြားရရွာတယ္။ ေပ်ာ္ရတာနဲ႔ တဆက္ထဲ ငိုရတာလဲ တြဲတတ္တယ္။ ငိုရမဲ့ အေၾကာင္းေတြထဲမွာ ဆရာဝန္နဲ႔ ဆိုင္မွာက ဆီးေအာင့္တာ ျဖစ္တယ္။ အျဖစ္မ်ားလွတယ္။ ဒုတိယ-တရားခံ ျဖစ္တဲ့ ခင္ပြန္းသည္နဲ႔ လိင္ဆက္ဆံရာကေန ျဖစ္လာတယ္။ ေယာက္်ားရဲ႕ လိင္တံ၊ တံေတြး၊ လက္ေခ်ာင္း၊ ဆက္ဆံရာမွာ သံုးတဲ့ ကရိယာပစၥည္းေတြကေန ေရာဂါပိုး ဝင္ႏိုင္တယ္။ (ကြန္ဒြမ္)၊ ေခ်ာဆီ၊ ထံုေဆး၊ သုတ္ပိုးေသေဆး ေတြကေတာ့ ေဆးမတည့္တာသာ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ ပိုဆိုးမွာက ဆက္ဆံတဲ့အခါ စအိုေရာ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ေရာသံုးလို႔ ျဖစ္ရပါတယ္။ အဆိုးထဲက အေကာင္း ေျပာရရင္ ဒီအမ်ိဳးသမီး အရင္က ေယာက္်ားနဲ႔ မေနဘူးခဲ့တာ ျဖစ္ဘို႔မ်ားတယ္။

သတို႔သမီးကိုယ္တိုင္ တတိယ-တရားခံ ျဖစ္ႏိုင္ေသးတယ္။ မ-အဂၤါကို ေရေဆးရင္းနဲ႔ လက္ကို ေရွ႕ျပန္-ေနာက္ျပန္ လုပ္တာကေန ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ အဲလို မလုပ္ရဘူး။ လက္ကို ေရွ႕ကေန ေနာက္ဆီကိုသာ တလမ္းသြား လုပ္ပါေလ။ အိမ္ေထာင္ က်ကာစမွ မဟုတ္ဘူး၊ ေနာင္လဲဘဲ ဆီးေအာင့္တာ ထပ္ထပ္ျဖစ္ႏိုင္ေသးလို႔ ဒီနည္းကိုသာ သံုးပါ။

တရားခံ အစစ္က ဗက္တီးရီးယား၊ နာမည္တပ္ ေျပာရရင္ E. coli ဆိုတဲ့ အေကာင္ျဖစ္တယ္။ ပိုးဝင္လာျပီး၊ ၁-၂ ရက္ဆိုရင္ လကၡဏာေတြ ျပတယ္။ ဆီးသြားရတာ ပူေလာင္၊ နာက်င္ေနမယ္။ ဆီးခဏခဏလဲ သြားခ်င္ေနမယ္၊ သြားခ်င္လာရင္လဲ Bathroom ေရခ်ိဳးခန္း တန္းေျပးမွ မဟုတ္ရင္ တစက္တစက္ လမ္းမွာ ထြက္မယ္။ ၾကာေတာ့ ဆီးကထြက္စရာ မရွိေတာ့ဘူး။ ဆီးထဲမွာ အနယ္ပါေနမယ္။ အနံ႔လဲ ဆိုးလာမယ္။ တခါတေလ ဆီးထဲမွာ ေသြးပါမယ္။

အငိုတိတ္ေအာင္ လုပ္ရတာ ေရာဂါေၾကာင့္ ဆိုရင္ေတာ့ သိပ္မခက္ပါ။
• အဝတ္ကို ေရခပ္ေႏြးေႏြး ဆြတ္ျပီး နာေနတဲ့ ဆီးစပ္ေနရာမွာ အုပ္ေပးပါ။
• ခင္ပြန္းနဲ႔ မဆက္ဆံခင္နဲ႔ ဆက္ဆံအျပီးတိုင္း ဆီးသြားေပးပါ။
• ေရ-အရည္ အမ်ားၾကီးေသာက္ပါ။
• Cranberry juice ေဖ်ာ္ရည္ကို ညႊန္းတယ္။ ကိုယ့္ဆီမွာရွိတဲ့ လိမ္ေမာ္၊ သံပုရာ၊ ကမၺလာ၊ ငွက္ေပ်ာသီး၊ ဖရဲသီး၊ အာလူး၊ ေခ်ာ့ကလက္၊ ပဲေတာင့္ရွည္ ေကာင္းပါတယ္။
• အသား၊ ငါး၊ ဥ၊ အေစ့အဆံ၊ ေျပာင္း-ေျပာင္းဖူး၊ စပ်စ္သီးေျခာက္၊ ဘယ္ရီသီး၊ ေကာ္ဖီ၊ ခ်ဥ္တဲ့ (ခရင္မ္)၊ ဝိုင္၊ ဒိန္ခ်ဥ္ (ေရာဂတ္)၊ (ဘတ္တား-မစ္လ္ခ္)၊ ေတြက အက္စစ္ မ်ားေစလို႔ ေလွ်ာ့ရ-ေရွာင္ရမယ္။
• Medication ဆီးလမ္းပိုးဝင္ျခင္းအတြက္ ပဋိဇီဝေဆးေတြက အသံုးမ်ားတာေတြမို႔ ဝယ္လို႔ လြယ္ပါတယ္။
o Co-trimoxazole = Septrin (Trimethoprim 160 mg + Sulfamethoxazole 800 mg) တခါေသာက္ ၁ ျပား၊ တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၄-၅ ရက္ ေသာက္ပါ၊ ဒါမွမဟုတ္
o Amoxacilin 500 mg တခါေသာက္ ၂ ျပား၊ တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၄-၅ ရက္ ေသာက္ပါ၊ ဒါမွမဟုတ္
o Ciprofloxacin 500 mg တခါေသာက္ ၂ ျပား၊ တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၄-၅ ရက္ ေသာက္ပါ၊ ဒါမွမဟုတ္
o Nitrofurantoin 100 mg တေန႔ ၂-၄ ၾကိမ္၊ ၇ ရက္ ေသာက္ပါ။
• ပိုးေသေဆးေတြကို ျဖစ္မွမဟုတ္ဘဲ ၾကိဳတင္ ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႔ ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။
• နာတာသက္သာဘို႔ အမ်ားဆံုးသံုးၾကတာက Pyridium (Phenazopyridine hydrochloride) ေဆးျပား၊ တခါေသာက္ 200 mg ကို တေန႔ ၃ ၾကိမ္၊ ၂ ရက္။ Spasmogin နဲ႔ Buscopan ေဆးေတြလဲ သံုးႏိုင္တယ္။ တခါေသာက္ ၁ ျပား၊ တေန႔ ၂-၃ ၾကိမ္ ေသာက္ပါ။
• ဆီး အက္စစ္ဓါတ္ မ်ားေနရင္ ပိုးက ၾကိဳက္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အက္စစ္ဓါတ္ နည္းေအာင္ ေရအမ်ားၾကီး ေသာက္တာအျပင္ Cystopurin (Potassium citrate) ေဆးပါေသာက္ သင့္တယ္။
• အစာအိမ္ ေလနာအတြက္ ေပးတဲ့ အက္စစ္ပ်ယ္ေဆး Antacids ေတြကလည္း ေကာင္းတယ္။ Magnesium hydroxide တခါေသာက္ ၁ ျပား၊ တေန႔ ၃ ၾကိမ္၊
• Acidic Urine ဆီး အက္စစ္ဓါတ္မ်ားေနျခင္း ကိုလဲ ဖတ္ပါ။

ဆီးေအာင့္လို႔ ခဏခဏသြားရ၊ ၾကာေတာ့ ဆီးကမရွိတာမို႔ မထြက္လာ၊ ဒါကို အရပ္ထဲမွာ ဆီးအတင္းသြားေစတဲ့ေဆးမ်ိဳး အေသာက္ခိုင္းတတ္တာ လံုးဝမွားပါတယ္။ Lasix လို Diuretic ေဆးေတြက ကိုယ္ေရာင္တာ၊ ေသြးတိုးတာေတြမွာသာ သံုးရတာ ျဖစ္တယ္။ ဒီေရာဂါမွာ မေသာက္ရပါ။ ပိုဆိုးေစတယ္။

Feb 6, 2011 at 7:53 PM
သမီးအသက္ ၂၉၊ အိမ္ေထာင္သက္ ၂ ႏွစ္ပါ။ Honeymoon က ျပန္လာၿပီးကတည္းက ဆီးက်င္တာ မၾကာခဏ ျဖစ္ပါတယ္။ ျဖစ္တိုင္းလည္း ပိုးရွိေနၿပီး ပိုးသတ္ေဆးေသာက္လိုက္ရင္ ေကာင္းသြားပါတယ္။ ေဆးခန္းၿပေပမယ့္လဲ မၾကာခဏ ျပန္ျဖစ္ေနလို႔ စိတ္ညစ္ရပါတယ္။ ပိုးသတ္ေဆးေတြကိုလည္း မၾကာခဏ မေသာက္ခ်င္ပါဘူး။ သမီးတို႔က ကေလးရဖို႔လဲ ၾကိဳးစားေနေတာ့ ဆရာ့စာေတြထဲကအတိုင္း အမ်ိဳးသားနဲ႔ ေနၿပီးရင္ ခ်က္ခ်င္းေဆးရမွာလား။ ဆက္ဆံတိုင္းလိုလို လက္နဲ႔ ကစားတတ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဆီးက်င္တာပါလား။ ပိုးသတ္ေဆးေတြ ခဏခဏ ေသာက္ရလို႔ ကေလး မရေသးတာလား။ အမ်ိဳးသားက လြန္ခဲ့တဲ့ ၁ဝ ႏွစ္ေက်ာ္က ငွက္ဖ်ား အၾကီးအက်ယ္ျဖစ္လို႔ ေဆးသြင္းကုခဲ့ရတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကေလးမရတာေရာ ၿဖစ္ႏုိင္လား။ ပိုးသတ္ေဆးေတြရဲ့ ဆုိးကိ်ဳးေတြကိုလဲ ေၿပာၿပေပးပါေနာ္။

ဆီးေအာင့္လို႔ ေသာက္ရတဲ့ ေဆး ၄ မ်ိဳးရဲ့ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြ ေရးျပပါမယ္။ ကေလးမရတာ မပါပါ။ ဒီေဆးေတြက သိပ္ဆိုးတာေတြေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ေသာက္ဖူးလို႔ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး ခံႏိုင္ရင္ ေသာက္တာ ေသာက္ပါ။ ေရးျပတာေတြဟာ လူတိုင္းမွာ ျဖစ္ၾကတာ မဟုတ္ပါ။ လူေတြအမ်ားၾကီးကို သုေတသန လုပ္ထားတာမို႔ မ်ားေနတာပါ။
1. Co-trimoxazole = Septrin (Trimethoprim + Sulfamethoxazole) ရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား = ေခါင္းကိုက္၊ အနီျပင္ထြက္၊ ဝမ္းပ်က္၊ ပ်ိဳ႕-အန္၊ မိႈပိုးဝင္တတ္၊ ပိုတက္ဆီယမ္မ်ားေစ၊ ဆိုဒီယမ္နည္းေစ၊ သၾကားဓါတ္နည္းေစ၊ အစားပ်က္၊ လွ်ာနာ၊ ေခါင္းမူး၊ စိတ္က်၊ ေခ်ာင္းဆိုး၊ ၾကြက္သားနာ၊ တက္၊ ေက်ာက္ကပ္-အသဲထိခိုက္၊ အေရျပား အဖူးေပါက္၊
2. Nitrofurantoin ရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား = ဝမ္းအရည္သြား၊ အသက္ရွဴမဝ၊ ရင္ပတ္ေအာင့္၊ ကိုယ္ပူ၊ ကိုက္ခဲ၊ ပိန္၊ ေျခဖ်ား လက္ဖ်ားထံု၊ အသားဝါ၊ အစားပ်က္၊ ဆီးနီ၊ ဗိုက္နာ၊ အားနဲ၊ အေရျပားနီ-ျဖဴ၊ ေခါင္းကိုက္၊ ေခါင္းမူး၊ မ်က္စိ ၾကည့္မေကာင္း၊ အစာမေက်၊ အန္၊ ဝမ္းပ်က္၊ ဆီးနီ၊ ေမြးလမ္းေၾကာင္းယား၊ အျဖဴဆင္း၊
3. Doxycycline ရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား = ေခါင္းကိုက္၊ ေခါင္းမူး၊ မ်က္စိၾကည့္မေကာင္း၊ ကိုယ္ပူ၊ ခ်မ္း၊ အေရျပားနီ၊ ဆီးနဲ၊ အသားအေရ ျဖဴေဖ်ာ့၊ အားယုတ္၊ ဗိုက္နာ၊ ပ်ိဳ႕-အန္၊ အစားပ်က္၊ အသားဝါ၊ ေသြးယို၊ လွ်ာနာ၊
4. Amoxacilin ရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား = အေရျပား အနီျပင္ထြက္၊ ယား၊ အသက္ရွဴခက္၊ ဆီးနီ၊ တက္၊ ဝမ္းအရည္သြား၊ ဆီးသြားရခက္၊ ေသြးယို၊ အားယုတ္၊ ဆီး-အသားအေရ-မ်က္လံုးဝါ၊ ေခါင္းမူး၊ ေခါင္းကိုက္၊ ဗိုက္ေအာင့္၊ အိပ္မရ။

၂။ ငွက္ဖ်ားေဆးေတြရဲ့ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးေတြမွာလဲ ကေလးမရေစတာ မပါပါ။
1. Quinine ရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား = ေခါင္းမူး၊ ေခါင္းကိုက္၊ မ်က္ႏွာနီ၊ ပ်ိဳ႕၊ ေခြ်းထြက္၊ (အလာဂ်ီ) ရ၊ ဝမ္းအေရာင္မဲ၊ ဝမ္းထဲေသြးပါ၊ မ်က္စိၾကည့္မေကာင္း၊ ရင္ပတ္နာ၊ ဆံပင္ကြ်တ္၊ ႏွလံုးခုန္ျမန္၊ အားယုတ္၊ ဖ်ား၊ ခ်မ္း၊ လည္ပင္းနာ၊ စိတ္မူေျပာင္း၊ တက္၊ ႏွာေခါင္းေသြးယို၊
2. Chloroquine ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား = အစားပ်က္၊ ဝမ္းပ်က္၊ ေခါင္းမူး၊ ေခါင္းကိုက္၊ ပ်ိဳ႕၊ ဗိုက္နာ၊ အန္၊ (အလာဂ်ီ) ရ၊ ဝမ္းပ်က္၊ အမူအယာေျပာင္း၊ အေရျပားအေရာင္ေျပာင္း၊ ဖ်ား၊ ေသြးယို၊ နားအၾကားခ်ိဳ႕ယြင္း၊ ပိန္၊
3. Artemether/Lumefantrine ရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား = ေခ်ာင္းဆိုး၊ ဝမ္းပ်က္၊ အားယုတ္၊ ေခါင္းကိုက္၊ အဆစ္-ၾကြက္သားနာ၊ အစားပ်က္၊ ပ်ိဳ႕၊ ဗိုက္နာ၊ ေမာ၊ အအိပ္ပ်က္၊ အန္၊ အားယုတ္၊ (အလာဂ်ီ) ရ၊ ဖ်ား၊ ႏွလံုးခုန္မမွန္၊ လည္ပင္းနာ၊ အသားအေရျဖဴေရာ္၊ ေခါင္းကိုက္၊ ၾကြက္သားနာ၊ စကားေျပာခက္၊ ေခါင္းမူး၊ ယား၊ ေလပြ၊

၃။ Clitoris နဲ႔ Vagina ကို လက္နဲ႔ ကစားတာေၾကာင့္ လက္မသန္႔ရင္ ဆီးလမ္း-ေမြးလမ္း ပိုးဝင္ႏိုင္ပါတယ္။ လက္ေဆးပါ။ တံေတြး-ဆီ မသံုးပါနဲ႔။ ေမြးလမ္းကိုလဲ ေဆးပါ။

၄။ ဆက္ဆံျပီးလို႔ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ကို ေရေဆးတာက သုတ္ရည္အျပင္ထြက္ေစႏိုင္တယ္။ ခ်က္ခ်င္းေဆးတာ ပိုျဖစ္ေစမယ္။ ပက္လက္အ ေနအထားနဲ႔ ေရစိုဝတ္သံုးျပီး အျပင္ပိုင္းကို သန္႔ရွင္းေပးတာလဲ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကေလးရဘို႔နဲ႔ ဆီးေအာင္တာ ႏွစ္ခုမွာ အေရးၾကီးတာ ေရြးရပါမယ္။ အိမ္ေထာင္က်စသာ ဆီးေအာင့္တတ္တာမို႔ ေနာင္ဆို ေရေဆးဘို႔ မလိုေတာ့ပါ။

၅။ Infertility (1) ကေလးမရႏိုင္ေသးျခင္း (၁) နဲ႔ Infertility (2) ကေလးမရႏိုင္ေသးျခင္း (၂) ကိုလဲ ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။

က်န္းမာ-ခ်မ္းသာျပီး၊ သားသမီးရတနာေတြ ရၾကပါေစ။

Dr. တင့္ေဆြ
၁-၃-၂ဝ၁၁
၁၉-၄-၂ဝ၁၁

Female Libido အမ်ိဳးသမီး “စိတ္” နည္းေနျခင္း

အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၂၃)
က်ေနာ့္ မိန္းမ ဒီစိတ္ေတြ ကုန္ေနတာ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီေနပါၿပီ။ အသက္ ၃ဝ ေက်ာ္ဘဲ ရွိပါေသးတယ္။ တျခားမွာ ေငြေပးၿပီး၊ ဝယ္စားဘို႔ ေျပာပါတယ္။ ေနာက္တေယာက္ ယူဘို႔လဲ ေျပာပါတယ္။ သူ႔ကို မထိရင္ ရၿပီတဲ့။ ဘာေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္မလဲ။

အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ လိင္ဆက္ဆံလိုစိတ္ နည္းလာတာကို သဘာဝဘဲ ထင္တတ္ၾကသူေတြ ရွိတယ္။ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာပါ။ ဒီလို ျဖစ္ေနသူေတြ မနည္းလွလို႔ ဒီလိုဘဲ ထင္တတ္တာေပါ့။ အမွန္က ျပင္လို႔ ရႏိုင္ပါတယ္။ မျပင္ႏိုင္ရင္ အိမ္ေထာင္ေရးမွာ အဆင္မေျပမႈေတြ ျဖစ္မွျပင္ရင္ ေဆးမင္ရည္စုပ္ထိုးျပီးသား ျပင္ခ်င္သလို ျဖစ္မယ္။ ေမးတဲ့သူရဲ႕ဇနီးကေတာ့ ရွာမွရွား အစားထဲကေပါ့။ Female Libido ဘာ့လို႔ နည္းသလဲ။ အေျဖထုတ္ဘို႔ မလြယ္လွပါ။ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္က မတူၾကလို႔။ အိမ္မႈကိစၥ၊ မိသားစုတာဝန္၊ လူမႈေရးအလုပ္၊ သားေရး-သမီးေရး၊ ဝန္ပိေနရင္။ သူ႔မွာက အိပ္အလုပ္-ရံုးအလုပ္ ႏွစ္ခုလံုး ထမ္းေနရရင္။ မ်ားလွတဲ့ လုပ္စရာ-ကိုင္စရာေတြထဲက တခုခု စြန္႔ရမယ္ဆိုရင္ ဒီဟာကို စြန္႔တတ္ၾကတယ္။

၂ဝ၁ဝ ဇူလိုင္လ ထဲမွာ Proctor and Gamble နဲ႔ University of North Carolina, Chapel Hill တို႔ကေန အမ်ိဳးသမီးေပါင္း ၂၂ဝဝ ေယာက္ကို သုေတသန လုပ္ၾကည္ရာမွာ အရြယ္ရွိသူ ၂၆႕၇% နဲ႔ ေသြးဆံုးျပီး ၅၂% တို႔မွာ Low sexual desire လိင္စိတ္ နည္းေနတယ္လို႔ ေတြ႔လာတယ္။ မ-မ်ိဳးဥအိမ္ထုတ္ထားရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာေတာ့ ၁၂႕၅% သာ အဲလို နည္းေနတာကို ထူးထူး ဆန္းဆန္း ေတြ႔ရတယ္။ အရြယ္ရွိေသးသူေတြကို မ်ိဳးဥအိမ္ထုတ္လိုက္ရင္ ၂႕၃% နဲ႔ ေသြးဆံုးသူေတြ မွာေတာ့ ၁႕၂% သာ အဲလို စိတ္နည္းေရာဂါ HSDD ျဖစ္တယ္။ Distress ဆိုတဲ့ စိတ္ဖိအားမ်ားေနသူေတြလို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။ ခ်ဳပ္လိုက္ရင္ Hypoactive sexual desire disorder (HSDD) ဆိုတာ တကယ့္ က်န္းမာေရးျပႆနာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ စိတ္တခုထဲေၾကာင့္ေတာ့ မဟုတ္ပါ။

တျခား က်န္းမာေရးဘက္က တြက္ရမွာေတြလည္း ရွိေသးတယ္။ ေသြးတိုး၊ ဆီးခ်ိဳ၊ ေခါင္းကိုက္၊ မိုင္ဂရင္း၊ စိတ္။ ေရာဂါတခ်ိဳ႕အတြက္ ေသာက္ရတဲ့ေဆးေတြေၾကာင့္။ သူ႔ဘဝအတြက္ ၾကီးမားတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြ ဆိုပါစို႔ ကေလးဆံုးတာ၊ မိဘ နာမက်န္းျဖစ္တာ၊ ဆံုးပါးတာ၊ ေယာက္်ားက ေဖါက္ျပားတာ။

Childbirth ကေလးေမြးဖြါးျခင္း။ ကေလးေမြးရတာ လြယ္လိုက္သမွ တရႊတ္ရႊတ္ဆိုသူေတြ ရွိသလို ေယာက္်ား-ေဖါင္စီး၊ မိန္းမ-မီးေန ဆိုတာမ်ိဳး ဒုကၡ အၾကီးအက်ယ္ ခံစားရတတ္သူေတြ ရွိတယ္။ ကေလးတေယာက္ ေမြးရတာမွာ သူ႔ကိုယ္ခႏၶာ အေမေမြးတာနဲ႔ မတူေတာ့ဘဲ ရင္းစား ျပန္မရေအာင္ ေျပာင္းလဲသြားျပီ။ ေမြးလမ္း ခ်ဲ႕ေမြးရသူ၊ နာတာကို သူမ်ားေတြထက္ ထူးျပီး နာတတ္သူေတြမွာ ကေလးဖြါးလိုက္ရတာေၾကာင့္ ေယာက္်ားနဲ႔ အရင္လို ေနခ်င္စိတ္ေတြ နည္းလာေစတယ္။ သားဖြါးခန္းထဲမွာ ကိုယ့္ေယာက္်ားကို ဆဲေရးသူေတြ ခဏခဏ ေတြ႔ရဘူးတယ္။

Depression စိတ္က်ေရာဂါ ျဖစ္ေနရသူ။ အမ်ားဆံုးျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းခံတခုပါ။ သူတို႔တေတြမွာ ဘာဘဲ လုပ္ေနေန၊ ေကာင္းမွာ မဟုတ္ပါဘူး၊ သာယာစရာလဲ ရွိမွာမဟုတ္ဘူး၊ အလကားပါဘဲ ထင္မွတ္ေနတယ္။ လိင္စိတ္ နည္းေနတာလဲ ကုစားလို႔ ဘာထူးမွာလဲ ထင္ျမင္ေနၾကတယ္။ အဲလို အမ်ိဳးသမီးေတြ စိတ္ေရာဂါ ကုစားသလို Counseling ေဆြးေႏြး-ေမးျမန္းနည္း လုပ္ဘို႔ လိုတယ္။ ဆရာဝန္ (တစိမ္း) နဲ႔ ဒီအေၾကာင္းအရာမ်ိဳး ေျပာရဲတဲ့ သတၲိမ်ိဳးက ေတာ္ေတာ့လူ မရွိတတ္ဘူး။

Anti-depressants စိတ္က်တာ ကုတဲ့ေဆး ေပးတာ ထိေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။ စိတ္က်ေဆးကို ေယာက္်ားေတြထက္ အမ်ိဳးသမီး အေရအတြက္ေတြက ၂ ဆ ေသာက္ေနၾကရတယ္။ တခ်ိဳ႕ Antidepressants စိတ္က်ေဆးေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရတဲ့ လိင္စိတ္ နည္းေနသူေတြလည္း ရွိျပန္ပါတယ္။ Viagra ဆိုတဲ့ ေယာက္်ားေတြ ပန္းညိဳး-ပန္းေသ အတြက္ေပးတဲ့ ထိေရာက္လွတဲ့ ေဆးဟာ အဲလို အမ်ိဳးသမီးေတြမွာလည္း အသံုးက်တာ ေတြ႔လာရတယ္။

Guilt အျပစ္လို ခံစားေနမႈ။ အတိတ္တံုးက လိင္မႈဆိုင္ရာ မတရားမႈ ျပဳခံရဘူးခံရဘူးရင္ အျပစ္ၾကီးကို စိတ္မွာ စြဲထင္ေနမယ္။

Lack of arousal စိတ္ျဖစ္ေပၚမႈ နည္းေနျခင္း။ အမ်ိဳးသမီးတိုင္းလိုလို ဘဝရဲ႕တခ်ိန္မွာ နည္းလာတာ ျဖစ္ေလ့ရွိတယ္။ အရြယ္ရလာရင္ ပိုျဖစ္တတ္တယ္။ ေသြးဆံုးခ်ိန္မွာ အေတာ္မ်ားမ်ား ျဖစ္ၾကတယ္။ လူတိုင္း မဟုတ္ပါ။ ေဟာ္မုန္း နည္းလာ-ေျပာင္းလာလို႔၊ အဂၤါမွာ ေျခာက္လာမယ္၊ ဆန္႔ႏိႈင္-ၾကံဳ႕ႏိႈင္စြမ္း နည္းလာမယ္၊ စိတ္ေခါင္းပါးလာမယ္။ ဒီအရြယ္မွာ ဒါေတြ မလိုေတာ့ဘူးလို႔ တရားေသ မွတ္လာတတ္တယ္။

အဲလို လိင္စိတ္ နည္းေနတာကို ကုစားနည္းေတြ ရွိပါတယ္။ ျဖစ္ေစတာ ဘာ့ေၾကာင့္လဲ အေပၚမူတည္ျပီး၊ ကုရတာ မတူဘူး။ ျဖစ္ၾကတာ မ်ားလို႔လား၊ ေရာင္းေကာင္းလို႔လား မသိဘူး၊ အင္တာနက္မွာ ေပါသလား မေမးနဲ႔ ေၾကာ္ညာေတြ။

Libido Enhancers စိတ္မ်ား ေဆးမ်ား
အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ေယာက္်ားေတြလို (Viagra, Cialis, Levitra) ေဆးမ်ိဳး မေပၚေသးေတာ့ ေဆးကုမၸဏီေတြ အျပိဳင္အဆိုင္ Female Viagra-like drugs ေတြ ထုတ္ဘို႔ လံုးပမ္းေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အမ်ိဳးသမီးတိုင္းက ဒီစိတ္မ်ိဳး နည္းရတာဟာ ေယာက္်ားေတြနဲ႔ အေၾကာင္းခံ မတူၾကပါ။ Viagra ေဆးက အဂၤါေနရာမွာ ေသြး ပိုေလွ်ာက္လာေအာင္ လုပ္ေပးတာ။ အမ်ိဳးသမီးကို ေပးရင္ Vagina မွာ ေသြးပိုမ်ားလာျပီး၊ အဲဒီက ၾကြက္သားေတြ ေလွ်ာ့-ေျပာ့ေစႏိုင္တယ္။ ေနရာမွာ ေျခာက္လို႔ စိတ္နည္းတာ ဆိုရင္ေတာ့ အက်ိဳးရွိပါတယ္။

Estrogen patches, pills and gels မ-ေဟာ္မုန္းေဆး၊ သူ႔တန္ခိုးက အဂၤါစိုစြမ္မႈ၊ စိတ္ျဖစ္ေပၚမႈ၊ ခံစားမႈေတြ ေကာင္းလာ ေစတယ္။ ဆိုင္ရာ (တစ္ရွဴး) ေတြ က်န္းမာေစေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ ထင္တိုင္း မေပါက္တာေတြလည္း ရွိတယ္။ အဆင္ေျပသူေတြမွာ ေကာင္းသြားေစတယ္။

Testosterone patches and pills ေယာက္်ား-ေဟာ္မုန္းလို႔ ေခၚတဲ့ ေဆးေပးနည္းလည္း သံုးတယ္။ သားအိမ္ ထုတ္ထားရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ မ-မ်ိဳးဥအိမ္ပါ ထုတ္ရရင္၊ ဒီနည္းက အက်ိဳးရွိေစတယ္။ ျငင္းသူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ေဟာ္မုန္း တမ်ိဳးထဲေၾကာင့္ လိင္စိတ္ႏိႈးၾကြေစတာ မဟုတ္ဘူး။ ေနာက္ျပီး က်ားေဟာ္မုန္း မ်ားသြားရင္ အသံၾသမယ္၊ မ်က္ႏွာမွာ အေမႊးေတြ ေပါက္လာမယ္၊ ေယာက္်ားနဲ႔ နဲနဲ နဲနဲ တူလာတတ္တယ္။ အခ်ိန္အဆ တိက်ရမယ္။
Natural libido enhancement pills သဘာဝေဆးမ်ား။ HerSoution Pills ေတြ ေပၚလာတယ္။ ေၾကာညာတာကေတာ့ “သိပ္ေကာင္းပါတယ္၊ ေဘးထြက္ဆိုးတာလဲ မရွိပါ။ တေန႔ တလံုးသာ ေသာက္ပါ” တဲ့။ HerSoution Gel ေဆးကလည္း ေျခာက္ေနတာအတြက္ လိမ္းေပးပါတဲ့။ ေကာင္းတာဘဲတဲ့။ တီဗြီ ကေန ျပည္သူခ်စ္တဲ့ မင္းသမီးေတြ ေၾကာ္ညာေနရလို ဘယ္ေဆးျဖစ္ျဖစ္ အေကာင္းခ်ည္းဘဲ။

Libido ဆိုတဲ့ လိင္စိတ္ဟာ က်ားနဲ႔မ မတူတတ္ဘူး။ အမ်ိဳးသမီးေတြက “မာယာ မွာသာ သဲကိုးျဖာ” မဟုတ္ေသးဘူး၊ ဒီအေရး-အရာမွာလည္း မိန္းကေလးေတြက ပိုရႈတ္ေထြးပါတယ္။ အခုထိေတာင္မွ ေဆးပညာရွင္ေတြ သူတို႔အေၾကာင္း အကုန္လိုက္ မသိႏိုင္တာေတြ ရွိေသးတယ္။ ေယာက္်ားေတြမွာ လိင္စိတ္ျဖစ္တာမ်ိဳးက Physiological response ဇီဝကမၼျဖစ္စဥ္ အတိုင္းပါ။ Female libido က ဇီဝကမၼျဖစ္စဥ္ထက္မက ရွိပံုရတယ္။ စိတ္ျဖစ္ေပၚမႈသာ ဟုတ္ဘူး။ စိတ္ေက်နပ္မႈ မွာလည္း အခ်ိန္ ပိုယူၾကတယ္။ ရုပ္-စိတ္-ေဟာ္မုန္း၊ သံုးမ်ိဳးလံုး စုစည္းျဖစ္ေပၚတယ္။ Emotional factors စိတ္ပိုင္းက အေတာ္ၾကီး ေနရာယူတယ္။ ရုပ္ဝါဒ နဲ႔ ရုပ္ဓန ထြန္းကာရာ တိုင္းျပည္ေတြက မိန္းမေတြလဲ စိတ္ရဲ႕ဦးေဆာင္မႈ အတူတူခံၾကရပါတယ္။

Aphrodisiac ဆိုတာ “လိင္စိတ္တိုးေစတဲ့ေဆး” ေဆးေဝါဟာရ ျဖစ္ပါတယ္။ Aphrodite “အခ်စ္နဲ႔ လိင္ကို စိုးပိုင္ေတာ္မူေသာ ဂရိနတ္ဘုရား” ကေနလာတာပါ။ သမိုင္းတေလွ်ာက္ ဒီအေရးအရာမွာ နာမည္ၾကီးခဲ့တဲ့ အစား၊ အေသာက္ နဲ႔ အမူအက်င့္ေတြ ရွိခဲ့ျပီးသားပါ။ သိပၸံနည္းက် ေျပာရရင္ Placebo effect စိတ္ကိုက သက္သာေစတယ္ ထင္တဲ့ ေဆးမ်ိဳးေတြသာ မ်ားပါတယ္။ ေရာဂါ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ဒီသေဘာမ်ိဳး ေဆးနည္းေတြ ရွိတယ္။ လူနာကို ညာတာလို႔ ေျပာရင္ မွန္လဲ မွန္တယ္။ မမွန္လဲ မမွန္ဘူး။ ေရွးကတည္းက သမားေတာ္ၾကီးေတြ သံုးခဲ့ၾကတာပါ။ ေဆးေပးတာတင္ မဟုတ္ဘူး ခြဲစိတ္တာလည္း ပါေသးတာ။ လူနာရဲ႕စိတ္မွာ သက္သာတယ္လို႔ ထင္ေစတာကိုက ထိေရာက္တဲ့ ကုစားနည္းတခုဘဲ မဟုတ္ပါလား။

ညစ္ညမ္းတယ္ေတာ့ မထင္ပါနဲ႔။ စာဖတ္ရတာ မျပင္းေအာင္ ထည့္ေရးပါရေစ။ ပံုပန္းကိုက အဂၤါနဲ႔တူတာမ်ိဳး၊ Rhinoceros ၾကံခ်ိဳ၊ Banana ငွက္ေပ်ာသီး၊ Ice-cream ေရခဲမံု႔၊ ဒါ့ေၾကာင့္ ၾကံခ်ိဳက ထုတ္တဲ့ေဆး၊ က်ားအဂၤါက ထုတ္တဲ့ေဆး ေရာင္းေကာင္းတာေပါ့။

Yohimbine ဆိုတာ အေမရိကမွာပါ တရားဝင္ ေရာင္းခြင့္ရွိတဲ့ ေယာက္်ား အားတိုးေဆးပါ။ Bremelanotide ကေတာ့ အမ်ိဳးသား-အမ်ိဳးသမီး သံုးႏိုင္တယ္။ Saffron နႏြင္းထဲမွာပါတဲ့ Crocin ကိုလည္း ေကာင္းတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ Alkyl nitrites (Poppers) ဆိုတာကို Club drug (ကလပ္) သံုးေဆး ေခၚၾကတယ္။ ရွဴရတယ္။ ၾကြက္သားအႏုစားေတြ ေလွ်ာ့ေပးေစလို႔ ေသြးပိုေလွ်ာက္ျပီး၊ Sphincters အထိန္းေတြ က်ယ္ေစကာ ဒီစိတ္ကို ႏိုးဆြေပးပါတယ္။ (ကလပ္) သံုးေဆးေတြထဲမွာ မူးယစ္အုပ္စုဝင္ Cocaine (ကိုကိန္း)၊ Methamphetamine (မက္သမက္ဖတမင္း) တို႔လည္း ဒီလိုဘဲ။ အရက္နဲ႔ Cannabis ေဆးေျခာက္ကေတာ့ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေစတယ္။ သံုးသူေတြလည္း ရွိပါတယ္။

ေမးတဲ့ပုဂၢိဳလ္ လက္လွမ္းမီတာနဲ စေပေတာ့။ ရမွာပါ။

Dr. တင့္ေဆြ
၁၉-၈-၂ဝ၁ဝ
၂ဝ-၈-၂ဝ၁ဝ

Pregnancy and Sex ကုိယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ အရင္လို ေနလို႔ရသလား

အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၂၇)

Q 1: ဆရာရွင့္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ခ်ိန္မွာ အမ်ိဳးသား(ခင္ပြန္း)နဲ႔ ဆက္ဆံလို႔ရပါသလား။ တကယ္လို႔ ဆက္ဆံခဲ့ရင္ ဗိုက္ထဲက ကေလးကို ထိခိုက္ႏိုင္ပါသလား။

Q 2: ဆရာ Post တခုမွာ ဖတ္လိုက္ရတဲ့ ကိုယ္ဝန္ ပထမ ၃ လမွာ ေယာက္က်ားနဲ႔ အတူတူေနလို႔ မရဘူးဆိုၿပီး။ အခု ကိုယ္ဝန္က ၂ လ ေလာက္ ရွိေနပါၿပီ။ သားဦးဆိုေတာ့ အေတြ ့အၾကံဳမရွိဘူး ၿဖစ္ေနလို႔ပါ။ တကယ္လို႔ အတူတူေနလို႔ ရတယ္ဆိုရင္ ဘယ္လို ပံုစံမ်ိဳးက ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြအတြက္ အဆင္ေၿပနိုင္မလဲ ဆိုတာပါ ေၿပာၿပပါေနာ္။ A 1: ပံုမွန္ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ေနစဥ္ အတူေနတာ ပံုမွန္ပါ။ ပံုမွန္ကုိယ္ဝန္ဆိုရင္ အထဲကကေလးမွာ လိုအပ္တဲ့ အကာအကြယ္ေတြ အစံုရွိတယ္။ ေရျမႊာအိတ္က ပါးေပမဲ့ ခိုင္တယ္၊ ကာကြယ္ႏိုင္တယ္။ သားအိမ္အဝမွာလည္း မပြင့္သေရြ႕ အခြ်ဲနဲ႔ ပိတ္ေနတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ က်ားအဂၤါျဖစ္ျဖစ္ ေတာ္ေတာ့တန္တန္ ပိုးမႊားျဖစ္ျဖစ္ ကေလးဆီ မေရာက္ႏိုင္ပါ။ ဆက္ဆံတာ သာမက ဆႏၨျပည့္ဝသြားျခင္းဆိုတဲ့ Orgasm ျဖစ္တာေၾကာင့္လည္း ကိုယ္ဝန္ကို ျပႆနာ မတက္ပါ။

ဒါေပမဲ့ “အရင္အတိုင္းသာ ဆက္လုပ္ပါ၊ ဘာမွ မျဖစ္ပါဘူး”လို႔ တိုက္တြန္းတာေတာ့ မဟုတ္ပါ။ အတြင္းသိ လင္မယား ဆိုရင္ ထားေတာ့ ေနာက္ေၾကာင္း ရာဇဝင္ ဘာမွမသိသူနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ ဆက္ဆံမိရင္ လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါ ရွိလို႔ကေတာ့ မေအသာမက ကေလးကိုပါ ကူးေတာ့မွာပါ။

ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ျပီဆိုတာနဲ႔ တားေဆး၊ တားနည္းေတြအတြက္ ဝါယမစိုက္စရာမလို၊ မရွိသင့္ဘဲ ရွိသြားမွာမ်ိဳးလည္း စိုးရိမ္စရာ မရွိ၊ ရာသီရက္လည္း ၾကည့္မေနနဲ႔၊ ဆိုေတာ့ ပိုေတာင္ အဆင္ေျပသလို ျဖစ္လာတယ္။ ေနာက္တခါ ႏွစ္ေယာက္လံုးမွာ ေရာဂါဘယ ကင္းေနရင္ (ကြန္ဒြန္) မလို ျဖစ္ေနလို႔ အတူပိုေနတာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။

ပံုမွန္ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ မဟုတ္တာ လာပါမယ္။ အထစ္အေငါ့ရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ ေမြးဖြါးရာဇဝင္ Bad Obstetric history တခုခုရွိေနရင္။ ဥပမာ Miscarriage/Abortion ကိုယ္ဝန္ပ်က္တာ၊ Pre-term labor လမေစ့ (၃၇ ပါတ္ ထက္ေစာ) ကေလး ေမြးဘူးတာမ်ိဳး။ တခ်ိဳ႕ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕သားအိမ္အဝဟာ မလံုဘူး၊ ကုိယ္ဝန္ ရင့္လာတာကို ထိန္းမထားႏိုင္ဘူး။ ဒီလိုျဖစ္ရင္ သားအိမ္အဝကို မေမြးမခ်င္း ပိတ္ခ်ဳပ္ေပးတားရတယ္။ ဒီေတာ့ ဆက္ဆံလိုက္ရင္ ေသခ်ာေပါက္ ေစာေမြးလာႏိုင္တယ္။ ေနာက္ထပ္ ပံုမွန္ မဟုတ္တာေတြက ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ေနတံုး ေသြးဆင္းလာတာ၊ အရည္ဆင္းတာ။ (အာလ္ထြာေဆာင္း) ရိုက္လိုက္ေတာ့ အမႊာကုိယ္ဝန္ေဆာင္ေနတာနဲ႔ အခ်င္းက သားအိမ္အဝနား ရွိေနတာေတြကို ဆိုလိုတယ္။

အၾကမ္းဖ်င္း ေျပာရရင္ ကုိယ္ဝန္တခုကို ၃ လစီ၊ ၃ ပိုင္း၊ သတ္မွတ္တာမို႔ “ဒုတိယ ၃ လမွာ ဆက္ဆံတာ ဘာမွ ျဖစ္စရာ မရွိဘူး” လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စ ပဌမ ၃ လမွာ အမ်ိဳးသမီးဟာ Morning sickness ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စ လကၡဏာေတြ ခံစားေနရလို႔ ဆက္ဆံခ်င္စိတ္ အပါအဝင္ အာရံုငါးပါး၊ နည္းပါးေနလိမ့္မယ္။ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ ေနာက္ဆံုး ရက္ေတြမွာ အေရွာင္ခိုင္းတာကေတာ့ လိုရမယ္ရ သေဘာပါ။ သီအိုရီအရ ေယာက္်ားရဲ႕ Semen ထဲပါတဲ့ ဓါတ္က သားအိမ္ကုိ ညွစ္ေစေအာင္ ဆြေပးမလားလို႔ပါ။ ကိုယ္ဝန္သည္မွာ ေနရထိုင္ရတာ ေလးလံလာျပီ၊ အသြားအလာလည္း ခက္လာျပီမို႔၊ စိတ္အလိုလည္း နည္းပါးႏိုင္တယ္ မဟုတ္လား။

ဇနီးသည္ ကုိယ္ဝန္ရွိခ်ိန္လိုက္ျပီး၊ ေယာက္်ားသားေတြမွာလည္း စိတ္ကစားမႈ ေျပာင္းတတ္ေသးတယ္။ သူငယ္ခ်င္း တေယာက္ ေဆးေက်ာင္းနဲ႔ မနီးမေဝးက ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ မိန္းကေလးတေယာက္ကို “သိပ္လွတယ္ကြ” ဆိုျပီး၊ တဖြဖြ ေျပာခဲ့ဘူးတယ္။ တမ်ိဳးမထင္ပါနဲ႔ အေျပာသက္သက္သာပါ။ ကာယကံရွင္ ခင္ပြန္းတခ်ိဳ႕မွာေတာ့ ေမြးလာမဲ့ကေလး အနာဂတ္ေရး စဥ္းစားရ၊ ဇနီးသည္ က်န္းမာေရးအတြက္ ေၾကာင့္ၾကရနဲ႔ သီလသာ ေစာင့္ေနခ်င္ၾကတယ္။

“က်န္းမာေရးနဲ႔ ဘာသာေရး ရႈေဒါင့္ေတြ အသာထား၊ ကုိယ္ဝန္ဆိုတာ လိင္ဆက္ဆံတာက စတယ္ မဟုတ္လား” လို႔ ေျပာၾကတာလည္း ရွိတယ္။ အားေပးတဲ့ဘက္ကေန ထပ္ေျပာတာက “(ဗဂ်ိဳင္းနား) ဟာ ပိုျပီး စိုစြတ္ေနတယ္။ ေနရာက အဂၤါမွန္သမွ် အျမင္အရ ပိုမို ေဖါင္းၾကြေနတယ္။ ဒီအခ်ိန္ၾကမွ ပဌမ Climax ေရာက္ရတယ္။” စသျဖင့္။

ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ရတာက ကုိယ္ခႏၶာ အျပင္ပံုသဏၭာန္သာမက အတြင္းစိတ္မွာပါ အေျပာင္းအလဲေတြ ရွိလာတယ္။ ေဟာ္မုန္းေတြလည္း အေျပာင္းၾကီး ေျပာင္းလာတယ္။ မတူတာက စိတ္အလို နည္းသူေတြက နည္းလာသလို၊ မ်ားခ်င္သူကလည္း မ်ားႏိုင္တယ္။ အမွန္က ကုိယ္ဝန္ မေဆာင္ခ်ိန္မွာလည္း စိတ္အလိုဆိုတာ အတက္အက် ရွိတာပါ။ ခင္ပြန္းသည္က ပိုျပီး နားလည္မႈ ရွိရပါမယ္။ ကာမပိုင္ဘဝ ေရာက္ၾကျပီဆိုတာနဲ႔ “ငါပိုင္တာဘဲ ငါ့သေဘာဘဲ” လို႔ မျဖစ္သင့္ပါ။ သာယာမႈဆိုတာ ေက်နပ္မႈကင္း၊ ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္းမပါ၊ တဖက္သတ္ ခ်ည္းသာဆိုရင္ အၾကင္လင္မယားရဲ႕ ဓမၼတာ မဟုတ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။

စံုေအာင္ထည့္ ေရးပါရေစ။ အတူေနတာမွာ “အၾကမ္းဘရမ္း” ဆက္ဆံတာမ်ိဳး ေရွာင္ရပါမယ္။ အေနအထား Position ကုိ သင့္ေအာင္ ေရြးတတ္ရမယ္။ (အိုရယ္လ္) နည္းသံုးရင္ ေလသြင္းမႈတ္တာမ်ိဳး ျဖစ္မသြားေစရပါ။ Air embolism ဆိုတာ ရတတ္တယ္။ ေလက ေသြးေၾကာထဲ သြားပိတ္ျပီး၊ အသက္ကိုပါ အႏၱရာယ္ေပးႏိုင္လို႔ပါ။

ဒီက်န္းမာေရးအေၾကာင္း ေျပာတဲ့အခါ သူမ်ားဆီမွာေတာ့ ႏွစ္ေယာက္သား စကားေျပာၾကပါ။ ေဆြးေႏြးၾကပါ။ (ဝပ္ေရွာ့ခ္) တက္ပါ စသျဖင့္ အၾကံျပဳတာေတြ ရွိတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ယဥ္ေက်းမႈမွာ သူတို႔ေျပာသမွ် လိုက္လုပ္လို႔ မရပါ။ မရေတာ့ “မေကာင္းဘူး။ သိပ္ ေအာက္တယ္” ဆိုခ်င္သူေတြက ဆိုမယ္။ အဲလိုမဟုတ္ပါ။ ေခတ္အမီဆံုး၊ ေရွ႕ဆံုးေရာက္ တိုင္းျပည္ေတြနဲ႔ ေျပာင္းျပန္သာရွိတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြမွာ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ ဆက္ဆံမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေစတဲ့ အေပါင္း-အႏုတ္ေတြဆိုတာ သိပ္ၾကီးထူးတာ မဟုတ္ပါ။

သူမ်ားေတြ လုပ္တာကုိ လိုက္မလုပ္ႏိုင္လို႔ စိတ္အား မငယ္သင့္ပါ။ မလုပ္နဲ႔ဆိုတာကို ေခတ္ေနာက္ျပန္ဆြဲလို႔ မထင္သင့္ပါ။ သစ္တိုင္း၊ ဆန္းတိုင္း၊ သူမ်ားတိုင္းျပည္ေတြကလူေတြ ေျပာတိုင္း-လုပ္တိုင္း-ခိုင္းတိုင္း အဟုတ္ၾကီး မထင္သင့္ၾကပါ။ သူမ်ားေတြ မလုပ္ႏိုင္တာေတြလည္း ကုိယ့္ဆီမွာ ရွိပါတယ္။ ေရာဂါ အဆန္းေတြကို လက္ရပ္ေခၚေနတဲ့ အက်င့္စရိုက္ အဆန္း အျပားေတြဟာ ကိုယ့္ဆီမွာ ရွားတယ္။ မိသားစုရဲ႕ ေႏြးေထြးမႈမ်ိဳး၊ လူၾကီးသူမ၊ အာစရိယေတြရဲ႕ ထိန္းကြပ္မႈမ်ိဳး ဆိုတာက ကုိယ့္ယဥ္ေက်းမႈမွာသာ ရွိပါတယ္။

အဂၤလိပ္လို တြဲေခၚလို႔ ေကာင္းတဲ့ စာလံုးႏွစ္လံုးရွိတယ္။ Intercourse ဆိုတဲ့ အဂၤါခ်င္းဆက္ဆံမႈကို အေရွာင္ခိုင္းျပီး၊ Intimacy ဆိုတဲ့ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဝ ရင္းႏွီးၾကြမ္းဝင္ၾကဘို႔ကိုေတာ့ ကုိယ္ဝန္ရွိစဥ္ တေလွ်ာက္လံုး မျဖစ္အေနလုပ္ဘို႔ အၾကံျပဳတယ္။

A 2: ကိုယ္ဝန္ ပထမ ၃ လမွာ ေယာက္က်ားနဲ ့အတူေနရင္ ပ်က္က်မွာ စိုးရတယ္၊ ေနာက္ဆံုး ၃ လ ေစာေမြးမွာ စိုးရတယ္ ဆိုတာ ေယဘုယ် ေျပာတာပါ။ ပံုမွန္ ဆက္ဆံတာေၾကာင့္ ပ်က္မက်ႏိုင္ပါ။ ကိုယ္ဝန္ဆိုတာ (ေနာ္မယ္) ျဖစ္ေနရင္ အလြန္ လံုျခဳံပါတယ္။ ေရျမြာရည္ကေန ကေလးကို အကာအကြယ္ ေပးေနတယ္။ “ကုိယ္ဝန္ရွိစဥ္ ဆက္ဆံႏိုင္တဲ့ (ပိုေဇရွင္) မ်ား” ဆိုျပီး သပ္သပ္ သိဘို႔ လိုတာ အမွန္ပါ။ ကိုယ္တိုင္ ၾကံဆႏိုင္ၾကပါတယ္။ ဆက္ဆံသင့္တဲ့ အေနအထားေတြဆိုတာ အမ်ားဖတ္ဘို႔ ေရးတင္တာ သိပ္မေကာင္းလွဘူး ထင္လို႔ ေမးသူဆီကိုသာ တိုက္ရိုက္ ျပန္လိုက္ပါမယ္။

Dr. တင့္ေဆြ
၃ဝ-၄-၂ဝ၁ဝ
၁၇-၉-၂ဝ၁ဝ

Calendar method ျပကၡဒိန္နည္း

အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၅ဝ)

2011/3/17
က်ေနာ္ သိခ်င္တာက Calendar Method ပါ။ က်ေနာ့္ကို ဆရာဝန္နဲ႔ အိမ္ေထာင္သည္ တခ်ဳိ႕ေျပာတဲ့ နည္းမတူဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ေနာက္ၿပီး က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္က တြက္ခ်က္မႈ ညံ့ဖ်င္းတာလား မသိဘူး သိပ္မရွင္းလင္းဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ေက်းဇူးျပဳ၍ ရွင္းျပေပးပါ။ သို႔မဟုတ္ပါက ဆရာေရးထားတဲ့ Post ထဲက သက္ဆိုင္ရာတစ္ခုခုကို ညႊန္ျပေပးပါ။

ကိုယ္ဝန္မရေစဘို႔ ရက္ေရွာင္နည္း Standard Days method လို႔လဲေခၚတယ္။ အမ်ိဳးသမီးတိုင္း အပ်ိဳျဖစ္ျပီးေနာက္ ေသြးမဆံုးခင္အထိ အၾကမ္းအားျဖင့္ လတိုင္း လလယ္ရက္မွာ မမ်ိဳးဥ ထြက္တယ္။ အဲဒီမ်ိဳးဥနဲ႔ က်ားသုက္ပိုး ေတြ႔မွသာ ကိုယ္ဝန္ ရွိႏိုင္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကေလးမရခ်င္ရင္ လလည္ရက္ မတိုင္ခင္ ၅ ရက္နဲ႔ ေနာက္ထပ္ ၅ ရက္ အတြင္း အတူမေနသင့္ဘူး။

လလည္ရက္ တြက္တယ္ဆိုတာ ရာသီစဆင္းတဲ့ေန႔ကေန တြက္ရတယ္။ ေသြးဆင္းတာက ၃-၄-၅ ရက္ၾကာ တတ္တယ္။ ေနာက္ဆံုးရက္ ဆိုတာ ေျပာဘို႔၊ မွတ္ဘို႔က မတိက်တတ္ဘူး။ စြန္းယံုေလး စြန္းေတာ့တာကိုလား၊ (ဒိုင္ယာပါ) မသံုးရတဲ့ေန႔ ေခၚမလား။ ရာသီေသြး စဆင္းတဲ့ေန႔ ဆိုတာ မွားစရာ မရွိဘူး။

ရက္ေရွာင္ျပီး သားဆက္ျခားနည္းဟာ အကုန္အက် အနည္းဆံုးျဖစ္တယ္။ Sexual act လိင္ဆက္ဆံမႈုနဲ႔ Orgasm ဆႏၶျပည့္ဝမႈုကို အေႏွာင့္အယွက္ မျဖစ္ေစသလို၊ ေဘးထြက္ ဆိုးကိ်ဳးလည္း မရွိပါ။ ဒါေပမဲ့ မေတာ္တဆ ကိုယ္ဝန္ ရနို္င္ႏႈန္းက အျမင့္ဆံုး ျဖစ္တယ္။ STDs လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါေတြကို အကာအကြယ္မေပးႏိုင္ပါ။ Condom (ကြန္ဒြမ္) သံုးနည္းက အေကာင္းဆံုး ျဖစ္တယ္။

The Institute for Reproductive Health သုေတသနအရ တိတိက်က် ေျပာရရင္ -
• ၃ဝ% ေသာ အမ်ိဳးသမီးေတြက လလယ္ရက္ အတိအက်မွာ မ်ိဳးဥ ထြက္တယ္။
• ၆ဝ% က လလယ္ရက္ထက္ ၁ ရက္ေစာထြက္တယ္။
• ၇၈%က လလယ္ရက္ထက္ ၂ ရက္ေစာထြက္တယ္။
• ၈ ရက္ေျမာက္ေန႔ကေန ၁၉ ရက္အတြင္းဟာ ကိုယ္ဝန္ အရႏိုင္ဆံုး ရက္ေတြ ျဖစ္တယ္။
• ၈ ရက္ေျမာက္ကေန ၁၉ ရက္ေျမာက္အတြင္း “မဆက္ဆံသူ” ေတြထဲက ၄႕၇% ကိုယ္ဝန္ရၾကတယ္။
• ၈ ရက္ေျမာက္ကေန ၁၉ ရက္ေျမာက္အတြင္း “ဆက္ဆံသူ” ေတြထဲက (ကြန္ဒြမ္) နည္း သုက္ရည္ကို အျပင္ထုတ္နည္း သံုးသူေတြမွာ ၅႕၆% ကိုယ္ဝန္ ရၾကတယ္။
• ၈ ရက္ေျမာက္ကေန ၁၉ ရက္ေျမာက္အတြင္း ဘာအကာအကြယ္မွ မသံုးသူေတြထဲက ၁၁႕၉% ကုိယ္ဝန္ ရၾကတယ္။
• မ်ိဳးဥထြက္ရက္အတိမွာ ဆက္ဆံသူေတြ ၈-၁ဝ% ကိုယ္ဝန္ရၾကတယ္။
• မ်ိဳးဥမထြက္ခင္ ၅ ရက္ အလိုမွာ ဆက္ဆံသူေတြ ၄% ကိုယ္ဝန္ရၾကတယ္။
• မ်ိဳးဥမထြက္ခင္ ၄ ရက္အလိုမွာ ဆက္ဆံသူေတြ ၁၅% ကိုယ္ဝန္ရၾကတယ္။
• မ်ိဳးဥမထြက္ခင္ ၂ ရက္အလိုမွာ ဆက္ဆံသူေတြ ၂၅-၂၈% ကိုယ္ဝန္ရၾကတယ္။

Dr. တင့္ေဆြ
၁၇-၃-၂ဝ၁၁

Vaginal rings သေႏၶတား သားေရကြင္း

အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၇၁)

V-Rings လို႔လဲ အတုိေခၚတဲ့ Vaginal rings သားေရကြင္းေတြဆိုတာ အမ်ိဳးသမီး ေမြးလမ္းေၾကာင္း (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲမွာ ထည့္ေပးထားရတဲ့ သေႏၶတားနည္းတခု ျဖစ္တယ္။ သားေရကြင္းလို႔ ေျပာရေပမဲ့ ေဆးပါေနတဲ့ Polymeric devices (ေပၚလီမက္ထရစ္) ပစၥည္း ျဖစ္တယ္။ အခ်င္း ၂ လကၼ ရွိတယ္။ ကိုယ္ဝန္အတြက္ မဟုတ္တာေတြလဲ ရွိေသးတယ္။ 1. NuvaRing ဆိုတာက Contraceptive vaginal ring ကိုယ္ဝန္တားပစၥည္း ျဖစ္တယ္။ Poly-ethylene-co-vinyl acetate နဲ႔ လုပ္ထားျပီး၊ Etonogestrel (Progesterone) နဲ႔ Ethinyl estradiol (Estrogen) ေဟာ္မုန္းေတြ ထုတ္ေပးေနတယ္။ မ်ိဳးဥအိမ္ကေန မ်ိဳးမထြက္ေစဘူး။ သားအိမ္အဝက အခြ်ဲကို ေစးပ်စ္ေစတယ္။ သားအိမ္ အတြင္းဆံုးအလႊာကို ပါးလ်ေစမယ္။ ကိုယ္ဝန္မရေအာင္ တားေပးမယ္။
2. Femring ဆိုတာက ေသြးဆံုးခ်ိန္မွာ မ်က္ႏွာေတြ နီျမန္းတာ၊ ေမြးလမ္းေၾကာင္း ႀကံဳလွီတာေတြ သက္သာဘို႔ Estradiol-acetate ေဟာ္မုန္း နဲနဲေလး ထုတ္ေပးေနမဲ့ Silicone elastomer ကေနလုပ္တာ ျဖစ္တယ္။ လင္မယား အတူမေနခင္ ခဏထုတ္ထားႏိုင္တယ္။

အဲလို ပစၥည္းမ်ိဳးကို ေမြးလမ္းေၾကာင္းထဲမွာ ထည့္ထားလို႔ ရတယ္။ သားေရကြင္းလို ပစၥည္းကေရာ (ဗဂ်ိဳင္းနား) အတြင္း နံရံေရာက ဆန္႔ႏိုင္ၾကံဳ႔ႏိုင္စြမ္းရွိလို႔ ထြက္မက်ေစအာင္ ထိန္းထားႏိုင္တယ္။ ေရခ်ိဳးတာ၊ ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္တာ ကိစၥမရွိပါ။ ရွိေနတာ ေသျခာခ်င္ရင္ လက္ကို ေဆးေၾကာျပီး ကိုယ့္ဖါသာ စမ္းၾကည့္ႏိုင္ေသးတယ္။

NuvaRing ကို ဘယ္လိုထည့္မလဲ။
• လက္ေဆးပါ၊ ေျခာက္ေသြ႔ေစပါ။ NuvaRing foil pouch ကို ေဖါက္ပါ။
• ပက္လက္အိပ္ပါ။ တျခား အဆင္ေျပတဲ့ အေနအထားလဲ ျဖစ္ပါတယ္။
• ကြင္းကို လက္မနဲ႔ လက္ညွိဳးၾကားထား ကိုင္ပါ။ ရွည္ေမ်ာေမ်ာ ျဖစ္သြားေအာင္ ဖိလိုက္ပါ။
• (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲကို အသာအယာ ထိုးသြင္းေပးပါ။ အေနရအထိုင္ရ သက္ေတာင့္သက္သာရွိပါေစ။
• ၃ ပါတ္တိတိ မထုတ္ဘဲထားပါ။

NuvaRing ဘယ္လို ထုတ္မလဲ။
• ၃ ပါတ္ၾကာရင္ ထုတ္ရမယ္။ ထည့္ခ်ိန္နဲ႔ ထုတ္ခ်ိန္ နာရီတူတာ ပိုေကာင္းတယ္။
• ပက္လက္အိပ္ပါ။ တျခား အဆင္ေျပတဲ့ အေနအထားလဲ ျဖစ္ပါတယ္။
• လက္ေဆး-ေျခာက္ေသြ႔ေစပါ။
• လက္ညွိဳးကို ေကြးျပီး ေမြးလမ္းေၾကာင္းထဲ သြင္းပါ။ ကြင္းနဲ႔ အနီးဆံုးေနရာကို လက္ခလည္နဲ႔ပါ ညွပ္ျပီး ဆြဲထုတ္ပါ။
• စြန္႔ျပစ္ပါ။ ေရအိမ္သာမွာ မျပစ္ပါနဲ႔၊ ကေလးေတြ တိရစၧာန္ေတြနဲ႔ ေဝးပါေစ။
• ေနာက္လမွာလဲ ကေလးမလိုခ်င္ေသးရင္ ၇ ရက္ထက္မကြာဘဲ ေနာက္ကြင္းသစ္တခု ထပ္ထည့္ပါ။

အဆင္မသင့္လို႔ ေရအိမ္သာဝင္ခ်ိန္၊ လိင္ဆက္ဆံခ်ိန္၊ ရာသီလာတံုးသံုးတဲ့ Tampon ထုတ္ခ်ိန္မွာ ထြက္က်ရင္ ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း လိုက္နာပါ။
• ထြက္က်တာ ၃ နာရီအတြင္းဆိုရင္ NuvaRing ကို ေရေႏြး (သိပ္အပူၾကီးမဟုတ္) ထဲမွာ ေဆးျပီး ျပန္ထည့္ပါ။
• ရွာမေတြ႔ရင္ အသစ္ထည့္ပါ။
• ထြက္က်တာ ၃ နာရီေက်ာ္သြားရင္ ေနာက္ျပီး ရာသီစက္ဝန္းရဲ႕ ပဌမ ၂ ပါတ္မွာ ျဖစ္ေနရင္ ကုိယ္ဝန္ထားဘို႔ မေသျခာေတာ့ပါ။ ကြင္းအသစ္လည္းထည့္ပါ၊ တျခားတားနည္းတခုခု ဥပမာ (ကြန္ဒြမ္)၊ Spermicide သုတ္ပိုးေသေဆး တခုခုသံုးပါ။
• တကယ္လို႔ ထြက္က်တာက ရာသီစက္ဝန္းရဲ႕ တတိယပါတ္မွာ ၃ နာရီၾကာမွသိရင္ ကြင္းကို စြန္႔ျပစ္လိုက္ျပီး၊ ေသျခာေအာင္ တျခားတားနည္းတခုခု သံုးပါ။ (ကြန္ဒြမ္)၊ သုတ္ပိုးေသေဆး။ ေနာက္ျပီး ေအာက္ကနည္း တခုခုလုပ္ပါ။
o ကြင္းအသစ္တခုထည့္ပါ။ ဒါက ေနာက္ထပ္ ၃ ပါတ္အတြက္သေဘာ ျဖစ္သြားတယ္။ ရာသီ မလာဘဲ ေနခ်င္ေနႏိုင္တယ္။ ၾကားရက္ဆင္းတာလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
o ဒါမွမဟုတ္ ရာသီလာတာ ေစာင့္ပါ။ ကြင္းအသစ္ထည့္ပါ။ ထြက္က်တဲ့ အရင္ကြင္းနဲ႔ ေနာက္ကြင္းသစ္ ၾကားမွာ ၇ ရက္ထက္ မကြာေစနဲ႔။ သတိထားဘို႔က အရင္ကြင္းကိုလဲ အနည္းဆံုး ၇ ရက္ ဆက္တိုက္ သံုးခဲ့သူ ျဖစ္ရမယ္။
• ထုတ္ဘို႔ေမ့သြားတာက ၃ ပါတ္ထက္ေက်ာ္သြားရင္ စထည့္ခဲ့တဲ့ရက္ကေန ၄ ပါတ္ထက္ မေက်ာ္ေသးရင္ ခ်က္ခ်င္း ထုတ္ပါ။ ၇ ရက္ျခာျပီး ကြင္းသစ္ထည့္ပါ။
• မထုတ္ဘဲေနတာ ၄ ပါတ္ထက္ ေက်ာ္သြားရင္ ေနာက္ဆံုး ၁ ပါတ္ထဲမွာ ဆက္ဆံမႈရွိခဲ့ရင္ မေသျခာေတာ့ပါ။ ကိုယ္ဝန္ရွိ-မရွိ ဆီးစစ္ပါ။ ကိုယ္ဝန္မရွိတာ ေသျခာရင္ အေဟာင္းကိုထုတ္ျပီး ကြင္းသစ္ထည့္ပါ။
• NuvaRing ကို ၇ ရက္ဆက္တိုက္ ထည့္ထားတာ မဟုတ္ရင္ မေသျခာေသးလို႔ တျခားတားနည္းတခုခုလဲ သံုးပါ။ (ကြန္ဒြမ္)၊ သုတ္ပိုးေသေဆး တခုခုသံုးပါ။ Diaphragm နဲ႔ တြဲမသံုးပါနဲ႔။

ဒီလိုလူေတြ မသံုးပါနဲ႔ -
1. ႏွလံုး (အတက္ခ္)၊ ႏွလံုး (စထုပ္ခ္) ရဘူးသူ၊
2. ေျခေထာက္၊ အဆုပ္ မွာ ေသြးခဲပိတ္တာ ျဖစ္ဘူးသူ၊ ႏွလံုးေသြးေက်ာက်ဥ္းေရာဂါရွိသူ၊
3. ေသြးတိုး မ်ားလြန္းသူ၊
4. ဆီးခ်ိဳရွိရာကေန ေက်ာက္ကပ္၊ မ်က္စိ၊ အာရံုေၾကာ၊ ေသြးေၾကာေရာဂါ တခုခု ရဘူးသူ၊
5. ရင္သားကင္ဆာ၊ သားအိမ္ကင္တာ၊ မ်ိဳးဥအိမ္ကင္ဆာ၊ ေမြးလမ္းကင္ဆာ ရွိသူ၊ သံသယရွိသူ၊ အရင္ကရွိခဲ့သူ၊
6. ေမြးလမ္းက အေၾကာင္းမသိ ေသြးဆင္းေနသူ၊
7. ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္၊ တျခားကိုယ္ဝန္တားနည္းေတြေၾကာင့္ အသားဝါျဖစ္ဘူးသူ၊
8. အသဲကင္ဆာရွိသူ၊ အသဲေရာဂါရွိေနသူ၊
9. ႏွလံုးအဆို႔ရွင္ေရာဂါ၊ ႏွလံုးခုန္မမွန္ေရာဂါရွိသူ၊
10. အိပ္ရာထဲ အၾကာၾကီးေနဘို႔လိုေနသူ၊
11. ကိုယ္ဝန္ရွိသူ၊ ကိုယ္ဝန္ရွိတယ္ ထင္ရသူ၊
12. (မိုင္ဂရင္း) ေခါင္ကိုက္ေရာဂါရွိသူ၊
13. စိတ္က်ေရာဂါရွိသူ၊
14. သားအိမ္က်ေနသူ၊
15. ကေလးႏို႔တိုက္ေနရသူ၊

Disadvantages: မေကာင္းတတ္တာေတြ -
• လိင္လမ္းေရယံု၊ လိင္လမ္းၾကြက္ႏို႔၊ (ကလာမိုင္ဒီးယား)၊ (ဂႏိုးရီးယား)၊ အသဲေရာင္ ဘီ၊ ဆစ္ဖလစ္၊ (အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ) ျဖစ္တဲ့ (STDs) လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါေတြကို မကာကြယ္ႏိုင္ပါ။
• သားအိမ္က်ေနသူေတြဆို ထြက္က်တတ္တယ္။
• ရင္သားတင္း-နာတာ၊ ေခါင္းကိုက္တာ၊ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ မ်ားတာ-နည္းတာ၊ ပ်ိဳ႕ခ်င္တာ၊
• စိတ္မူေျပာင္းလဲတတ္တာ၊
• ေမြးလမ္းက အရည္ထြက္မ်ားတာ၊ ေမြးလမ္းပိုးဝင္တာနဲ႔ အေနရခက္တာ၊ ေမြးလမ္းေျခာက္တာ၊
• ေသြးေၾကာထဲ ေသြးခဲျပီး ႏွလံုး (အတက္ခ္)၊ ႏွလံုး (စထုပ္ခ္)၊
• သားအိမ္ျပင္ပ သေႏၶတည္တာ၊
• မ်ိဳးဥအိမ္-ကင္ဆာ၊ သားအိမ္-ကင္ဆာ၊
• ရာသီလာရင္ နာတာ၊ ရာသီမလာခင္ စိတ္ဓါတ္က်တာ၊ ၾကားရက္ေသြးဆင္းတာ၊
• ဝက္ျခံ၊ ကိုယ္ေမႊးမ်ားတာ၊ အရိုးအားနည္းတာ၊
• မ်ိဳးဥအိမ္-အက်ိတ္၊ ရင္သားမွာ ကင္ဆာမဟုတ္တဲ့အက်ိတ္ျဖစ္တာ၊

Advantages ေကာင္းခ်က္ေတြ -
• ရိုးရွင္းတယ္၊ စိတ္ခ်ရတယ္၊
• ေန႔တိုင္းေဆးေသာက္စရာမလိုဘူး။
• ဆရာဝန္မပါဘဲ ကိုယ္တိုင္လုပ္ႏိုင္တယ္။
• လင္မယား အတူေနတာမွာ ျပႆနာမရွိဘူးလို႔ ၁ဝ ေယာက္မွာ ၉ ေယာက္က ေျပာၾကတယ္။
• ကိုယ္ဝန္တားဘို႔ ၉၂-၉၉႕၇% စိတ္ခ်ရတယ္။
• ျပန္ထုတ္ျပီးေနာက္ ၁၃-၂၈ ရက္အတြင္း ကေလးရႏိုင္လာမယ္။

Dr. တင့္ေဆြ
၁၆-၅-၂ဝ၁၁

Q and A Pills တားေဆး အေမး-အေျဖ

အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၄၅)
9 Feb 11, 20:08
သမီးအသက္ ၂၅။ အိမ္ေထာင္နဲ႔ပါ။ ၁ လေဆး ေသာက္ပါတယ္။ ဒီလက ေဆးေသာက္ဖို႔ ၃ ရက္ ပ်က္သြားပါတယ္။ ပထမ တရက္က ၂ ရက္ေျမာက္။ ဒုတိယရက္က ၇ ရက္ေျမာက္။ တတိယတရက္က အလယ္ရက္ၾကီး။ အခုေဆးအျဖဴ ကုန္သြားတယ္။ ရာသီမလာေသးဘူး။ • The combined oral contraceptive pill (COCP), the birth-control pill, the Pill မွာ Estrogen (Oestrogen) နဲ႔ Progestin (Progestogen) ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲပါတယ္။
• တေန႔ ၁ လံုး ၂၁-၂၈ ရက္ ေသာက္ရမဲ့ ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲ ကိုယ္ဝန္တားေဆးကို ေဆးေသာက္ရမွာ ၁၂ နာရီ ေနာက္က်ရင္ကို ကိုယ္ဝန္ရလမ္း စရွိလာတယ္။ အဲလိုျဖစ္ရင္ စိတ္အခ်ရဆံုးက ေနာက္ ၇ ရက္အတြက္ တျခား တားနည္း တခုခုကိုပါ သံုးပါ။ Condom (ကြန္ဒြမ္)၊ Spermicide သုတ္ပိုးေသေဆး၊ Withdrawl သုတ္ရည္အျပင္ထုတ္နည္း၊ Diaphragms and caps သားအိမ္ဝအဖံုးမ်ား။
• ေဆးေသာက္ဘို႔ ၂၄ နာရီ မေက်ာ္ေသးရင္ ေဆး ၂ လံုးကို တခါထဲ ေသာက္လိုက္ပါ။ ေနာက္ရက္က် ပံုမွန္သာ ဆက္ေသာက္ပါ။
• တကယ္လို႔ ၁ ရက္ျခားမွာ၊ ေသာက္ရမဲ့အခ်ိန္အတိုင္း တိတိက်က် သတိရတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၁ လံုးထဲသာ ေသာက္ပါ။
• ေဆး မေသာက္မိတာ ၂၄ နာရီေက်ာ္သြားမွ သတိရတယ္ဆိုရင္ ၁ ျပားထဲသာေသာက္ပါ။ ရက္ေက်ာ္သြားတဲ့ ေဆးလံုးကို လြင့္ျပစ္လိုက္ပါ။
• တကယ္လို႔ သတိေမ့တာက ေနာက္ဆံုး ရက္သတၲပါတ္မွာဆိုရင္ ေဆးအျဖဴေတြ ကုန္ေအာင္ ေသာက္ပါ။ အေရာင္ရင့္ (ေဟာ္မုန္း မပါတာ) ၇ လံုးကို မေသာက္ပါနဲ႔ေတာ့။ ေသြးဆင္းမွာကို ေစာင့္မေနေတာ့ဘဲ ေနာက္တကပ္ အသစ္ကို ပံုမွန္ ဆက္ေသာက္ပါ။ အဲဒီေဆးကပ္အသစ္ကုန္မွ ရာသီလာလိမ့္မယ္။
• ဒီလိုေဆးမ်ိဳးကို ေသာက္ရက္သားနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္တာဟာ ေဆးစေသာက္တဲ့ရက္ ေနာက္က်လို႔ ျဖစ္တယ္။
• ေဆးကပ္အသစ္ေသာက္ရမွာ ၁ ရက္ေနာက္က်ရင္ ၂ လံုးတခါထဲေသာက္ပါ။ ေနာက္ ၁-၂ ပါတ္အတြက္ တျခား တားနည္း တခုခုကိုပါ သံုးပါ။
• ေဆးကပ္အသစ္ေသာက္ရမွာ ၂ ရက္ေနာက္က်ရင္ ၂ လံုးတခါထဲ၊ ၂ ရက္ဆက္ေသာက္ပါ။ ေနာက္ ၁-၂ ပါတ္အတြက္ တျခား တားနည္း တခုခုကိုပါ သံုးပါ။
• ေဆးကပ္အသစ္ေသာက္ရမွာ ၃-၅ ရက္ ေနာက္က်ရင္ အတူေနျပီးလဲျဖစ္ရင္ အေရးေပၚတားေဆး Plan B = Emergency contraception (EC), Morning-after pill, E Pills, i-pill, Preventol, ECee2, Pill 72, ECee2 ေသာက္ပါ။ ကိုယ္ဝန္ရွိ-မရွိ ဆီးစစ္ပါ။
• ေဆးေသာက္ဘို႔ ေမ့တဲ့ရက္က လ လယ္ရက္ ျဖစ္ေနရင္ အတူေနျပီးလဲျဖစ္ရင္ အေရးေပၚတားေဆး ေသာက္ပါ။ ကိုယ္ဝန္ရွိ-မရွိ ဆီးစစ္ပါ။
• Progestin only oral contraceptives, POP, Minipill, Micronor, Noriday, Femulen, Norgeston, Cerazette ေဟာ္မုန္း ၁ မ်ိဳးထဲပါတဲ့ ေဆးအမ်ိဳးအစား ေသာက္ေနတာ ဆိုရင္လဲ ၁ ရက္ေက်ာ္ရင္ တခါထဲ ၂ လံုးေသာက္ပါ။ တျခားတားနည္းကို ေနာက္ ၂ ရက္မွာသံုးပါ။
• ေမးတဲ့သူ ဆီးစစ္ပါ။ ဆရာဝန္ ညႊန္သလိုလုပ္ပါ။ သတိေမ့တတ္သူျဖစ္လို႔ တျခားနည္းလမ္းတခုခုကို သံုးသင့္တယ္။

Q: ကြ်န္ေတာ့ အသက္ ၂၇ ရွိပါျပီ။ မိန္းမ ရာသီလာျပီးတဲ့ ေနကစျပီး ၇ ရက္နဲ႔ မလာခင္ ၇ ရက္အတြင္းကို ဆက္ဆံရင္ ကိုယ္ဝန္ ရနိုင္တယ္လို႔ ဆိုလိုတာလား။ ရာသီလာျပီး ၇ ရက္၊ မလာခင္ ၇ ရက္ အတြင္း ဆက္ဆံရင္ ကိုယ္ဝန္မရနိုင္ဘူးလို႔ ဆိုလိုတာလား သိခ်င္ပါတယ္။ သဘာဝအတိုင္း ဆက္ဆံမႈမ်ိဳးနဲ႔ ေယာက်္ားေလးက ဘယ္လို နည္းလမ္း သံုးျပီး ဆက္ဆံသင့္ပါသလဲ။ ကိုယ္ဝန္ တားေဆးကို အျမဲသံုးေနရင္ ကေလး လိုခ်င္တဲ့အခါ အခက္ေတြ႔ႏိုင္ပါသလား။

ရာသီမလာခင္ ၇ ရက္ကေန လာျပီး ၇ ရက္အတြင္းမွာ ဆက္ဆံရင္ သီအိုရီအရ ကိုယ္ဝန္ မရနိုင္ပါ။ ကိုယ္ဝန္တားေဆး သံုးျပီးတဲ့ေနာက္ ကေလးယူခ်င္ရင္ ရႏိုင္ပါတယ္။ ေဆးေတြက ၁ လအတြက္ေဆးနဲ႔ ၃ လအတြက္ ေဆးေတြသာ ျဖစ္တယ္။ ေဆးသံုးတာကို ရပ္လိုက္တာနဲ႔ ကိုယ္ဝန္မေဆာင္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္စြမ္း မရွိေတာ့ပါ။

ဒါေပမဲ့ တခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသမီးေတြက ေဆးရပ္လိုက္တာနဲ႔ ေနာက္လကစျပီး ကုိယ္ဝန္ေဆာင္တယ္။ တခ်ိဳ႕က အခ်ိန္ကာလ တခုကို ေစာင့္ရတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ တေယာက္နဲ႔တေယာက္က သူ႔သဘာဝအတိုင္း ေဟာ္မုန္းအေျခအေန ျပန္ေရာက္ေအာင္ အခ်ိန္ယူတာခ်င္း မတူၾကလို႔ပါ။ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ၁ လ မဟုတ္ဘဲ ၁ ႏွစ္အထိ အခ်ိန္ယူတာလဲရွိတယ္။

ေကာင္းတာက အမ်ိဳးသမီးဟာ ေဆးမကူဘဲ သဘာဝအတိုင္း ရာသီ ၂ လ၊ ၃ လ ျပန္ဆင္းျပီဆိုမွ ကေလးယူတာ ပိုေကာင္းတယ္။ ဒီၾကားကာလမွာ (ကြန္ဒြမ္ )နည္းစတာကို သံုးရမယ္။ ေဟာ္မုန္းအပိုေတြ မရွိေတာ့ဘဲ၊ ေနာက္ကိုယ္ဝန္မွာ ဘာမွ သက္ေရာက္မႈ မရွိေစေတာ့ဘူး။ ေဟာ္မုန္းပါတဲ့ ကိုယ္ဝန္တားေဆးေတြ မသံုးေတာ့တာေတာင္ ကုိယ္ဝန္မရႏိုင္ေသးတာကေတာ့ ရပ္လိုက္ေပမဲ့ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ကုိယ္ထဲမွာ အခိုက္အတန္႔အားျဖင့္ သက္ေရာက္မႈ ဆက္ရွိေနႏိုင္ေသးလို႔ ျဖစ္ရတာပါ။ ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲ စားေဆး သံုးသူဆိုရင္ အမ်ားအားျဖင့္ ၂ လ၊ ၃ လ ေနာက္မွ ကုိယ္ဝန္ ျပန္ရႏိုင္တယ္။ Depo-Provera ထိုးေဆး ဆိုရင္ ၆ လ၊ ၁ ႏွစ္ၾကာမွ ကုိယ္ဝန္ျပန္ရတတ္တယ္။ ဒီၾကားကာလမွာ ေသြးမဆင္းဘဲေနတာလဲ ရွိႏိုင္ေသးတယ္။

နည္းဆိုတာ အေမးက သိပ္မရွင္းပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒီလိုေျဖပါရေစ။ ေလွၾကီးထိုး ရိုးရိုးနည္း၊ သဘာဝနည္းေတြသာ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ (ကာမသွ်ၾတ) နည္းလမ္း ေျခာက္ဆယ့္ေလးသြယ္ ဆိုတာ S Positions and S poses အျဖစ္ ရာဇဝင္ တြင္တယ္။ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ အလိုက်တာကို သံုးသင့္ပါတယ္။

Q: ေဆးစားရင္းနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ရခဲ့ရင္ ကေလးကို ထိခိုက္နိုင္ပါသလား သိပါရေစရွင္။ ကိုယ္ဝန္တားေဆးကို ေျပာတာပါဆရာ။ Family Planning Pills 3 cycles Microgynon Fe အဲဒီေဆးေတြက လင္မယားေတြ အတူမေနခင္ ကတည္းက စားရတာ ပါလား။ အတူေနမွ စားျပီး ကိုယ္ဝန္ရခဲ႔ရင္ ကေလးနဲ႔ လူၾကီး ထိခိုက္မွာစိုးလို႔ပါ။

ပဋိသေႏၶတားေဆးေတြထဲမွာ Estrogen နဲ႔ Progestogen ေဟာ္မုန္းႏွစ္မ်ိဳး ပူးတြဲပါတာကို COC လို႔ ေခၚတယ္။ Microgynon ေဆးက Progestogen-only pill (POP) ေခၚတဲ့ ေဟာ္မုန္း တမ်ိဳးတည္းပါ စားေဆးျဖစ္တယ္။ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတယ္။ ဒီေဆးေၾကာင့္ သားအိမ္အဝမွာ ရွိေနတဲ့ ခြ်ဲက်ိတဲ့ အရည္ကို ျပစ္ေစးလာေစျပီး၊ က်ားသုက္ပိုးကို သားအိမ္ထဲ မဝင္ေစေအာင္ ထားဆီးတယ္။ ေနာက္ျပီး သားအိမ္ အတြင္းသား နံရံကို ပါးလႊာေစျပီး၊ သေႏၡဥတြယ္ကပ္ျခင္းကိုလည္း တားဆီးေပးတယ္။ ၉၉% ထိေရာက္တယ္။

လစဥ္ရာသီ စလာတဲ့ေန႔ကစ ေဆးသံုးရတယ္။ ေန႔စဥ္ ေဆး ၁ ျပားကို အခ်ိန္မွန္မွန္ ေဆးကပ္ ကုန္တဲ့အထိ ေသာက္ရတယ္။ ေဆးကပ္ ကုန္တာနဲ႔ ေနာက္ထပ္တကပ္ ဆက္ေသာက္ပါ။ ကေလးႏို႔တိုက္ေနစဥ္လည္း ေသာက္ႏိုင္တယ္။ ႏို႔ထြက္ မနည္းေစပါ။ အသက္ၾကီးရင္လည္း ေသာက္ႏိုင္တယ္။ ရာသီမလာမီျဖစ္တဲ့ လကၡဏာေတြ ကိုလည္း သက္သာေစတယ္။

ရင္သားတင္းျခင္း၊ အေရျပားေပၚ အစက္အေပ်ာက္ ေပၚျခင္းတို႔ျဖစ္ေစတတ္တယ္။ ရာသီနည္းျခင္း၊ မလာျခင္း၊ ရွားရွားပါးပါး မ်ိဳးဥအိမ္ အက်ိတ္အလံုးေပၚျခင္း ျဖစ္တတ္တယ္။ အခု ဒါမွမဟုတ္ အရင္က ရင္သား-ကင္ဆာရွိေနရင္၊ ကုိယ္ဝန္ ရွိေနရင္၊ အသဲ၊ သဲေျခအိတ္ ေရာဂါ ရွိေနရင္၊ မ်ိဳးဥအိမ္ အက်ိတ္ အလံုးရွိဘူးရင္၊ (မိုင္ဂရင္း) အမူးေရာဂါရွိရင္ မသံုးသင့္ပါ။

ေဆးေသာက္ပါလ်က္ ကိုယ္ဝန္ရွိတာ အေတာ္ၾကီးနည္းတယ္။ ကိုယ္ဝန္ရွိျပီးမွ ေဆးေသာက္လို႔လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဒီေဆးေသာက္တာ ရက္မေက်ာ္ရပါ။ အစပိုင္းလေတြမွာ ၾကားရက္ ေသြးနဲနဲဆ င္းတာ ျဖစ္တတ္ေပမဲ့ ေနာက္ဆို မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ ေဆးထဲမွာပါတဲ့ ေဟာ္မုန္း အနည္းအမ်ားက တိုင္းျပည္တခုနဲ႔တခုမွာ မတူၾကပါ။

ေဆးက ကုိယ္ဝန္ျဖစ္လာမွာကိုသာ တားဆီးတယ္။ ကုိယ္ဝန္ျဖစ္လာျပီးတာကို သက္ေရာက္မွာ မဟုတ္ပါ။ ကုိယ္ဝန္ ေဆာင္ေနတံုးမွာ ကိုယ္ကထုတ္ေပးေနတဲ႔ ေဟာ္မုန္းေတြမွာ ဒါမ်ိဳးလည္း ပါတယ္။ ဒီေဆးေသာက္မိရင္ အခ်ိဳးအဆ ေျပာင္းသြားေစႏိုင္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကုိယ္ဝန္မရွိမွ အေသာက္ခိုင္းတာ။ မေတာ္တဆ ေသာက္ခဲ့ရင္ ကိုယ္ဝန္-မိခင္ကို ထိခိုက္တာအတြက္ သုေတသန လုပ္ထားတာ မေတြ႔ေသးပါ။

Dr. တင့္ေဆြ
၁ဝ-၂-၂ဝ၁၁

Sex after delivery ကေလးဖြါးျပီး အတူေနျခင္း

21 Dec 10, 12:43
ကေလး ဗိုက္ခြဲစိတ္ေမြးျပီး ဘယ္ေလာက္ၾကာရင္ ဆက္ဆံလို႔ ရမလဲဆိုတာ သိိခ်င္ပါတယ္။
• LSCS (CS) ဗိုက္ခြဲေမြးျပီးေနာက္ လင္-မယားအတူေနတာ တလခြဲ (၆) ပါတ္ေစာင့္ပါလို႔ ဆရာဝန္ အမ်ားဆံုးက အၾကံေပးပါတယ္။
• ခ်ဳပ္ရိုးလဲေကာင္း၊ ကေလးအေမလဲ ေနေကာင္းေနမွ ဒီရက္ကို ေျပာတာပါ။
• မဟုတ္ရင္ ၈-၁၂ ပါတ္ထိ ေစာင့္ရပါမယ္။
• အေနအထားလဲ ေရြးရင္ ေကာင္းပါတယ္။
• Normal labor ရိုးရိုးလမ္းကေန ကေလးဖြါးျပီးေနာက္ ဘယ္ေတာ့ ျပန္ဆက္ဆံႏိုင္သလဲ ဆိုတဲ့ေမးခြန္းကို ဆရာဝန္ မဟုတ္သူေတြလဲ ေျဖတတ္ပါတယ္။ Folk wisdom လို႔ ေခၚတယ္။ သုေတသနလုပ္ ေျပာရတာ မဟုတ္ဘူး။
• ကာယကံရွင္ အမ်ိဳးသမီးကို ဆံုးျဖတ္ေစသင့္တာ တရားမွ်တတယ္။ သူက ေစာႏိုင္တယ္ဆိုရင္ ရတာပါ။
• ဒါ့ေၾကာင့္ ၃ ပါတ္လို႔ Williams Obstetrics က အၾကံျပဳတာ ရွိတယ္။
• ေနာက္က်ခ်င္သူေတြလဲ ရွိပါတယ္။
• ခြဲေမြးတာ မဟုတ္ဘဲ ေမြးလမ္းကေန ေမြးေပမဲ့ Episiotyomy လမ္းေၾကာင္း ခ်ဲ႕ေမြးရတာ၊ Tear and repair လမ္းေၾကာင္း စုတ္လို႔ ခ်ဳပ္ရတာ၊ Forceps delivery ညွပ္ဆြဲေမြးတာ၊ Vaccum ေလစုပ္ကရိယာသံုး ေမြးတာေတြကိုပါ ထည့္စဥ္းစားရမယ္။
• ေနာက္ျပီး Lochia လို႔ ေခၚတဲ့ ေမြးဖြါးျပီး ဆင္းတာက အနီေရာင္ကေန ပန္းေရာင္ျဖစ္လာရင္ျပီး နည္းလာရင္ သိပ္ကိစၥမရွိေတာ့ပါ။
• ပံုမွန္အားျဖင့္ ၂ ပါတ္ ဆိုရင္ အဲလိုျဖစ္လာပါျပီ။ ဆင္းတာက မ်ားမယ္၊ အနံ႔အသက္ရွိမယ္၊ ဖ်ားေနမယ္ဆိုရင္ ေဆးကုပါအံုး။
• သုေတသန မရွိတာေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ၁၉၉၈ တံုးက Sexuality during Pregnancy and the Year Postpartum ဆိုတာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။ တိတိက်က် အားလံုးလက္ခံတဲ့ ရက္ကာလ မရွိဘူးတဲ့။ အၾကမ္းဖ်ဥ္း ၅ ပါတ္ကေန ၇ ပါတ္လို႔ ဆိုတယ္။ ဒါေတာင္မွ အမ်ိဳးသမီး ၅ဝ% ကသာ ျပန္ဆက္ဆံမႈ ျပဳပါသတဲ့။
• ၆ ပါတ္ ေစာင့္ရရင္ ေနာက္ကိုယ္ဝန္ မရေစမဲ့နည္း တခုခုသံုးရမွာကို မေမ့ပါနဲ႔။

Dr. တင့္ေဆြ
၂၁-၁၂-၂ဝ၁ဝ